5705. Táo mòn
Táo mòn
Năm nay thực ra có một chút thay đổi về cách
trình diễn nhưng về cơ bản thì nội dung và khung chương trình vẫn như cũ: kể ra
các hậu quả yếu kém, những thứ thiệt hại, những bất cập và tồn tại trong mọi
ngành, nghề và lĩnh vực. Và nó vẫn không có bất cứ giải pháp gì ngoài mấy lời
khuyên bảo là từ giờ không như vậy nữa. Chấm hết.
Ở đó, vị Ngọc Hoàng vẫn là vị “to nhất” trên thiên đình. Ở đó
vẫn chỉ có vị trí độc tôn quyền lực. Và ở đó vẫn chỉ có những câu nói sáo rỗng,
vô hồn và vô dạng đối với những trò lố của các Táo. Chẳng ai phải chịu trách
nhiệm, từ người có nghĩa vụ và chức phận đối với việc quản lý, đến người đứng
đầu thiên đình. Có vẻ như tất cả đều vô can và không có bất kể phương án hay
chế tài nào được đưa ra giải quyết hoặc xử lý. Tất cả đâu lại đóng đó. Người
dân vẫn gánh chịu mọi biến cố, hậu quả, nhưng thiên đình thì là một sân khấu
tuồng, chèo, tố nhau qua lại, bẩm báo lố bịch, rồi nhân dân dưới hạ giới vẫn
nhận tất thảy những “12 cái nút áo”, “chiếc cánh giả gãy rời”, “sợi dây kinh
nghiệm rút mãi không hết” hay “đường giao thông bé như sợi tóc”.
Ở đó, vẫn là một triều đình rối loạn, lên án và cứ để đó năm này
qua năm khác, không năm nào hậu quả giống năm nào. Và sẽ ra sao nếu ông to nhất
thiên đình trở nên tồi bại, kém trí hay vô đạo? Ai sẽ chịu trách nhiệm nếu
người này, với vị thế lớn như vậy, lại không gì kiểm soát và có thể thay thế?
Tại sao vị to nhất không phải là nhân dân? Tại sao lại có một triều đình để bàn
luận về những vấn đề của một xã hội trong lòng quốc gia mà vô phương cách cứu
chữa?
Vậy, giá trị một tác phẩm nghệ thuật là ở đâu, nếu không thể
thức tỉnh dân chúng, không có giải pháp thiết thực hay chí ít là đem lại tiếng
nói của người dân bằng việc đòi hỏi phải có những áp lực, sự chịu trách nhiệm?
Táo quân, chỉ khiến cho những con người bế tắc trong đời thường,
tìm lấy sự cảm thông và được chia sẻ những nỗi bức xúc, phẫn uất dồn nén, tìm
đến như một sự trút bỏ. Và họ được chính cái triều đình bấn loạn cai trị ấy ban
thưởng cho những tràng cười nhạt nhẽo, bi kịch mà họ chính là những người đang
thừa hưởng và gánh chịu những thứ bất công ấy.
Điều lố bịch hơn nữa ở Táo quân năm nay, đó là việc, họ đổ lỗi
khá nhiều cho mạng xã hội. Trong khi, những bất công và tiêu cực ở lĩnh vực nào
cũng có và cũng lớn (thông qua các Táo báo cáo). Vậy những bất công ấy ở mạng
xã hội mà ra? Hay chỉ từ khi có mạng xã hội thì nhiều sự thật mới được phơi
bày, nhiễu nỗi oan khuất mới được minh giải, nhiều những khổ đau bị che khuất
mới được bộc lộ? Bất công có từ sau khi mạng xã hội trở thành một phương tiện
thông tin hữu ích hay từ trước khi nó tồn tại? Mạng xã hội chỉ là một phương
tiện, và người ta không thể đổ lỗi cho phương tiện một khi những con người
không đủ nhận thức, sự giáo dục và cả luật pháp kiểm soát hữu ích sử dụng nó.
Và cũng cần phải nói thêm, tại sao một số hình ảnh tốt của những
viên chức công quyền lại ít được chia sẻ và biểu dương? Đơn giản ở hai lẽ, một
là những thứ xấu xí quá nhiều trong xã hội, đến mức người ta không còn muốn
hoặc có đủ thời gian để nghĩ về những điều tốt. Hai là, người ta đã trở nên
nghi ngờ những thứ tốt đẹp, họ không còn đủ niềm tin vào những điều đó là trung
thực khi mà họ thấy quá nhiều sự dối trá quanh mình và ở mọi nơi, mọi lúc. Hơn
nữa, việc làm vài việc được cho là tốt, đáng ra đó là những việc làm đương
nhiên của một con người trong một xã hội nếu có đầy đủ sự giáo dục, văn minh và
nhân bản, vậy cần gì phải biểu dương những giá trị bình thường của một xã hội
bình thường và đúng mực (?). Đó là điều mới cần phải bàn và đáng phải lo cho
một xã hội hơn là đặt câu hỏi như là một hệ quả tất yếu của xã hội không còn
lòng tin và điều tử tế dành cho nhau.
Đổ lỗi cho xã hội hoặc phương tiện nào đó thực rất dễ dàng và ai
cũng sẽ vô can. Nhưng nhìn vào bản chất cũng như cội rễ vấn đề để nói lên và
đưa ra những giải pháp thay đổi tốt hơn lên đó mới là giá trị của một tác phẩm
nghệ thuật thực thụ. Chứ không phải nó chỉ đơn giản là liều moóc phin để người
ta quên mất cơn đau và cái chết đang cận kề trong chính mình.
Chọn chủ đề
"tranh ghế" sau một năm biến loạn, phải công nhận Táo quân 2018 đã
dũng cảm và chính xác khi chọn một cuộc ẩu đả quanh "cái ghế", thay
vì nịnh thối bằng một thanh thượng phương bảo kiếm!
Một "vườn trẻ" với những đứa bé vắt mũi chưa sạch "dậy thì thành
công" nhờ vào việc "cha mẹ là quan to"! Và "giá trị duy
nhất của chúng mày là bố chúng mày"!
Những nguyên, cựu đinh, lim, sến, táu nắm giữ bí mật mặc cả bằng những cái ghế
cho con cháu mà việc chúng bị loại/ kỷ luật khỏi cái ghế thực ra mà những trò
cùi trỏ, ngáng chân dưới thắt lưng, những cuộc đấu đá quyền lực chứ không phải
vì cái sai của chúng. (Chắc ai cũng nhận ra nữ chúa Đà Nẵng trong cái đinh lim
sến táu)
Và cả những nhóm lợi ích thù bạn, trắng đen trong một cái phẩy tay, cũng chỉ vì
một cái ghế
Làm táo về những chủ đề nhạy cảm không dễ. Làm để hay, để lọt, để nói được một
cách thâm thuý ai cũng hiểu nhưng ai cũng nghĩ chắc nó trừ mình ra còn khó hơn.
Tiếc cho Công Lý năm nay không còn nhiều đất diễn. Tiếc cho Chí Trung khi đây
là vai táo cuối cùng của anh.
Note: Dù táo năm nay có lôi chuyện da thâm như da...bây giờ của tôi ra để nói
nhưng không phải vì thế mà phủ nhận cái hay, cái được, cái thâm như bây giờ của
Táo quân năm nay.
Theo FB Đào Tuấn
Luật sư Luân Lê
(FB Luân Lê)
Nhận xét