8424. Đôi lời với Facebook

Đôi lời với Facebook

(PNTB) - Giao lưu là bản tính cố hữu của con người. Đứa trẻ vừa lọt lòng đã có nhu cầu giao lưu. Nó giao lưu bằng mắt, bằng nụ cười hay tiếng khóc với người xung quanh. Được vài tháng, đặt nằm một mình nó khóc, nó đòi có người “nói chuyện”, đi giông để được nhìn thấy nhiều sự vật…Đứa trẻ càng lớn càng muốn thoát ra khỏi bốn bức tường chật hẹp của gia đình, sểnh cái, đã tót đi chơi với bạn bè, lúc đầu là bạn hàng xóm, sau là bạn ở lớp, ở trường rồi dần dần xa nữa, rộng nữa…Cho đến lúc về già, sức yếu không đi xa được thì lại tìm đến những bạn hàng xóm để trà lá, để “buôn dưa lê”..., chứ không chịu ngồi một mình.

Với thành tựu của công nghệ internet, facebook (giới trẻ gọi tắt là Phây) là một trong những trang được Mark Zuckerberg sáng lập để tạo điều kiện cho con người giao lưu, nhất là trong điều kiện gấp gáp của cuộc sống hiện đại và khi đôi chân không đi xa được, ngồi một chỗ mà muốn gặp ai cũng được. Từ khi có điện thoại thông minh kết nối internet, Phây càng trở thành phương tiện vô cùng lợi hại cho sự giao lưu bạn bè. Có người đang ngồi với bạn bằng xương bằng thịt ngay trước mặt mà vẫn “quên”, vẫn dán mắt vào điện thoại “chơi” với những bạn ảo trên Phây. Lạ thật. Tại sao Phây lại thu hút người ta như thế?

Phây được kết nối với những người quen biết, không hạn chế số lượng, không giới hạn biên giới quốc gia…, muốn gặp nhau lúc nào cũng được, chỉ cần mấy cái chấm, phẩy bởi đầu ngón tay, là có chỗ được chém gió, được thể hiện tâm trạng, bộc lộ đủ các cung bậc tình cảm thông qua hình ảnh, lời nói…

Vào Phây như có phép màu đưa ta tới một cuộc chơi đông người, như đến một đám hội, đủ các gương mặt. Khi gặp người quen, “gật đầu chào một cái” (tức là một cái nhấn vào link “thích”) hay gõ một câu xã giao, thể hiện tình cảm của mình với bạn (một comment), đôi khi kẻ nói đi, người nói lại như một cuộc trao đổi ngắn thể hiện tư duy, tình cảm, thậm chí bộc lộ tính cách hài hước, vui vẻ để bạn và người xung quanh hài lòng... Phây cũng là nơi để khoe với bạn bè, người quen và thiên hạ những tâm tư, tình cảm, hình ảnh trong cuộc sống thường nhật. Có vợ mới, khoe, có con đầu, cháu sớm cũng khoe, thậm chí đi chơi bất cẩn bị ngã một phát sứt gối cũng mang lên Phây… Phây là nơi chứa chấp thượng vàng, hạ cám. Phây còn là phương tiện cứu cánh cho những người rỗi việc, buồn chán, không biết làm gì… Vì thế tiến sĩ Văn học Đoàn Hương mới có câu đại ý, Facebook chỉ dành cho những người vô công rồi nghề, khiến nhiều người “ném đá” chị. Thực ra chị nói thế cũng đúng một phần.

Mình đã dành thời gian lướt qua những trang Phây của nhiều người, từ bạn bè quen biết đến người lạ, thì thấy: Phây nó là cái chợ văn hóa, cũng là cái thước đo trí tuệ, tình cảm, nhân cách con người. Người có trí tuệ, có nhân cách…thì ngay một câu comment cũng khác. Người nông cạn có khi lộ ra những câu thiên hạ chỉ cười nhạt. Người có ý thức xã hội trên Phây đưa ra những hình ảnh, lời nói, bài viết có sức nặng nhân văn, chia sẻ những tin, bài có ý nghĩa giáo dục hoặc giúp người khác những thông tin bổ ích cho cuộc sống. Tùy theo sở thích, sở trường, sở đoản của chủ thể mà Phây mang sắc thái riêng. Phây của họa sĩ, đa số là tranh, Phây của người hay làm thơ sẽ có nhiều thơ... Đôi khi có người (hoặc có lúc) tào phào thì vào Phây với những câu nói, những thông tin, hình ảnh nhăng cuội… chả để làm gì, chỉ bông lơn cho vui, mà hầu như đều có sự chia sẻ của bạn bè gần xa. Trái lại, có những cái sâu sắc, cần chậm rãi chiêm nghiệm thì lại không có mấy comment. Nhưng hầu hết đều có ích ở mức độ khác nhau, ở những thành phần xã hội, lứa tuổi khác nhau. Tuy nhiên, nếu cái tâm không sáng người ta có thể lợi dụng Phây làm những điều vô văn hóa, chẳng hạn sỉ nhục người khác bằng hình ảnh hay lời nói... Tất nhiên, bà con ở "chợ Phây" không ai để yên, họ ném đã, ném bùn vào mặt... Phây cũng là một kênh thông tin xã hội có giá trị, có thể chắt lọc được những sự thật mà đôi khi báo chí chưa kịp nắm bắt hay không đề cập bởi những lý do khác nhau...

Tóm lại, Phây ra đời đáp ứng nhu cầu cuộc sống hiện đại với bản tính cố hữu của con người...

(PNTB)