6228. Đừng đổ hết tội cho delta

Đừng đổ hết tội cho delta

Bài của Nhà báo Trần Quang Vũ

 

Delta là chủng virus lây lan mạnh. Nhiều quốc gia cảnh báo điều này. Nhưng, từ 28/4/2021, ngày ghi nhận đợt bùng phát dịch thứ tư ở VN thì nó tàn phá với tốc độ khủng khiếp về: địa giới bùng phát, tốc độ lây lan, số người mắc bệnh, số người tử vong.

So với các chỉ số tương ứng của các nước thì tốc độ ở VN cao hơn và khả năng kìm chế dịch thấp hơn.

Delta có tội, nhưng đừng đổ hết tội cho nó.

1. Những điểm cần lưu ý về đợt bùng phát thứ tư. 

- Đồng loạt ở ba nơi: bệnh viện, khu kinh tế tập trung và nơi có nhiều người TQ cư trú bất hợp pháp.

- Đảng và nhà nước cần bảo vệ lĩnh vực nào thì dịch bùng phát trầm trọng ở lĩnh vực đó. Thể hiện rõ nhất ở hai lĩnh vực y tế và kinh tế. Y tế đã khủng hoảng đến mức độ, toàn bộ năng lực và trí tuệ tập trung cho chống dịch. Chức năng y tế thời bình đã bị phá vỡ. Người bệnh, trừ cấp cứu còn bảo vệ sức khỏe đã không còn khả năng. Có những bệnh viện chỉ còn nhận bn cấp cứu. BS lv luân phiên.

Các khu kt tập trung thì không chỉ trong lúc dịch không hoàn thành nghĩa vụ giao hàng mà nó phá vỡ mang tính lâu dài: hết khả năng tích lũy tái sản xuất, tổn thương nguồn lao động hình thành khó khăn từ bắt đầu đổi mới đến nay. Mới nhất là làn sóng FDI dục dịch rút khỏi VN.

- Không giải thích được những con đường lây nhiễm, con đường bùng phát. 4 chu kỳ, 5 chu kỳ 14 ngày phong tỏa chặt vẫn không kiểm soát được dịch bệnh. Từ đó, xuẩt hiện những thông tin hoang mang: virus lây theo hàng hóa, virus lây theo con đường lưu thông tiền mặt.. Thậm chí nhà chuyên môn cho rằng nó tồn tại lơ lửng trong không khí. Tức là, chúng ta đang rất thiếu khoa học chuyên môn về loại kẻ thù chúng ta đang chống.

2. Cơ hội cho delta phát tán.

Nếu xác định cuối tháng tư bùng phát dịch thì những delta đầu tiên vào VN phải trước đó vài chu kỳ 14 ngày.

Từ thời điểm đó, VN có rất nhiều cơ hội cho delta phát tán, nhân rộng do các cuộc tập trung đông ngườ

a. Cái đuôi kéo dài các lễ hội văn hóa và tôn giáo mùa xuân.

b. Các cuộc cổ vũ thể thao.

c. Chơi dịp 30/4 và 1/5.

d. Bầu cử QH và HĐND các cấp.

e.Thi tốt nghiệp PTTH.

f. Tập trung làm CCCD.

Bằng con mắt của người chống dịch thì rất đáng run sợ về các cuộc tập trung đông người ấy. Những cuộc ấy có thể lý giải: chủ quan không lường hết được dịch.

Nhưng, có phải chỉ có thế?

g. Còn có những câu chuyện khác. Đó là:

g1.VN có đang rơi vào một cuộc dùng delta phá hoại một cách có dụng ý?

g2. Những cuộc tâp trung lộn xộn do chính nghiệp vụ chống dịch tạo nên: tập trung xét nghiệm, tập trung khai báo xét nghiệm, tập trung tiêm vaccin, đóng các đường ngang, ngõ tắt để dồn về một điểm chen chúc...

g3. Nghiệp vụ an toàn trong các điểm xét nghiệm. 

3. Dân.

Lần này, trong chống dịch nói dân trí của VN thấp cũng cần xét ở ba điểm:

- Chỉ có một số ít dân chúng vô ý thức. Thậm chí số ít này còn gây sự căm phẫn cho phần đông dân cư. Nhưng đáng tiếc, khác với mọi thứ nhìn thấy, số ít đang len lỏi trong số nhiều lương thiện và mang kẻ thù không nhìn thấy gieo rắc cho số nhiều lương thiện.

- Tập quán chen ngang, đi tắt hằn sâu trong trong suy nghĩ và hành động của rất nhiều người.

- Nhà quản lý tạo ra những tình huống để công chúng kể cả lương thiện và không lương thiện cùng tự vấy bẩn nhau trong một mớ hỗn độn.

Lẽ ra, không cần lấy thí dụ, nhưng không lấy sẽ bất lợi. Và thí dụ ngay trước mắt: dân ghét vaccin TQ, nhưng nhà chức trách ồ ạt nhập. Dân đang âm thầm tìm kênh để được tiêm vaccin khác.

4. Nhà quản trị.

Trong cuộc chống dịch, các nhà quản trị có nhiều công trạng, nhưng, mỗi cấp có những nhược điểm và cả sai lẩm.

a. Mở cửa cho dịch vào VN.

Quyết định của Bộ trưởng Y tế không cách ly chuyên gia đến VN làm việc ngắn ngày. Đồng thời các KCN có chuyên gia bùng phát dịch,có liên quan đến quyết định này không?

b. Chiến lược chống dich không nhất quán. Lúc Nocovid, lúc khác sống chung với covid. Do đó bị động. Thiếu vaccin khi thay đổi chiến lược.

c. Chống dịch thiếu khoa học. Bằng chứng tiêu ngân sách khủng cho phun khử khuẩn là không chối cãi. Các quy chuẩn, quy trình học tập, sản xuất bình thường mới hoàn toàn trống. Quy trình quy chuẩn an toàn, chống lây lan trong cách ly, trong xét nghiệm, trong tiêm chủng là tùy tiện hoặc ở khâu thiết kế hoặc ở khâu thực hiện.

d. Hành chính quyền uy mệnh lệnh bao trùm, chưa sử dụng sức mạnh các tổ chức chính trị, xã hội vận động hội viên của mình làm cuộc chống dịch vốn đã căng thẳng trở thành căng thẳng hơn.

e. Chưa phân biệt nên không phát huy sức mạnh đại bộ phận công chúng đứng cùng lực lượng chống dịch.

f. Phân tán quyền lực, mỗi nơi áp dụng các giải pháp khác nhau...

g. Và, có một điều cần nhấn mạnh là sự cảnh giác.

Kết thúc status này, nhân sự kiện Tết Trung thu, lễ hội dị đoan: Có một bộ phận muốn được chết bởi bàn tay delta. Ta không nên tước quyền được chết của họ. Nhưng ta phải ngăn chặn, không để người lương thiện chết theo. Status sau sẽ viết về Chúng ta muốn sống và họ muốn chết.

Nguồn:

https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=903012830599412&id=100026721098594&__cft__[0]=AZXZYdMA4lehbDh2Z3a83Mro8oFxxFICDJxqYlOF4jyUMqI9erKITzknsZa9MkXkZ7l7VvWi6hIIjXbTq1OXIqBeD_02pNaxkej5RFq7Jqhh9vXaDMjRc21beetirQyXAUw&__tn__=%2CO%2CP-R