4143. Báo cáo Thủ tướng vụ lấp sông Đồng Nai
Báo cáo Thủ tướng vụ lấp
sông Đồng Nai
28/03/2015
09:00
Dự án vẫn “cấp tập” thi công trong những ngày qua - Ảnh: Độc Lập |
PNTB: Đồng Nai chớ có bất chấp dư luận, chớ có lóa mắt vì lợi ích riêng tư mà cứ làm bừa. Làm bừa không khéo mất cả chì lẫn chài cho mà xem!
Tại cuộc họp báo thường kỳ của Bộ Tài
nguyên và Môi trường chiều hôm qua 27.3, Thứ trưởng Nguyễn Thái Lai khẳng định sẽ
báo cáo Thủ tướng về dự án lấp sông Đồng Nai.
Đồng Nai không thể tự quyết
Thứ trưởng Nguyễn Thái Lai đánh giá, lưu vực sông Đồng
Nai rất lớn, ảnh hưởng đến 11 tỉnh thành, không riêng gì tỉnh Đồng Nai. Do vậy,
khi thực hiện dự án lấp đất lấn dòng con sông này với diện tích 7,7 ha là mặt
nước (90% diện tích dự án) đương nhiên không thể một mình Đồng Nai tự quyết
định mà phải tham khảo ý kiến các địa phương có liên quan. Đặc biệt, theo luật
Tài nguyên nước, Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN-MT) có nhiệm vụ điều phối và
giám sát các hoạt động trên lưu vực các con sông liên tỉnh nên khi triển khai
dự án lấn sông làm khu đô thị, UBND tỉnh Đồng Nai cần tham vấn Bộ. “Tuy nhiên,
Bộ TN-MT không nhận được văn bản báo cáo nào về dự án lấp sông xây khu đô thị
Pegasus Residence ở Đồng Nai. Chúng tôi mới biết thông tin qua kênh báo chí và
thấy nhiều nhà khoa học đã khẳng định dự án này ảnh hưởng rất lớn đến tài
nguyên nước ở lưu vực sông Đồng Nai. Do vậy, Bộ đã chỉ đạo Sở TN-MT Đồng Nai
cung cấp thông tin về dự án này. Đồng thời, cử đoàn công tác đến khảo sát thực
địa, thu thập các tài liệu, số liệu để thẩm tra lại việc tính toán tác động môi
trường (ĐTM), tác động dòng chảy do Viện Khoa học thủy lợi miền Nam thực hiện”,
Thứ trưởng Lai nói.
|
|
Ông Hoàng Dương Tùng, Phó tổng cục trưởng Tổng cục Môi
trường, cho biết đã gửi công văn hỏa tốc do Thứ trưởng Bùi Cách Tuyến đến UBND
tỉnh Đồng Nai yêu cầu tỉnh này báo cáo tình hình triển khai dự án, đặc biệt về
công tác quản lý nhà nước về tài nguyên và môi trường. Công văn nhấn mạnh, sông
Đồng Nai ảnh hưởng đến 11 tỉnh thành, có chức năng cấp nước sinh hoạt cho hàng
triệu người dân. Để bảo vệ chất lượng nguồn nước sông Đồng Nai, Thủ tướng Chính
phủ đã thành lập Ủy ban Bảo vệ môi trường lưu vực hệ thống sông Đồng Nai. Đề
nghị UBND tỉnh Đồng Nai tổ chức tham vấn ý kiến ủy ban này và các địa phương.
Ông Hoàng Văn Bẩy, Cục trưởng Cục Quản lý tài nguyên
nước cho biết, ngay sau khi kết thúc buổi họp báo sẽ lên đường vào Đồng Nai
tham gia đoàn công tác của Ủy ban Khoa học công nghệ và môi trường đến khảo sát
hiện trường. “Ngoài việc tuân thủ các quy định về luật Đầu tư, Xây dựng, Đất
đai, Môi trường... dự án lấn sông Đồng Nai để xây khu đô thị Pegasus Residence
cũng phải chịu sự chi phối của luật Tài nguyên nước. Sự lưu thông của dòng
chảy, thoát lũ phải xem xét tính toán trên toàn thể lưu vực sông Đồng Nai chứ
không riêng khúc sông nào hay chỉ riêng phạm vi dự án”, ông Bẩy nói.
Mất Cù Lao Phố chỉ là vấn đề thời gian
Cũng hôm qua, đại diện Mạng lưới sông ngòi VN (VRN) tổ
chức một đoàn khảo sát thực địa tại hiện trường và lấy mẫu nước. Khoảng hơn 8
giờ sáng đoàn khảo sát có mặt tại cầu Ghềnh, phía đối diện với dự án. Trên công
trường các phương tiện vẫn đang thi công một cách rất bình thường. Có thể thấy
trên đoạn sông này khu vực làm dự án là đoạn rộng nhất, nằm ngay phía mũi Cù
Lao Phố. Nước ở đây chảy khá mạnh. Đứng dưới chân cầu Ghềnh có thể nhìn thấy
các xoáy nước. Chỉ cần nhìn bằng mắt thường cũng có thể thấy, bó hẹp đoạn sông
đang rộng như vậy thì sức nước sẽ tăng lên giống như khi chúng ta tưới cây
thường bóp đầu ống nước để nước bắn đi xa. Theo một chuyên gia, sức nước đó
trong trường hợp này sẽ “bắn” thẳng vào Cù Lao Phố. Vì vậy sự lo lắng của người
dân địa phương và dư luận về nguy cơ mất Cù Lao Phố là hoàn toàn có cơ sở. Vấn
đề chỉ còn là thời gian. Mất Cù Lao Phố đồng nghĩa với mất cầu Ghềnh - tuyến
đường sắt bắc-nam. Còn nếu xây lại cây cầu này sẽ mất rất nhiều tiền vì đoạn
sông rất rộng.
Rời cầu Ghềnh, đoàn khảo sát tiếp tục qua cầu Bửu Hòa
đến Cù Lao Phố. Các chuyên gia lấy mẫu nước để phục vụ cho công tác nghiên cứu.
Sau đó tiếp cận công trình tại đình Phước Lư thuộc khu phố 2, phường Quyết
Thắng. Bà Đoàn Thị Mỹ Anh (khu phố 2, phường Quyết Thắng) sống cạnh đình nói:
“Họ tự ý làm chứ không có hỏi ai, cũng không có họp hội gì cả nên ở đây không
ai biết gì hết. Không phải một mình tôi mà tất cả bà con chúng tôi ở đây có ai
biết gì đâu. Nhà tôi thuộc diện giải tỏa để làm bờ kè vậy mà cũng không thấy ai
nói gì. Đâu ngờ họ chuyển sang làm chung cư lúc nào không hay...”.
Một số người dân địa phương cho biết hiện nay vào mùa
bình thường mặt nước sông cách mặt sân đình khoảng 80 cm nhưng đến cao điểm mùa
lũ tháng 7, tháng 8 có thể lên gần ngập sân đình. Lúc đó nước rất cao và chảy
rất mạnh.
TP.HCM đang tập trung theo dõi vụ việc
Tại cuộc họp báo về tình hình kinh tế - xã hội do UBND TP.HCM tổ chức
vào chiều 27.3, nhiều nhà báo, trong đó có PV Thanh Niên đã
nêu câu hỏi về quan điểm của UBND TP.HCM liên quan đến việc UBND tỉnh Đồng
Nai cho phép Công ty Toàn Thịnh Phát lấp sông Đồng Nai làm dự án. Chánh văn
phòng kiêm người phát ngôn UBND TP.HCM Võ Văn Luận nói: “Việc này trả lời
cũng nhạy cảm lắm”. Ông Luận cho biết hiện UBND TP chưa nắm cụ thể về quy mô
dự án này. Qua thông tin phản ánh của báo chí thì thấy đây là một chuyện lớn,
một điểm nóng và TP đang tập trung theo dõi.
Liên quan đến văn bản của Tổng công ty cấp nước Sài Gòn (Sawaco) gửi
UBND TP.HCM bày tỏ những lo ngại việc lấp sông Đồng Nai làm dự án có thể ảnh
hưởng đến dòng chảy, xói lở, các trạm bơm và nguồn nước sông (hiện nguồn nước
sông Đồng Nai chiếm hơn 60% tổng công suất cấp nước cho hàng triệu người dân
TP.HCM), ông Luận cho biết UBND TP chưa họp bàn về vấn đề này. “Phải nghiên
cứu xem dự án này ra sao rồi sau đó mới họp bàn”, ông Luận nói.
Đình Phú
|
Nên dừng ngay để xem xét lại từ đầu
Ông Phạm Văn Miên, nguyên là chuyên gia về môi trường nước của
Viện Khoa học môi trường và phát triển (VESDEC), cố vấn của Viện Sinh thái
học miền Nam, phân tích: “Theo nguyên tắc khoa học là phải có phản biện để
tìm ra giá trị khoa học đích thực của vấn đề. Nếu tỉnh Đồng Nai nghĩ rằng
mình đã làm dự án này một cách khoa học thì khi có ý kiến phản biện tỉnh nên
dừng dự án lại ngay để xem xét lại từ đầu”.
Trong khi đó, TS Phan Đức Tác, chuyên gia nghiên cứu và triển khai
nhiều giải pháp công nghệ kè bờ sông, biển cho rằng: “Dự án lấn sông ở Đồng
Nai nếu tiếp tục được thực hiện không chỉ phá vỡ kết cấu dòng chảy tự nhiên
mà còn tạo ra nguy cơ ảnh hưởng tiêu cực cho nền quản trị quốc gia. Bất kỳ
hành động tác động đến con sông nào cũng phải được nhìn nhận ở vấn đề thoát
lũ và vệ sinh nguồn nước. Trong lịch sử, sông Đồng Nai có lũ rất lớn và chức
năng điều tiết lũ có vai trò đặc biệt quan trọng. Dù hiện tại, phía thượng
nguồn con sông đã có hồ chứa ngăn lũ nhưng nó vẫn có chức năng điều tiết,
cung cấp nguồn nước sinh hoạt cho hàng trục triệu dân hai ven bờ. Thiên tai
luôn tiềm ẩn yếu tố bất thường, nếu dòng sông bị thu hẹp lại, giả sử khi có
tình huống vỡ đập, mưa lớn gây lũ lớn khi ấy ai chịu trách nhiệm. Nếu sông
Đồng Nai chỉ chảy trong phạm vi tỉnh này thì địa phương mới có quyền tự ý can
thiệp, còn đây là sông liên tỉnh thì mỗi hành động can thiệp đến dòng chảy sẽ
ảnh hưởng đến nhiều lợi ích của nhiều địa phương dọc theo con sông, hiểu rộng
ra là lợi ích của quốc gia đang bị xâm phạm”.
Phan
Hậu - Chí Nhân
|
Lê
Quân - Chí Nhân
Nhận xét