4163. Cảm nhận bài thơ "Đất Nước Mình" của cô giáo Trần Thị Lam (Hà Tĩnh)
Cảm nhận bài
thơ "Đất Nước Mình" của cô giáo Trần Thị Lam (Hà Tĩnh)
Nguyễn Thùy Trang/Thứ Sáu, ngày 29.4.16
Phải nói bài thơ đã làm cho Thùy Trang khóc trong tâm trạng đau đớn cùng
đất nước. Cô giáo Trần Thị Lam đã đem được cảm xúc đó tới cho người dân Việt Nam .
Từng lời thơ của cô nếu đọc sơ qua thì
chưa đủ thấm, phải đọc ngấu nghiến từng lời và nhắm mắt lại để cảm nhận hình
ảnh đất nước quanh mình.
Đất nước mình ngộ quá phải không anh
Bốn ngàn tuổi mà dân không chịu lớn
Bốn ngàn tuổi mà vẫn còn bú mớm
Trước những bất công vẫn không biết kêu
đòi…
"Chữ "ngộ" trong đoạn đầu
diễn tả một sự "ngạc nhiên!" Một đất nước đã có 4 nghìn năm văn hiến
mà vẫn "trơ gan cùng tuế nguyệt", vẫn còn "bú mớm" như một
đứa trẻ thơ, không chịu phát triển, không khôn lớn ... vì đâu nên nỗi.
Một đoạn thơ kế tiếp cô giáo Lam viết:
Đất nước mình lạ quá phải không anh
Những chiếc bánh chưng vô cùng kì vĩ
Những dự án và tượng đài nghìn tỉ
Sinh mạng con người chỉ như cái móng tay…
Đoạn thơ nầy diễn đạt như một câu đối,
so sánh giữa VẬT và NGƯỜI, vì kỳ lạ thay tại sao đất nước ta lại xem trọng vật
chất hơn cả tính mạng của con người, khi "chiếc bánh chưng" là VẬT
thì được xem trọng, được làm to lớn, vĩ đại như là một kỳ công, một chiến tích
cùng với thảm trạng tham ô qua "dự án và tượng đài nghìn tỉ" để rồi
sinh mạng con người Việt Nam chỉ còn xem nhỏ bằng "cái móng tay".
Cô giáo Lam sử dụng cách hành văn so
sánh một bức tranh nghịch cảnh của đất nước lồng vào thời sự mới nhất khi một
ông tướng Công An xem sinh mạng chủ quán cafe' Xin Chào nhỏ như "cái móng
tay"!
Đoạn giữa, cô giáo Lam đưa tất cả hình
ảnh đất nước nằm gọn trong 4 câu thơ:
Đất nước mình buồn quá phải không anh
Biển bạc, rừng xanh, cánh đồng lúa biếc
Rừng đã hết và biển thì đang chết
Những con thuyền nằm nhớ sóng khơi xa…
Nước Việt từ xưa cho đến nay, trong văn
học, lịch sử các sách giáo khoa luôn ca ngợi là một đất nước có tài nguyên
phong phú, tiền rừng, bạc biển, ruộng lúa phì nhiêu cò bay thẳng cánh ... Rồi
bỗng nhiên "Rừng đã hết và biển thì đang chết!", để rồi những con
thuyền của ngư dân không dám ra khơi.
Đây là hình ảnh thật của đất nước chúng
ta, môi trường sống bị hủy hoại một cách đáng sợ mà chỉ trong mấy câu thơ thôi
nhưng cô giáo Lam đã diễn đạt hết một viễn cảnh của dất nước ...nghĩ lại quá
đúng đến rùng mình.
Đoạn kết thì ai cũng cảm nhận được qua
lời thơ tả chân đất nước đang nghèo đói, đang phải cúi đầu với Năm Châu... và
cho dù có hỏi trời, có hỏi đất, hỏi từ thế hệ trước đến thế hệ sau thì vẫn
không ai có đáp án...vì sao và sẽ về đâu!!!
Đây là một bài thơ của cô giáo dạy văn
Trần Thị Lam trường THPT CHUYÊN HÀ TĨNH, mà Thùy Trang nghĩ RẤT KHÓ để có một
bài thơ thứ hai có thể thu gọn viễn tượng của một đất nước trong vòng mấy câu
thơ.
Cô giáo Lam làm bài thơ nầy phải với cả
tấm lòng trăn trở của một người yêu nước nồng nàn ... Bài thơ đã đi vào lịch sử
văn học Việt Nam, cho dù là có 10 năm, hay 20 năm nữa thì cũng khó có thể đọc
được một bài thơ thứ hai nói lên hết tâm trạng của người Việt Nam, của đất nước
trong nghịch cảnh hôm nay...
Đất nước mình thương quá phải không anh
Mỗi đứa trẻ sinh ra đã gánh nợ nần ông
cha để lại
Di sản cho mai sau có gì để cháu con ta
trang trải
Đứng trước năm châu mà không phải cúi
đầu…
Đất nước mình rồi sẽ về đâu anh
Anh không biết em làm sao biết được
Câu hỏi gửi trời xanh, gửi người sau,
người trước
Ai trả lời dùm đất nước sẽ về đâu…
TRẦN THI LAM (Hà Tĩnh)
(FB Thuy Trang Nguyen)
Nhận xét