4463. Truyền thông VN 'thua' Đài Loan trong việc đưa tin vụ cá chết
Truyền thông VN 'thua' Đài Loan trong việc đưa tin vụ cá
chết
Hồi tuần
trước, kênh truyền hình PTS của Đài Loan đã hai lần phát sóng phóng sự dài 60
phút về thảm họa cá chết ở các tỉnh miền trung Việt Nam, gây sự chú ý lớn tại
đảo quốc này.
Phóng sự mô tả sự
kiện cá chết hàng loạt dọc bờ biển 4 tỉnh của Việt Nam và nhấn mạnh nạn cá chết
đã làm cho cuộc sống người dân Hà Tĩnh rơi vào cảnh khó khăn. Trả lời các phóng
viên Đài Loan, nhiều người dân địa phương cho biết ngoài sinh kế bị ảnh hưởng
trầm trọng, sau khi ăn phải cá trong vùng ô nhiễm, sức khỏe họ cũng ảnh hưởng.
Họ cũng cáo buộc thẳng thừng trong phóng sự rằng “Chính Formosa là
nguyên nhân gây ra tai họa cho cái chết của cá”.
Các phóng viên của
PTS đưa vào phóng sự nhiều ý kiến tại Đài Loan yêu cầu làm rõ vai trò của Tập
đoàn Formosa, vốn bị nghi là nguyên nhân số 1 gây ra vụ ô nhiễm biển nghiêm
trọng tại Việt Nam trong thời gian gần đây.
Truyền thông
truyền thống của Việt Nam
thua hẳn truyền thông của Đài Loan trong vụ này, vì đây là sự kiện xảy ra ở
Việt Nam
mà chúng ta không thực hiện được, trong khi đó họ lại sang họ thực hiện... Khi
tôi xem phóng sự của họ tôi thật sự rất cảm động vì nó rất chi tiết. Tôi thấy
họ rất là lăn lộn, rất bám sát hiện trường, lắng nghe người dân, thì mới làm
được phóng sự như vậy.
Cựu ký giả Phạm
Đoan Trang nói.
Rất nhiều người
Việt Nam
đã chia sẻ phóng sự đó trên mạng internet. Báo chí chính thống của Việt Nam cũng trích
đăng nội dung của phóng sự.
Nhiều người Việt
Nam đã so sánh lượng thông tin và tính cân bằng trong phóng sự của PTS với
những tin bài của truyền thông Việt Nam. Bày tỏ ý kiến trên mạng xã hội, họ cho
rằng truyền thông Việt Nam đã không “dám” làm những phóng sự có chiều sâu và
phản ánh được mối lo, các suy nghĩ của chính người dân Việt Nam như các đồng
nghiệp nước ngoài đến từ Đài Loan. Họ cũng đặt câu hỏi vì sao sự việc xảy ra
trên đất Việt Nam
mà các phóng viên trong nước lại không đưa tin được tương tự mà phải đăng lại
phóng sự của nước ngoài.
Bình luận về sự
hơn kém giữa báo chí Việt Nam và Đài Loan trong việc đưa tin về vụ cá chết, bà
Phạm Đoan Trang, một cựu ký giả và nay là một nhà hoạt động vì các quyền tự do,
nói với VOA:
“Truyền thông
truyền thống của Việt Nam
thua hẳn truyền thông của Đài Loan trong vụ này, vì đây là sự kiện xảy ra ở
Việt Nam
mà chúng ta không thực hiện được, trong khi đó họ lại sang họ thực hiện. Tôi có
may mắn giúp cho quá trình làm việc của một đồng nghiệp Đài Loan ở Việt Nam . Tôi biết
là họ cũng phải vượt qua rất nhiều khó khăn, nguy hiểm. Khi tôi xem phóng sự
của họ tôi thật sự rất cảm động vì nó rất chi tiết. Tôi thấy họ rất là lăn lộn,
rất bám sát hiện trường, lắng nghe người dân, thì mới làm được phóng sự như
vậy. Về mặt nghiệp vụ, về mặt chất lượng, cũng như về mặt tốc độ, tóm lại về
mọi mặt, truyền thông truyền thống của Việt Nam thua Đài Loan”.
Cái họ quan tâm là
người dân sống ra sao, cái họ quan tâm là thảm họa quy mô nó lớn đến mức nào,
và phản ứng của người dân ra sao, đi biểu tình thì bị đàn áp ra sao. Họ rất
quan tâm, vì họ quan tâm đến nhân quyền nữa. Họ đặc biệt quan tâm đến sự kiện
biểu tình bị đàn áp rất là tàn bạo vào ngày 8/5 ở cả Sài Gòn và Hà Nội.
Bà Đoan Trang nói.
Bà Trang chỉ ra
rằng truyền thông Việt Nam
nói chung và đài truyền hình quốc gia VTV nói riêng cũng làm ra các phóng sự về
nạn cá chết ở miền trung, song chỉ “tiếp xúc một phía”. Bà cũng nhận xét trong
khi không đưa tin đủ toàn diện về vụ khủng hoảng, truyền thông Việt Nam lại
“sâu sát quá” và “rất xuất sắc” trong việc vu cáo về các nhà hoạt động đòi minh
bạch thông tin về nạn ô nhiễm biển và khủng hoảng cá chết.
Trong khi đó, là
người trực tiếp làm việc với các nhà báo Đài Loan, bà Trang cho rằng phóng sự
của PTS có giá trị và gây xúc động vì nó cho thấy sự quan tâm đến những thân
phận của người dân và nhân quyền.
“Cái họ quan tâm
là người dân sống ra sao, cái họ quan tâm là thảm họa quy mô nó lớn đến mức
nào, và phản ứng của người dân ra sao […], đi biểu tình thì bị đàn áp ra sao.
Họ rất quan tâm, vì họ quan tâm đến nhân quyền nữa. Họ đặc biệt quan tâm đến
[…] sự kiện biểu tình bị đàn áp rất là tàn bạo vào ngày 8/5 ở cả Sài Gòn và Hà
Nội.
Lý giải tại sao
VTV, đài truyền hình quốc gia của Việt Nam có đủ các lợi thế về nhân lực, nguồn
lực to lớn tại chỗ, cũng như các thuận lợi về mặt pháp lý, song đã không làm ra
một phóng sự toàn diện, phản ánh quan điểm những người dân bị ảnh hưởng, bà
Trang nêu ra sự khác biệt giữa VTV nói riêng, báo chí Việt Nam nói chung và báo
chí Đài Loan như sau:
“Phóng viên VTV họ
có đủ mọi lợi thế […] Nhưng với từng đó lợi thế họ không làm được bởi vì suy
nghĩ của họ bị đóng khung. Họ không nghĩ về người dân, mặc dù họ tưởng họ nghĩ
về người dân. Nhưng thực ra không phải. Những gì họ làm thực ra thiên về giải
thích đường lối của nhà nước, ủng hộ nhà nước thì đương nhiên rồi, giải thích
những cái khó khăn, bất lợi mà nhà nước đang gặp phải, quan chức Việt Nam đang
gặp phải trong việc giải quyết thảm họa môi trường này. Tức là họ đứng về phía
chính quyền, chứ chưa bao giờ đứng về phía người dân. Đó là sự khác biệt căn
bản giữa phóng viên của Việt Nam ,
VTV, và phóng viên của Đài Loan”.
Mặc dù nhiều người
bày tỏ trên mạng xã hội rằng phóng sự của truyền hình Đài Loan phần nào động
chạm đến lòng tự ái nghề nghiệp của báo giới Việt Nam, song họ cũng cho rằng có
phần chắc là các nhà báo Việt Nam sẽ vẫn chọn “phương án an toàn” là “làm theo
các chỉ đạo từ nhà nước”.
A.T.
Nguồn:
Nhận xét