4010. Nghệ sĩ đến nhà độc tấu đàn Nhị

Nghệ sĩ đến nhà độc tấu đàn Nhị

NSUU Trần Luận

PNTB Phải thừa nhận, trong nhiều nhạc cụ dân tộc của ta như đàn Tranh, sáo Trúc, đàn Tam, Tứ, Nguyệt, Tỳ Bà…đều khó chơi, nhưng khó chơi hàng đầu là đàn Nhị. Cái đàn này mà 'cứng tuổi' rồi mới học thì khó mà thành tài.

Trần Luận là nghệ sĩ ưu tú chuyên đàn Nguyệt và đàn Nhị. Nhưng anh cũng tham gia sáng tác nhiều bản nhạc không lời viết cho nhạc cụ dân tộc, viết nhạc nền cho Chèo và một số ca khúc mới...

Tuy nhiên, công việc chính của Trần Luận là một nhạc công của Đoàn nhạc Dân tộc Nhà hát Đài Tiếng nói Việt Nam. Một trong những bài anh biểu diễn thành công là bản nhạc Kể chuyện ngày mùa của Thao Giang, được phát triển từ làn điệu Lới lơ trong Chèo. Nghe bản nhạc, người ta thấy cảnh vui tươi, nhộn nhịp, tất bật của những người nông dân chân lấm tay bùn giữa ngày mùa. Lẫn trong tiếng gia súc, gia cầm trên sân, trong vườn nhà, còn có nhiều tiếng chim hót ríu ran trên cây… Một bản nhạc đầy ắp sự trong trẻo của một vùng quê Việt Nam, khiến những người xa quê nghe thấy mà nao lòng.

 

Có thể nói đây là một bản nhạc thử thách tài năng của nhạc công đàn Nhị. Ngoài những kỹ thuật cơ bản như rung, vuốt, luyến, láy…bản nhạc còn bắt buộc người chơi phải sáng tạo thêm những động tác có lẽ xưa nay chưa từng có. Ví như khi mô tả đàn gà con lích chính theo mẹ "bới thóc sót trong một đống rơm mới…", người nghệ sĩ hình như dùng những ngón tay trái “cào cấu” vào hai dây duy nhất của cây đàn như trò nghịch ngợm của những đứa trẻ với cái đồ chơi của mình! Nom Trần Luận biểu diễn đến đoạn này và nghe tiếng nhạc, ai cũng phải kinh ngạc, còn mình thì phì cười và bái phục.

 

Hôm rồi, nhân lên Lào Cai dự đám cưới của con một người bạn, Trần Luận đến nhà mình chơi. Từ Hà Nội lên mà anh vẫn khoác vào người bốn cây đàn: Hai cây đàn Nhị, một đàn Nguyệt và một cây Guitar, còn lủng củng, lỉnh kỉnh hơn cả bọn nhiếp ảnh chúng mình đi "săn ánh sáng" ở vùng cao. Tuy nhiên, Luận đến chơi với mình cũng là để dãi bày những tâm sự mà nhiều cuộc điện thoại không nói hết được. Đến nỗi khi ngồi vào mâm, anh chỉ tợp một ngụm rượu, khẽ nuốt rồi tranh thủ nói, nhưng rất nhẹ nhàng, chầm chậm... Và có lúc hầu như quên hẳn, không chịu ... gắp.

Nói chuyện với Luận, ngoài những riêng tư của hai người thì chỉ xoay quanh vấn đề Nghệ thuật. Nhân đây, mình đề nghị anh độc tấu lại bài Kể chuyện ngày mùa. Luận bảo, để em kéo thử một tí cho thuần tay rồi anh hãy ghi âm nhé. Anh móc trong túi ra cái đĩa CD có bản nhạc nền đệm cho bản độc tấu. Mình ấn vào ổ đĩa máy tính, rồi mở phần mềm Cool Edit, cắm micro, dặn mọi người xung quanh không được phát ra tiếng động…

Mời bà con nghe Trần Luận độc tấu nhé. Bài này tặng riêng cho chị em nông thôn, nhân ngày Quốc tế phụ nữ 8/3 hôm nay.

Kể chuyện ngày mùa  

Sáng tác: Thao Giang

Biểu diễn: Trần Luận  

8/3/2016/ Ngọc Dương/PNTB