3586. Viết thêm góp ý cho "Dự thảo Báo cáo Chính trị ĐH XII"
Viết thêm góp ý
cho "Dự thảo Báo cáo Chính trị ĐH XII"
* Gs. NGUYỄN ĐÌNH CỐNG
Trước đây tôi đã viết 2 thư góp ý
kiến cho ĐH XII (vào tháng 2 năm 2015), ngoài ra cũng đã có ý kiến đóng góp cho
“Quy hoạch cán bộ của Đảng”. Sau khi Dự thảo báo cáo được công bố tôi
đã gửi bản góp ý vào ngày 14 tháng 10. Nay xin viết tiếp một vài ý kiến.
Vào từng thời gian, tại các cơ quan có
các báo cáo của đảng bộ, công đoàn, của chính quyền tại hội nghị công
nhân viên chức, tại các địa phương có báo của đảng bộ, mặt trận Tổ
quốc, chính quyền, hội đồng nhân dân ( gọi chung là của các tổ chức ), tại
trung ương có báo cáo của Đảng tại ĐH, của Chính phủ trước Quốc hội. Phần lớn các báo cáo dài quá mức
cần thiết và càng ngày càng dài hơn. Trong cùng thời kỳ, báo cáo và nghị quyết
của các tổ chức có nội dung gần giống nhau và không khác mấy so với thời
kỳ trước đó. Mất khá nhiều công sức để viết, để sao chép, để thảo luận, tốn
nhiều giấy mực để in, nhưng xét ra tác dụng tích cực của những văn bản dài lê
thê như vậy là rất thấp, vì phần lớn nội dung chẳng ai quan tâm, viết ra cho
qua chuyện. Người ta chỉ quan
tâm đến một vài chủ trương mới, thiết yếu, tập trung sức lực cho công việc sửa
sai và đổi mới, còn những việc thường ngày thì cứ tự động theo quán tính
mà làm, chẳng ai còn nhớ trong báo cáo hoặc nghị quyết đã viết gì. Phong
cách viết như hiện nay không khác gì so với thời kỳ bao cấp. Vấn đề quan trọng
nhất của các đại hội thường chỉ là nhân sự chứ không phải báo cáo.
Báo cáo và nghị quyết của ĐH Đảng các
cấp, bề ngoài được nhiều người, nhiều tầng lớp mong đợi và quan tâm lại chứa
đựng nhiều điều vô bổ, mà mới xem qua thì thấy rất hay, rất cần, đó là những
điều mà toàn dân đã biết rõ, không cần Đảng viết ra thì người ta cũng đã
biết phải làm như thế nào. Thí dụ trong Dự thảo viết những điều như : Đại
hội có nhiệm vụ bầu Ban chấp hành Trung ương. Tình hình tạo ra cả thuận lợi và
khó khăn. Cần phát huy mặt tích cực, hạn chế mặt tiêu cực. Sử dụng tiết kiệm
các nguồn lực, ngăn ngừa đầu cơ lãng phí. Giáo dục con người VN yêu gia đình,
yêu Tổ quốc. Kiểm tra và đánh giá giáo dục trung thực và khách quan. Xây dựng
gia đình no ấm, tiến bộ, hạnh phúc. Chăm sóc sức khỏe bà mẹ trẻ em. Cân bằng
giới tính khi sinh. Chủ động thích ứng với biến đổi khí hậu, phòng tránh thiên
tai. Sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả. Xây dựng gia đình ông bà cha mẹ mẫu
mực, con cháu hiếu thảo, vợ chồng hòa thuận, anh chị em đoàn kết thương yêu
nhau v.v…, và rất nhiều, rất nhiều điều tương tự. Phải chăng cần có Đảng dạy
bảo, viết thành báo cáo và nghị quyết thì đảng viên và người dân mới biết làm
những việc như vậy.
Cách viết như vừa nêu, ban đầu là xuất
phát từ lòng tốt của lãnh đạo khi trình độ người dân quá thấp. Từ đó Đảng tự
cho mình quyền dạy bảo. Khi người dân đã có hiểu biết mà Đảng vẫn cứ giữ nguyên
cách như dạy một lũ không hiểu biết, dạy cho người ta những điều họ giỏi
hơn mình thì đó là sự lố bịch quá đáng.
Cách viết theo thời bao cấp như vậy tạo
nên một thói quen không hay cho nhiều người là cứ mỗi lần ĐH Đảng họ lo
tìm trong báo cáo và nghị quyết xem ngành mình, việc mình được Đảng viết
như thế nào. Biết chỉ để mà biết, để vui buồn chốc lát, còn công việc cứ theo
kế hoạch, theo thói quen, theo nhu cầu mà làm.
Cách viết báo cáo và nghị quyết như vậy
đã quá cũ, cần đổi mới. Chỉ cần viết ra những định hướng chủ yếu, những việc
quan trọng mà Đảng định làm chứ không phải những việc mà nhân dân tự biết và tự
làm. Trong các nước dân chủ,
tiền tiến, các đảng đưa ra chương trình của mình cho dân lựa chọn bằng phiếu
bầu chứ không có đảng nào dám dạy bảo dân phải làm việc này việc nọ. Đảng chấp
nhận kinh tế thị trường thì việc viết báo cáo và nghị quyết cũng nên theo hướng
đó.
Nếu ngụy biện cho rằng tình hình VN khác
với các nước, Đảng có nghĩa vụ và trách nhiệm suy nghĩ thay cho toàn dân, dạy
bảo dân thì cũng phải nghĩ xem dân có chịu sự hèn kém để chấp nhận như thế mãi
không. Khi cho rằng dân bị bắt buộc phải chấp nhận, báo cáo của Đảng phải
thật cụ thể, phải thật đầy đủ thì trong Dự thảo còn thiếu một số điều mà
xã hội rất quan tâm hoặc rất bức xúc. Thí dụ như thể thao và bóng đá, vệ
sinh an toàn thực phẩm, hàng lậu hàng giả, nhục hình và ép cung dẫn đến
nhiều cái chết và bản án oan khuất, sự vô cảm trong đời sống, nạn “cò” khắp
nơi, tệ nạn trộm cắp và bỏ trốn của người VN khi ra nước ngoài v.v… không thấy
được nhắc tới, vấn đề dân oan khá bức xúc chỉ được điểm sơ qua. Mà nếu báo cáo
có bổ sung những điều vừa kể thì lại phát hiện ra các thiếu sót khác.
Để viết được báo cáo và nghị quyết có
chất lượng cao Đảng nên chọn và giao việc cho những người có trình độ khoa học
và mạnh dạn đổi mới chứ không nên dùng những người tuy có bằng cấp,( xin đề
phòng loại có bằng thật nhưng trình độ dổm ), có quá trình làm CM nhưng đầu óc
đã xơ cứng, không thể suy nghĩ và tiếp thu cái mới. Với một tổ chức thì đổi mới
tư duy có hiệu quả là dùng người có tư duy mới thay người có tư duy cũ.
2-Về việc xây dựng Đảng trong
sạch vững mạnh
Trong Đông y có thuyết liên quan giữa
lục phủ ngũ tạng với các phần khác của cơ thể. Thí dụ bệnh về gan có biểu hiện
bên ngoài bằng những mụn nhọt trên da. Chỉ nhìn thấy mụn nhọt, chỉ chữa ngoài
da, không biết đến nguồn gốc sâu xa thì không bao giờ chữa lành bệnh.
Việc nhiều đảng viên thoái hóa biến chất đã được thấy rõ từ lâu, việc cần xây
dựng Đảng trong sạch vững mạnh đã được đề ra từ lâu. Theo báo cáo thì
tình hình có tiến bộ ( thưc hiện NQ TƯ 4- Một số vấn đề cấp bách về xây dựng
Đảng ), nhưng thực tế lại chứng tỏ là tình hình ngày càng xấu đi. Vì sao vậy ?
Có lẽ chỉ mới thấy bệnh và chữa ở ngoài da.
Trong bài góp ý lần trước tôi đã trình
bày nguyên nhân gốc rễ căn bệnh trầm kha của Đảng là những độc hại của Chủ
nghĩa Mác Lênin ( CNML ), đã đề nghị Đảng từ bỏ CNML, đổi tên Đảng, đổi mới tổ
chức theo kiểu đảng chính trị, đảng cầm quyền chứ không nên giữ nguyên như đảng
cách mạng. Lần này xin góp thêm vài ý kiến khác.
Là đảng chính trị, tổ chức đảng không
cần là “Đội tiên phong của giai cấp công nhân, của nhân dân lao động…” mà phải
là : “ Tổ chức của những người ưu tú, có cùng chí hướng và quan điểm
chính trị trong việc xây dựng đất nước”. ( và thực chất đã là như thế, các đảng
cầm quyền khác đều như thế ). Trong báo cáo có vài lần nhắc nhở : “Giữ vững bản
chất giai cấp công nhân của Đảng”. Đó là giáo điều, sáo rỗng, bịa đặt, cần loại
bỏ ra khỏi hệ thống lý luận. Đối với đảng cầm quyền thì quan trọng là trí tuệ
chứ không phải là bản chất giai cấp.
Báo cáo viết : “ Nền tảng của nhà nước VN là liên
minh giai cấp công nhân với giai cấp nông dân và đội ngũ trí thức…”. Đó là sự
ngộ nhận quá cũ. Tất cả những nước tiên tiến trên thế giới và VN, để phát triển
phải dựa vào những thành phần ưu tú của dân tộc, họ tập hợp chủ yếu trong 3 đội
ngũ : 1- Trí thức, 2- Doanh nhân, 3- Quan chức. Phải tập trung trí tuệ và
nguồn lực để phát triển và xây dựng 3 đội ngũ ấy thực sự vững mạnh, trong sạch.
Việc dựa vào lực lượng công nông để làm chiến tranh cách mạng là có thật, nhưng
đã qua rồi. RiêngSingapore đề cao việc quan chức phải giỏi và
liêm khiết, họ cho đó là điều quan trọng nhất của đất nước.
Một trong những điều kém của nhiều cán
bộ đảng, từ cao xuống thấp là nói không đi đôi với làm, nói rất hay, làm ngược
lại, đến nỗi nhiều người truyền tụng câu “ chớ nghe cộng sản nói, hãy nhìn xem
cộng sản làm”. Một trong những nguyên nhân gần của hiện tượng này là sự không
gương mẫu, là thói xấu quen dối trá từ trên xuống dưới. Về điều này tôi tìm
thấy trong Dự thảo báo cáo vài câu có từ gương mẫu nhưng chỉ trong chức
trách và tuân thủ pháp luật còn trong đời sống thì bỏ trống, không tìm thấy cụm
từ chống lại sự dối trá.
Một tật xấu phổ biến trong các cơ quan
Đảng và chính quyền là giữ im lặng khi nhận được đơn thư hoặc ý kiến đóng
góp của nhân dân. Đó là một biểu hiện của sự vô cảm, là coi thường ý kiến người
dân. Điều này trong báo cáo không đề cập, nhưng có câu : “Giải quyết kịp thời,
có hiệu quả những bức xúc…, khiếu nại tố cáo của công dân”. Suy ra : nếu không
giải quyết được kịp thời thì cứ giữ im lặng là hơn. Trong báo cáo cũng có câu :
“ Coi trọng xây dựng văn hóa trong các tổ chức đảng…” Cái văn hóa giữ im lặng
có lẽ là đặc biệt của ĐCSVN ( im lặng là vàng).
Một cụm từ được nhắc lại khá nhiều lần :
“ tự chuyển hóa”, “ tự diễn biến”. Điều này xem ra được lãnh đạo khá quan tâm.
Đây là vấn đề mới mà trong báo cáo ĐH XI chỉ xuất hiện 1 lần còn từ ĐH X trở về
trước chưa thấy. Đã có nhiều bài viết phê phán, chống lại sự tự diễn biến, tự
chuyển hóa nhưng có rất ít bài phân tích bản chất của việc đó. Theo tôi thì tự
chuyển hóa, tự diễn biến theo 2 hướng : 1-Theo lợi ích nhóm và hình thành “tư
bản đỏ”. 2-Theo hướng dân chủ hóa, xa rời và phê phán CNML, xa rời con đường
XHCN.
Thử xét. Đảng lãnh đạo CM tháng 8 thành
công chỉ với vài ngàn đảng viên, vài trăm chiến sĩ vũ trang, chưa có tướng tá
nào. Đảng lãnh đạo kháng chiến chống Pháp thắng lợi với vài vạn đảng viên, với
đội quân có hơn một trăm tướng tá. Đảng lãnh đạo chiến tranh đánh cho Mỹ cút,
đánh cho ngụy nhào với vài chục vạn đảng viên và đội quân vài trăm tướng tá.
Hiện nay Đảng đã có trên 80 năm lãnh đạo và cầm quyền, với lý luận ngày càng
vững chắc, với kinh nghiệm vô cùng phong phú, với trên 3 triệu đảng viên mà
phần lớn đã dày dạn trong đấu tranh và lãnh đạo, với các tổ chức đảng bao
trùm lên mọi cấp chính quyền và đến tận hang cùng ngõ hẻm, với lực lượng tuyên
huấn hùng hậu, với lực lượng vũ trang gồm quân đội, công an, dân quân tự vệ rất
mạnh, có hàng ngàn tướng tá. Thế mà với lực lượng hùng hậu ấy Đảng lại không
ngăn cản được, không chống lại được sự tự chuyển hóa, tự diễn biến. Vì sao
vậy. Đảng đã bao giờ thực tâm muốn tìm cho ra nguyên nhân gốc rễ ở mãi
tận bên trong hay chỉ sờ ngoài da. Theo tôi, trong
tình hình thực tại của ĐCSVN hiện nay sự tự chuyển hóa, tự chuyển biến là phù
hợp quy luật, là không thể tránh khỏi, vì thế mà càng chống nó càng phát triển
( Các nhà lý luận của Đảng muốn biết sự hợp quy luật như thế nào xin được gặp
trực tiếp để trao đổi, tại đây tôi không thể viết quá dài ). Muốn chống được sự
chuyển hóa theo hướng 1 ( lợi ích nhóm, tư bản đỏ ) thì điều tiên quyết là từ
bỏ CNML, từ bỏ độc quyền của chuyên chính vô sản, đổi mới thể chế chính trị
theo Tam quyền phân lập, còn sự diễn biến theo hướng 2 (xa rời CNML, từ bỏ con
đường XHCN ) là việc làm tiến bộ, cần xúc tiến và có thể uốn nắn chút ít chứ
không thể chống lại .
Một việc được đề cập nhiều là “
Nguy cơ diễn biến hòa bình của thế lực thù địch”. Cụ thể ra là Đảng sợ phong
trào đấu tranh hòa bình làm Đảng mất quyền kiểm soát, mất nền chuyên
chính vô sản, mất sự độc quyền. Nhân dân mong muốn hòa bình, không thích chiến
tranh, nhưng Đảng không ngại chiến tranh. Đảng đã làm chiến tranh, sẵn sàng
dùng chiến tranh để duy trì quyền lực, nhưng Đảng sợ đấu tranh hòa bình. Trong
cuộc đấu tranh đó lực lượng là những nhà hoạt động dân chủ với sự ủng hộ của
đông đảo nhân dân, vũ khí chủ yếu là lý lẽ, là sự chính nghĩa, là nhân quyền,
là lương tri, những thứ mà Đảng từng lợi dụng được một phần trước đây, bây giờ
đã cạn kiệt. Phải chăng Đảng rất hy vọng vào sự trung thành của quân đội và
công an, cho rằng họ được Đảng ưu ái, bắt họ thề trung thành, đến khi có mâu
thuẩn giữa Đảng và nhân dân họ sẽ ủng hộ Đảng chống lại dân. Không đâu,
nếu nghĩ như thế là nhầm to. Trước đây lực lượng vũ trang thề trung thành với
Đảng vì họ thấy Đảng và nhân dân cùng một phía chống lại xâm lược. Khi mà Đảng
và nhân dân có mâu thuẩn thì cả lực lượng quân đội và công an sẽ phân hóa. Hỏi
100 chiến sĩ vũ trang xem những ai dám chống lại dân thì may ra có được 5
người. Một số lãnh đạo độc tài cho rằng việc dùng lực lượng vũ trang chống lại
dân không khó, chỉ cần vu cho họ là thế lực thù địch, là phàn động, là chống
chế độ thì có thể chỉ huy quân đội đàn áp như sự kiện Thiên An Môn. Không đâu
! Những chiến sĩ của
quân đội và công an nhân dân VN trong lúc bình thường có thể vẫn chịu sự sai
khiến của Đảng, nhưng khi có biến thì tinh thần dân tộc, đạo đức vì dân của họ
sẽ trổi dậy. Trong cuộc biến chuyển ở các nước cộng sản Đông Âu năm 1989
một số lãnh đạo CS đã ra lệnh cho quân đội chống lại các cuộc biểu tình
của dân nhưng rồi chính những người đó đã bị lực lượng vũ trang nguyên là của
đảng bắt và xét xử ( như Nicolae Ceausescu ở Rumani chẳng hạn ).
Để xây dựng được đảng trong sạch, vững
mạnh thì phải bằng con đường khác chứ không thể theo các con đường cũ với những
lý luận không còn phù hợp. Trong Dự thảo, mục 15 : XÂY DỰNG ĐẢNG TRONG SẠCH
VỮNG MẠNH…có khoảng 9 ngàn chữ, chiếm trên 20% khối lượng của Dự thảo, dài gấp
nhiều lần so với báo cáo các ĐH trước. Nội dung gồm rất niều thứ nhưng chỉ có
một phần là phù hợp thực tế, có chút ít giá trị, còn phần lớn là
những điều sáo rỗng, cũ mòn , một số trái quy luật. Để có đường lối thật sự
đúng đắn Đảng không nên trông chờ vào những nhà lý luận của mình vì họ đã
bị tiêm nhiễm quá sâu, quá nhiều độc hại của CNML mà cứ tưởng nhầm là trí tuệ,
họ đã quen với cách lập luận ngụy biện và dối trá. Đảng nên tỉnh táo dựa vào
các nhà trí thức trung thực trong và ngoài nước, tham khảo các đảng cầm quyền ở
các nước phát triển. Nếu Đảng vẫn kiên quyết giữ con đường cũ thì việc
làm cho Đảng trong sạch và vững mạnh chỉ là ảo tưởng.
3-Sự cấp thiết cải cách thể chế
Cải cách thể chế chính trị theo con
đường dân chủ với tam quyền phân lập là bức thiết đối với dân tộc và cả với
đảng cầm quyền. Thể chế hiện tại tỏ ra quá lạc hậu, là nguồn gốc sinh ra các tệ
nạn tham nhũng, mua quan bán rước, dối trá, áp bức…Thể chế đó chỉ đủ sức duy
trì sự thống trị của ĐCSVN với lực lượng công an hùng hậu, chỉ đủ sức quản lý
để nền kinh tế phát triển ì ạch, còn chủ yếu là ngăn cản sự phát triển tự do và
sáng tạo của toàn dân. Nếu cứ giữ nguyên thể chế như vậy thì không thể nào giải
quyết có hiệu quả các tệ nạn, và như vậy , những việc như cải cách giáo dục,
nâng cao văn hóa, hoàn thiện đạo đức, phát triển xã hội…chỉ là nói suông, cố bỏ
ra hàng đống tiền để làm thì phần lớn chui vào túi quan tham, có thể chỉ thay
cái tiêu cực, cái xấu xa này bằng tiêu cực khác, xấu xa khác mà thôi.
Thực tế cũng như lý luận đã chứng tỏ : “
Chế độ CS, chế độ XHCN chỉ là ảo tưởng”. Chủ nghĩa CS, CNML chứa nhiều sai lầm
và độc hại. Chủ nghĩa CS là thứ không thể sửa chữa, không thể cải tạo, chỉ có
thể đánh đổ. Nhưng ngược lại các đảng viên CS, những người đã từng theo
CS thì hoàn toàn có thể tự cải tạo và được cải tạo để trở nên những người
dân chủ, những anh hùng của đổi mới vì trong những con người đó có những bản
chất tốt đẹp là chủ yếu, phần lớn họ yêu nước, có ý chí tự cường dân tộc, hiểu
biết lẽ phải trái, họ chỉ bị nhầm nhất thời. Đó là hàng hàng triệu đảng viên
cộng sản của Liên xô và các nước Đông Âu, đó là các đảng viên của ĐCSVN như
Trần Độ, Đặng Kim Giang, Nguyễn Kiến Giang, Ung văn Khiêm, Nguyễn Cơ thạch, Vũ
Đình Huỳnh, Võ Văn Kiệt, Trần Xuân Bách… và hàng ngàn, hàng vạn người khác.
Thay đổi thể chế không những là bức
thiết mà tất yếu phải xẩy ra. Trong những phương án thay đổi thì PA đáng mong
đợi nhất, thuận lợi nhất là do đảng đang cầm quyền thực hiện. Nhưng để thực hiện được nhiệm vụ vinh
quang và nặng nề đó thì trước hết đảng phải tự cải tạo mình, từ bỏ CNML, từ bỏ
con đường cũ, đổi tên đảng, quay về với con đường dân chủ, thả hết tù
nhân lương tâm, hợp tác với họ và với những tổ chức xã hội dân sự, với những
trí thức yêu nước và dũng cảm, Đảng phải thực sự đặt quyền lợi dân tộc lên trên
quyền lợi của đảng, từ bỏ ảo tưởng xây dựng chế độ CS, từ bỏ tham vọng độc
quyền mãi mãi. Trong lịch
sử thế giới chế độ độc quyền chỉ tồn tại rất ngắn, cách gì cũng bị đánh đổ.
Những người cầm quyền khôn ngoan biết nhanh chóng chuyển một cách hòa bình sang
thể chế dân chủ. Vừa qua nước Myanma đã cho một thí dụ tương tự.
Có vài ý kiến cho rằng, cách gì cũng
phải thay đổi thể chế nhưng cứ theo Trung quốc, chờ cho Trung quốc thay đổi thì
ta đổi theo. Tại sao lại có tư tưởng nô lệ, thích làm nô lệ như vậy.
Khi Đảng chủ động nhận ra sai lầm của
con đường cũ, từ bỏ CNML, cải cách thể chế chính trị theo dân chủ, quay về phục
vụ lợi ích dân tộc thì lấy lại được lòng tin của nhân dân, vẫn có thể giữ được
vai trò của đảng cầm quyền. Tấm gương của đảng PAP của Singapore là rất nên được tham khảo. Còn nếu như
Đảng vẫn quyết kiên trì CNML, kiên trì giữ vững độc tài toàn trị để
cho các nhóm tư bản đỏ lộng hành thì đến lúc nhân dân không chịu nổi sẽ
vùng lên, tấm gương của Liên xô và các nước Đông Âu hãy còn đó.
Nhân dân đang theo dõi ĐH XII với hy
vọng trong các đại biểu có được một số người có trí tuệ và dũng cảm, biết
đặt quyền lợi dân tộc lên trên hết, dám đứng lên vạch rõ sự thật nghiệt ngã của
Đảng và của xã hội, đòi từ bỏ con đường cũ sai lầm, đòi tổ chức lại Đảng và cải
cách thể chế chính trị để cứu dân tộc thoát khỏi tai họa đang rình rập. Liệu hy
vọng đó có thành sự thật.
NĐC (Tác giả gửi BVB)/
Theo BVB
Nhận xét