3742. Không chọn người “kiêu ngạo cộng sản” làm lãnh đạo
Không chọn người “kiêu ngạo cộng sản” làm lãnh đạo
Đảng lãnh đạo
đất nước, thực chất sự lãnh đạo này nằm trong tay những người có quyền lực cao
nhất. Do đó, hiện tượng thiếu dân chủ độc tài, độc đoán dễ có thể xảy ra. Chính
vì thế Đảng đề ra phải có phản biện xã hội.
LTS: Để đáp ứng yêu cầu của đông đảo bạn đọc, Tuần Việt Nam xin
giới thiệu lại nội dung cuộc giao lưu với ông Vũ Mão, nguyên Chủ nhiệm Ủy
ban Đối ngoại của QH và TS. Nguyễn Minh Phong, Phó ban Tuyên truyền và lý luận
Báo Nhân Dân trước thềm Đại hội Đảng cộng sản Việt Nam
Dự thảo văn
kiện Đại hội XII của Đảng đã nêu rõ cần tiếp tục hoàn thiện Nhà nước pháp quyền
XHCN. Muốn vậy, trọng tâm hoàn thiện hệ thống pháp luật và thực thi pháp luật
là gì khi mà hiện nay nhiều ý kiến đánh giá còn quá nhiều vấn đề tồn tại trong
xây dựng và thực thi luật? (Nguyễn Văn Luyện, 46 tuổi, Hà Nội).
Ông Nguyễn
Minh Phong: Quả thật đang còn tồn tại nhiều vấn đề và bất cập trong xây dựng và
thực thi luật, gắn với bối cảnh chuyển đổi đặc thù của Việt Nam, với quá trình
hội nhập quốc tế và đặc biệt với bối cảnh thế giới có nhiều phức tạp.
Cũng như bất
kỳ một quốc gia nào khác, sự hoàn thiện và chất lượng của luật có ý nghĩa vô
cùng quan trọng trong định hướng, điều chỉnh, thúc đẩy và quản lý sự phát triển
toàn diện của đất nước, cả về kinh tế, chính trị, văn hoá xã hội và các quan hệ
với bên ngoài...
Trọng tâm lớn
nhất trong việc hoàn thiện và thực thi pháp luật là việc tiếp tục hoàn thiện
Hiến pháp, kể cả Hiến pháp năm 2013, đồng thời thể hiện và luật hoá Hiến pháp
thông qua hệ thống các luật định đầy đủ, đồng bộ, cụ thể và tiên tiến; trong
đó, các luật cần nhiều hơn và đầy đặn hơn, sớm đi nhanh vào cuộc sống hơn; còn
các nghị định và thông tư hướng dẫn không được chậm trễ, làm méo mó, thậm chí
thu hẹp lại các nội dung của luật định, kiểu "trên mở - dưới thắt",
đồng thời không được phép vô hiệu hoá luật và Hiến pháp. Số lượng và nội dung
của các Nghị định và Thông tư cần thu nhỏ lại, trong khi Luật và Hiến pháp phải
mở rộng và toàn diện hơn. Tất cả các quy định luật pháp phải mang tính pháp chế
cao, thống nhất và tuyệt đối không bị chi phối bởi bất kỳ ý chí cá nhân
và "khẩu dụ" nào.
Hơn nữa, cần
có sự phân công và kiểm soát cả ba quyền: Lập pháp, Hành pháp, Tư pháp. Trong
đó, làm rõ chức trách, nhiệm vụ, quyền hạn, trách nhiệm, khuôn khổ luật định và
các chế tài cần thiết cho từng tổ chức cá nhân có trách nhiệm trong hệ thống
quản lý Nhà nước.
Trong quá
trình đó, cần thực hiện tốt việc lấy ý kiến phản biện, thẩm định, đánh giá tính
hai mặt của sự tác động từ các luật định, chính sách Nhà nước, đã đang và sẽ
ban hành. Nhận diện và sớm điều chỉnh những bất cập, kẽ hở, mặt trái trong các
quy định, nhằm giải thiểu các tác động tiêu cực của luật pháp và sự lạm dụng
các kẽ hở trong hệ thống luật pháp.
Một điểm nữa
rất quan trọng là phải tuyên truyền rộng rãi, đảm bảo sự nhận thức đúng đắn,
cách hiểu rõ ràng, một chiều các quy định của luật pháp; giảm thiểu tình trạng
diễn đạt luật pháp tuỳ tiện theo nhiều cách nhằm trục lợi, cơ hội, hoặc vì mục
tiêu lợi ích nhóm, cá nhân.
Để thực thực
thi luật pháp nghiêm túc và có hiệu quả, cần thực hiện việc phân cấp và độc lập
cần thiết đối với các hoạt động tư pháp; đảm bảo Viện kiểm sát và Toà án chỉ
hoạt động tuân theo pháp luật. Bất kỳ một cá nhân nào đều không được phép đứng
ngoài, đứng trên, ra lệnh cho pháp luật.
Ông Vũ Mão:
Từ sau ĐH 6 của Đảng ta có đề cập nhiều tới việc xây dựng Nhà nước pháp quyền,
đó là điều tốt và thể hiện trong ý thức của những người lãnh đạo có nhiều cố
gắng nghiên cứu, tìm hiểu nội hàm của Nhà nước pháp quyền. Trong Dự thảo văn
kiện có đề cập tới vấn đề xây dựng nhà nước pháp quyền nhưng chưa sâu sắc, còn
thiếu về nội hàm.
Thực trạng
hiện nay là luật còn thiếu rất nhiều, mới đáp ứng khoảng 50% số luật cần có.
Nói cụ thể: ta có khoảng trên 300 luật, các nước trên thế giới có 1.500 - 2.000
luật, chứng tỏ ta còn phải tích cực xây dựng nhiều văn bản mới. Nhưng điều quan
trọng hơn, các luật của ta hiện nay đa số là luật khung, do đó luật muốn vào
cuộc sống phải chờ nhiều nghị định, thông tư hướng dẫn của các bộ.
Dự thảo văn
kiện chưa làm rõ những thiếu sót này cũng như chưa đưa ra những giải pháp thiết
thực, đây là vấn đề cần bổ sung trong dự thảo.
Đảng sẽ làm
gì để đưa đất nước thoát khỏi phận nước nghèo, chuyển sang một giai đoạn phát
triển mới? (Mỹ Hòa, Kiên Giang).
Ông Vũ Mão:
30 năm đổi mới là một chặng đường gian khổ nhưng cũng vinh quang. Toi cho rằng
giai đoạn đầu của đổi mới là mạnh mẽ và mang lại nhiều kết quả. Nên lòng dân
phấn chấn, tin tưởng ở sự lãnh đạo của Đảng. Bây giờ, tiến tới ĐH 12 này, ta
phải tạo ra một không khí đổi mới, ít nhất bằng ngày ấy và với những nội dung ở
tầm cao hơn nữa. Khẩu hiệu khi đó là Đổi mới hay là chết. Khẩu hiệu này đến nay
vẫn còn nguyên vẹn giá trị, ý nghĩa.
Tôi cảm nhận
không khí tiến tới ĐH 12 hiện còn trầm lắng quá. Vì vậy, ngay từ những ngày
này, phải tạo ra một không khí mới. Có như vậy mới đưa nước ta thoát nghèo
chuyển sang một giai đoạn phát triển mới và phải làm rất nhiều việc từ cơ chế,
chính sách, pháp luật, tạo ra một không khí dân chủ nhiều hơn nữa để mỗi người
dân, mỗi một đảng viên coi sự nghiệp cách mạng này là của chính mình.
Một điều
khách quan không thể tránh, đồng thời là một điều lành mạnh trong một xã hội
dân chủ tiến bộ, là những ý kiến khác, thậm chí đối lập với Đảng. Theo các ông,
với tư cách là lực lượng duy nhất cầm quyền, Đảng đảng Cộng Sản Việt Nam nên
ứng xử với các ý kiến này như thế nào? (Nguyễn Anh Tuấn, Hà Nội)
Ông Vũ Mão:
Trong một xã hội dân chủ và tiến bộ, việc có nhiều ý kiến khác nhau, thậm chí
rất tâm huyết đóng góp vào việc xây dựng đất nước là rất cần thiết. Đảng ta
phải khuyến khích những việc làm như thế. Công bằng mà nói, trong 30 năm đổi
mới, việc lắng nghe ý kiến của cán bộ, Đảng viên và nhân dân có tiến bộ hơn
trước nhưng chưa đủ mức cần thiết.
Con người ta
dù ở cương vị nào thì một thói quen thường có là thích nghe những ý kiến thuận
chiều, thích được ca ngợi và đề cao. Nhưng người xưa nói rằng "thuốc đắng
giã tật" nghĩa là phải biết lắng nghe những ý kiến trái chiều, phải bình
tâm, phân tích để tìm ra những khía cạnh tốt trong đó mà tiếp thu.
|
"Căn bệnh nguy hiểm nhất của những người
lãnh đạo là kiêu ngạo cộng sản."
|
Lenin và chủ
tịch Hồ Chí Minh vẫn thường nói: Căn bệnh nguy hiểm nhất của những người lãnh
đạo là kiêu ngạo cộng sản.
Trước đây,
khi hoạt động cách mạng, những bậc tiền bối phải dựa vào, lắng nghe dân nên đã
làm nên đã làm nên sự nghiệp cách mạng vẻ vang.
Còn bây giờ,
Đảng là người lãnh đạo đất nước, xã hội, thực chất sự lãnh đạo này nằm trong
tay những người có quyền lực cao nhất. Do đó, hiện tượng thiếu dân chủ độc tài,
độc đoán dễ có thể xảy ra. Chúng ta không có đảng đối lập, có nghĩa ý kiến của
lãnh đạo Đảng ta là duy nhất. Chính vì thế Đảng ta đã đề ra phải có phản biện
xã hội. Nhưng chủ trương đó hiện nay chưa biến thành hiện thực vì chưa có cơ
chế, luật pháp. Những người tâm huyết đóng góp ý kiến cũng không phải là ông
Thánh, điều quan trọng người lãnh đạo phải biết lắng nghe, phân tích. Cái nào
đúng thì tiếp thu, cái nào chưa đúng hay do chưa có thông tin đầy đủ thì phải
có thông tin trở lại.
Điều đáng lưu
ý là một số đồng chí đã từng kinh qua lãnh đạo nay cũng nhìn thấy có nhiều vấn
đề trong Đảng và trong xã hội, nhiều người không nói nhưng trong lòng họ không
vui. Có những người nói đôi khi mạnh mẽ quá, thậm chí cực đoan thì theo tôi
trong những trường hợp ấy, chúng ta phải kiên trì đối thoại trên tinh thần đồng
chí để tìm ra chân lý và tìm ra hướng đi phù hợp.
Thưa ông Vũ
Mão, tôi rất tâm đắc với việc thi tuyển cán bộ vào vị trí lãnh đạo của bộ GTVT
và tỉnh Quảng Ninh. Tại sao việc làm đó được xã hội hoan nghênh và ủng hộ để
nhiều người có đức có tài, tuổi trẻ đầy nhiệt huyết được cạnh tranh công bằng
vào các vị trí quan trọng cống hiến cho Đảng, cho Tổ quốc lại không được nhân
rông ra các bộ ngành và địa phương? (Phạm Khoáng, 71 tuổi, Thái Bình).
Ông Vũ Mão:
Việc thi tuyển cán bộ lãnh đạo của bộ GTVT cũng như của tỉnh Quảng Ninh là
những tín hiệu rất tốt. Việc làm ấy thể hiện những người lãnh đạo của Bộ GTVT,
tỉnh Quảng Ninh có tư duy đổi mới.
Tôi nghĩ rằng
từ những hiện tượng ấy, những kinh nghiệm ấy, đáng lẽ lãnh đạo cấp cao của
Đảng, Nhà nước phải cho nghiên cứu tổng kết và nhân rộng ra. Hình như các đồng
chí lãnh đạo còn bận nhiều công việc quá nên chưa quan tâm vấn đề này, nhưng
thực ra, đây là vấn đề rất quan trọng. Tôi cũng đồng tình với độc giả Phạm
Khoáng là phải kiên trì, phải đòi hỏi đất nước ta phải triển khai mạnh mẽ vấn
đề này.
Trách nhiệm
của Ban tổ chức các cấp của đảng, đặc biệt là Ban Tổ chức Trung ương khi lựa
chọn, giới thiệu nhân sự lãnh đạo các cấp mà những nhân sự này đảm nhiệm các vị
trí trong cơ quan chính quyền nhưng trình độ lãnh đạo, trình độ quản trị bộ máy
của nhân sự đó yếu kém, để xảy ra tham nhũng, để mất đoàn kết nội bộ, cơ quan,
tổ chức do người đó đứng đầu yếu kém? ví dụ như những bộ trưởng bị đánh giá là
yếu kém thì trách nhiệm Ban tổ chức Trung ương tới đâu?
Người đứng
đầu Ban tổ chức có chăng nên phải chịu sự chất vấn của đại biểu? 2. Bác Hồ từng
nói phải làm trong sạch đội ngũ đảng viên, có kết nạp thì cũng phải có đào
thải, vậy tại sao trong thời gian qua những cá nhân liên quan tới tham nhũng,
mất đoàn kết, mất uy tín của đảng lại không bị khai trừ (nhất là đảng viên giữ
vị trí cao), phải chăng cần phải thay dổi điều lệ đảng thì mới làm được hay
phải thay đổi thủ tục, quy trình nào để loại bỏ được những kẻ sâu mọt vẫn mang
thẻ đảng? Trung Quốc họ ngay lập tức khai trừ khi đảng viên bị điều tra và
khẳng định là vi phạm kỷ luật đảng nghiêm trọng. (Lê Nam
Ông Nguyễn
Minh Phong: Ban tổ chức các cấp của đảng, đặc biệt là Ban Tổ chức Trung ương có
nhiệm vụ, trách nhiệm lớn trong việc lựa chọn và giới thiệu nhân sự lãnh đạo
các cấp. Những cán bộ - sản phẩm mà họ lựa chọn tiến cử, giới thiệu nếu có chất
lượng thấp thì rất nguy hại lâu dài và khó đánh giá hết cho sự nghiệp chung và
đơn vị mà cán bộ đó sẽ đảm nhiệm vị trí lãnh đạo.
Trên thực tế
cho thấy, nhiều cơ quan còn nặng về tuân thủ "đúng quy trình", mà
chưa quan tâm đầy đủ tới chất lượng cán bộ trong khi thực hiện quy trình này.
Đặc biệt, đang còn thiếu những quy định liên đới trách nhiệm giữa những lãnh
đạo các cơ quan tổ chức nhân sự với chất lượng nhân sự mà họ giới thiệu. Trong
nhà máy, người công nhân làm ra sản phẩm sai thì bị phạt lỗi, thậm chí đuổi
việc, vậy mà trong công tác nhân sự chưa có ai chịu trách nhiệm về các cán bộ -
phế phẩm của quy trình công tác cán bộ.
Đặc biệt,
công luận đang bức xúc và cảnh giác trước nguy cơ xuất hiện một bộ phận cán bộ
được làm lãnh đạo nhờ tích cực chạy chức, chạy quyền, chạy ghế, sẵn sàng bỏ
tiền chi phí "đầu vào", để hy vọng "hoàn vốn và thu lời"
sau khi đắc cử, có chức có quyền. Hơn nữa, những người này sẽ chỉ bổ nhiệm
những người lãnh đạo cấp dưới, trình độ thấp hơn mình, kéo theo hệ luỵ về xu
hướng "lùn dần" về trình độ, năng lực và đạo đức trong một bộ phận
lãnh đạo Đảng, Nhà nước.
Vì vậy, đẩy
mạnh chống tham nhũng ngay trong công tác cán bộ phải là cội nguồn và trọng tâm
trong chống tham nhũng, là giải pháp quan trọng hàng đầu của mọi giải pháp để
tìm kiếm những người tài - đức đích thực, ngăn chặn những kẻ cơ hội, "con
buôn" tiếp cận với quyền lực của Đảng và Nhà nước.
(TuanVietNam)
Nhận xét