4061. “Quan trọng hàng đầu là đại biểu phải có tâm”
VỀ VIỆC TỰ ỨNG CỬ ĐẠI BIỂU QUỐC HỘI, GIÁO SƯ NGUYỄN MINH THUYẾT: “Quan trọng hàng đầu là đại biểu
phải có tâm”
Huyên Nguyễn
Báo Lao Động số 60 /7:40 AM, 17/03/2016
Báo Lao Động số 60 /7:40 AM, 17/03/2016
Giáo sư Nguyễn Minh Thuyết - đại biểu Quốc hội khóa XI và XII, nguyên Phó
Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc
hội - trao đổi với phóng viên Báo Lao Động về vấn đề tự ứng cử và bầu cử đại
biểu Quốc hội.
Nhiều người tự ứng cử đại biểu Quốc hội là một tín hiệu tốt
Thưa ông, kết thúc thời hạn nhận hồ sơ ứng cử đại biểu Quốc hội, theo đánh
giá sơ bộ, số lượng hồ sơ tự ứng cử nhiệm kỳ Quốc hội khóa XIV tăng cao và
người ứng cử rất đa dạng về ngành nghề. Ông đánh giá về việc này như thế nào?
- Việc công dân tự ứng cử đại biểu Quốc hội đã có từ nhiều kỳ bầu cử trước
nhưng số lượng người tự đăng ký lần này rất đông, đó là một điểm mới. Đây là
hiện tượng đáng mừng. Nó cho thấy ý thức công dân của nhiều người dân đã cao hơn
trước. Từ trước đến nay, dân ta vẫn luôn nghĩ rằng việc này
đã có tổ chức lo rồi, mình cũng chẳng phải lo. Bây giờ, nhiều người đã nhận
thức khác, thấy mình phải có trách nhiệm, gánh vác công việc chung. Rất đáng
hoan nghênh.
Điều này có cho thấy tính dân chủ được đề cao?
Việc tự ứng cử đã được quy định trong Hiến pháp và Luật Bầu cư đại biểu Quốc
hội, đại biểu Hội đồng nhân dân; công dân chỉ thực hiện đúng quyền của mình
thôi. Còn dân chủ đến mức nào thì phải xem quá trình xác nhận, kiểm tra hồ sơ,
lựa chọn người ứng cử và quá trình bầu cử diễn ra như thế nào mới có thể đánh
giá một cách thuyết phục được.
Thưa ông, ở các kỳ bầu cử đại biểu Quốc hội trước đây, số lượng người tự ứng
cử có đông không? Trong số những người tự ứng cử đó, có bao nhiêu người trúng
cử và đóng góp của họ trong nhiệm kỳ như thế nào?
- Tôi mới chỉ tham gia Quốc hội 2 khóa XI, XII nên số liệu có thể chưa nắm được
hết. Theo tôi biết, khóa nào cũng có một số người tự ứng cử nhưng số lượng
người tự ứng cử trước đây ít hơn nhiều so với số lượng năm nay. Trong số những
người tự ứng cử và trúng cử đại biểu Quốc hội, tôi biết đại biểu Nguyễn Ngọc
Đào (giảng viên Trường Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà
Nội) và đại biểu Nguyễn Minh Hồng - Giám đốc một bệnh viện tư ở Hà Nội. Ông Đào
tự ứng cử ở khóa XI, được bố trí ở đơn vị bầu cử huyện Đông Anh, Hà Nội và đã
trúng cử. Đến khóa XII, ông Đào lại tự ứng cử và tiếp tục trúng cử đại biểu
Quốc hội. Ông Nguyễn Minh Hồng tự ứng cử ở quê nhà là tỉnh Nghệ An và đã trúng
cử làm đại biểu các khóa XII, XIII. Cả hai đại biểu đều là những người hoạt
động rất tích cực.
Năm nay có rất nhiều người tự ứng cử với nhiều ngành nghề, ông có suy nghĩ
gì về điều này?
- Quốc hội là cơ quan đại diện của dân, vì thế cần có sự tham gia của nhiều
thành phần dân cư khác nhau. Việc một số nhà báo, nghệ sĩ, nhà hoạt động xã hội
được nhiều người biết đến ứng cử là một điều đáng mừng. Là người của công
chúng, những ứng cử viên này nếu được bầu vào Quốc hội chắc sẽ có nhiều đóng
góp, không chỉ phản ánh tâm tư nguyện vọng cử tri của giới mình, mà cũng sẽ
phản ánh được tâm tư nguyện vọng của người dân nói chung, có nhiều đóng góp vào
công việc của Quốc hội, nhất là lĩnh vực họ am hiểu.
Đại biểu phải có tâm, có tài
Theo ông, tố chất quan trọng nhất của một đại biểu Quốc hội là gì?
- Theo tôi, cái quan trọng hàng đầu là đại biểu phải có tâm. Có tâm thì đại
biểu mới chịu khó tiếp xúc với cử tri, lấy ý kiến cử tri, tìm hiểu đời sống,
nghiên cứu tài liệu để phát hiện vấn đề. Có tâm thì đại biểu mới dám mạnh dạn
nói. Sau cái tâm là cái tài, tức là đại biểu phải có hiểu biết, có năng lực để
xây dựng ý kiến của mình và phát biểu cho mạch lạc, góc cạnh.
Vào thời điểm chuẩn bị đến ngày bầu cử cũng là lúc đang có những ý kiến khác
nhau về một số người tự ứng cử. Ông cho biết quan điểm về vấn đề này?
- Tôi không phân biệt người tự ứng cử và người được tổ chức giới thiệu ứng cử.
Ai cũng được, miễn là họ có cái tâm với công việc, xác định được trách nhiệm
của mình vào Quốc hội để gánh việc nước.
Qua một số phản ánh cả trên báo chí và trên
mạng, tôi thấy một số cơ sở, thậm chí cả cơ quan báo chí ứng xử với các công
dân tự ứng cử không đúng pháp luật. Ví dụ, có những người nộp đơn ứng cử phản
ánh là bị gây khó khăn; cũng có những người tự ứng cử bị xúc phạm nặng nề trên
báo. Có thể nói đây là những hành vi vi phạm pháp luật. Tôi phản đối tất cả
những hành vi như vậy. Quyền lựa chọn là quyền của dân. Hãy để cho dân lựa chọn
đại biểu của mình.
Sau Hội nghị Hiệp thương lần hai, những người lọt vào danh sách sơ bộ sẽ được đưa
ra lấy ý kiến của cử tri nơi cư trú. Những hội nghị này cần được tổ chức nghiêm
túc. Những người tham dự hội nghị có quyền đặt câu hỏi, nêu nhận xét về ứng cử
viên. Các câu hỏi, nhận xét cần có lý có tình, phù hợp với quy định của pháp
luật, thể hiện sự tôn trọng ứng cử viên. Ứng cử viên cần được giải trình đầy
đủ. Đó là biểu hiện của dân chủ.
Khóa XIII khi có hai đại biểu tự ứng cử bị bãi nhiệm, theo ông vấn đề gì
quan trọng nhất trong bầu cử, để lựa chọn người ưu tú nhất, xứng đáng nhất?
- Điều quan trọng nhất là Đảng, Nhà nước và xã hội nói chung phải thực hiện
đúng chủ trương của Đảng, đúng quy định của Hiến pháp về dân chủ. Từ
trước đến nay vẫn có cách ứng xử không bình đẳng giữa các đối tượng ứng cử.
Điều đó là không đúng. Để
tạo điều kiện cho cử tri lựa chọn ứng cử viên xứng đáng để bầu vào Quốc hội,
cần tổ chức tranh cử thật sự, chứ không hình thức. Cử tri mà đi bầu một cách
hình thức, chiếu lệ thì người thiệt thòi lại chính là cử tri.
- Xin cảm ơn ông!
_____________
Ghi chú của Tễu Blog: bài đã đăng
trên Lao động điện tử. Những chỗ tô màu da cam là những đoạn bị tòa soạn lược bỏ đi.
Nhận xét