5639. KHI SỰ NGU NHÂN DANH KHOA HỌC
Chu Mộng Long: KHI SỰ NGU NHÂN DANH KHOA HỌC
Tôi không cổ súy thiên hạ chửi một ông già trên tám mươi như ông Bùi Hiền dù
ông đáng bị chửi khi công bố một “công trình khoa học” đe dọa và gây tổn thương
cho cả cộng đồng. Sự thực, ông ấy gốc học tiếng Trung, tiếng Nga và chỉ làm cái
việc dạy tiếng, không phải là chuyên gia ngôn ngữ học đích thực nên hiểu sai
làm sai là chuyện thường tình.
Nhưng tôi phải nổi giận mà viết bài cuối cùng này. Bài này dành cho những chuyên gia ngôn ngữ học như Phạm Văn Tình, Trần Ngọc Thêm, Lê Đức Luận… kể cả cái ông Ngô Như Bình đang dạy tiếng Việt bên đại học Harvard.
Nhưng tôi phải nổi giận mà viết bài cuối cùng này. Bài này dành cho những chuyên gia ngôn ngữ học như Phạm Văn Tình, Trần Ngọc Thêm, Lê Đức Luận… kể cả cái ông Ngô Như Bình đang dạy tiếng Việt bên đại học Harvard.
Mấy ông này vẫn khăng khăng cái lý thuyết chữ ghi âm thì nhất thiết chữ phải
ghi đúng âm, tức phải “nói sao viết vậy” là hợp lý khoa học.
Cứ cho lý thuyết này là đúng thì thử hỏi các ông mấy điều:
Cứ cho lý thuyết này là đúng thì thử hỏi các ông mấy điều:
1) Nếu lấy âm Hà Nội làm chuẩn, theo Bùi Hiền, thì thử dẫn xem người Hà Nội nào
đọc âm /ng/ thành /q/, âm /th/ thành /w/, âm /kh/ thành /x/, /ch/, /tr/ thành
/c/? Trừ phi đó là người nói ngọng, thụt lưỡi, méo mồm, hoặc mấy ông Nga, ông
Hán đang ở Hà Nội muốn làm cách mạng Hán hóa, Nga hóa dân Việt.
2) Còn nếu không lấy âm Hà Nội làm chuẩn thì mỗi địa phương có một cách phát âm
khác nhau, chữ viết nào ghi cho hết các dạng âm thanh ở các vùng miền? Hay là
chấp nhận mỗi địa phương một cách viết? Người khu Bốn đọc “âu” thành “u”, “ước”
thành “ác”, không phân biệt thanh hỏi và nặng, chữ “trâu” buộc phải viết thành
“tru”, chữ “nước” buộc phải viết thành “nác”, chữ “đủ” buộc phải viết thành
“đụ”? Người Huế không phân biệt huyền và nặng, chữ “lộn” buộc phải viết thành
“lồn”? Người Quảng không phân biệt vần “am” với vần “ôm”, chữ “làm” buộc phải
viết thành “lồm”? Người Bình Định, Phú Yên không phân biệt âm cuối “ng” và “n”,
“t” và “c”, chữ “hán” buộc phải viết thành “háng”? Rồi cái xứ anh ngọng không
phân biệt “n” với “l”, từ nào có âm “n” thì viết thành “l” và “l” viết thành
“n”, “lôn ra máu” chẳng hạn?
Hai câu hỏi đó đủ thấy cái sáng kiến kia phản khoa học đến mức kẻ ngu nhất cũng
thấy: 1) Âm đọc không bao giờ thống nhất, nhưng chữ viết phải đóng vai trò
trung gian để thống nhất các âm đọc khác nhau. 2) Chỗ nào âm đọc không có tính
khu biệt thì chính chữ viết khắc phục bằng những dấu hiệu khu biệt. Cái mà các
ông tưởng bất hợp lý lại chính là cái hợp lý của chữ viết tiếng Việt hiện hành.
Sự hợp lý hóa ấy đã diễn ra cả một quá trình kéo dài mấy thế kỷ mà sáng kiến
của các ông chừng như cố tình quay lại điểm xuất phát. Tất nhiên đến thời điểm
này tôi không nói nó hợp lý hoàn toàn, nhưng sự bất hợp lý không đáng kể bởi
chữ viết nào cũng phải có.
Chính sự khu biệt rất lớn của chữ viết đã làm cho tiếng Việt giàu có và trong
sáng. Viết, như tôi đã nói, khác với phát âm. Phát âm có thể dễ dãi nhờ có ngữ
cảnh giao tiếp khu biệt, còn viết với tư cách là văn bản luôn tách ra khỏi ngữ
cảnh nên cái chữ buộc phải tạo ra các khu biệt bởi dấu hiệu trong bản thân nó.
Nói thuộc hoạt động bắt chước, có khi không cần phải học, nhưng viết thì phải
học nghiêm túc chứ không đòi hỏi phải dễ dãi như phát âm với phương châm lười
nhác “nói sao viết vậy”!
Chữ viết, vì thế, là cả một vấn đề văn hóa lớn lao. Nó dung hòa tình cảm và
thống nhất ý chí giữa các địa phương, vùng miền, giữa hiện tại và quá khứ, nâng
cao trình độ dân trí chứ không đơn thuần chỉ là ký hiệu phục vụ nhất thời cho
những kẻ lười nhác biếng học.
Hội nhập thì chữ Việt phải giống chữ Tây ư? Lý luận này không chỉ là mặc cảm
thuộc địa mà còn thể hiện sự mù văn hóa nghiêm trọng khi không biết thế giới
đang chủ trương hòa điệu những khác biệt mà chữ viết là một trong những nhân tố
quan trọng của bản sắc.
Cải cách chữ viết theo sáng kiến Bùi Hiền làm nghèo nàn, dị dạng, lai căng,
đồng hóa tiếng Việt và hủy hoại vẻ đẹp văn hóa Việt chứ không phải tiết kiệm,
tiện lợi như các ông nghĩ. Đó là sự thiếu hiểu biết gây hậu quả nghiêm trọng.
Xem chừng sau khi các nhà ngôn ngữ học uy tín tầm Cao Xuân Hạo chết đi, trừ một
ít kế thừa và chịu khó học hỏi, còn lại đa số là những nhà ngữ học dỏm mang hàm
giáo sư tiến sĩ nhai chữ như nhai kẹo cao su. Mà sự thật như tôi thấy, khi nhà
nước trao cho cái danh hiệu dỏm đó, nhiều ông ngạo nghễ tưởng đó là của thật
nên không bao giờ chịu khó đọc sách hay động não nên mới cứ phô cái sự ngu của
mình ra cho thiên hạ chửi!
Riêng ông záo xư Ngô Như Bình học Nga văn đi dạy tiếng Việt cho sinh viên Mỹ
thì tôi nghĩ trình độ của ông ta cũng như thợ làm nail bên ấy thôi chứ không
thể là nhà ngữ học tầm cỡ để các báo dựa vào đấy mà bảo vệ cho sự ngu của giáo
sư tiến sĩ bên này!
Bài trên Blog Chu Mộng Long
-------------
Lưu ý: ông záo xư tiến sĩ nào thấy không đúng thì tranh luận thẳng thắn từng
luận điểm phản biện tôi. Thậm chí được quyền mắng ngược lại tôi ngu, ngu như
bò, nhưng không được quanh co né tránh các nội dung phản biện trên!
Nhận xét