1693.Tháo dỡ đèn lồng ngoại
Tháo dỡ đèn lồng
ngoại
Những chiếc đèn lồng Hội An được làm bằng tre, gỗ
và dán
bằng lụa đã mang lại nét đẹp riêng cho không gian phố cổ
- Ảnh: Kim Em
Một
văn bản dù được coi là chậm trễ nhưng vẫn vô cùng cần thiết khi sự có mặt của
những chiếc đèn lồng xanh đỏ sặc sỡ trong di tích, trên đường phố ngày một phổ
biến.
Ngỡ
ngàng có, tức giận có, phê phán có, nhưng đến hẹn lại lên, những chiếc đèn lồng
đỏ cứ tràn ngập khắp mọi nơi. Thậm chí ở nhiều địa phương, chính quyền còn
khuyến khích người dân treo vào dịp lễ tết.
Thế
mới có chuyện khi những chiếc đèn giăng đầy, những người biết chút ít tiếng
nước ngoài ngỡ ngàng khi những dòng chữ được in, dán trên đèn lồng không phù
hợp.
Vậy
nhưng, nó nghiễm nhiên ngự trước cổng mọi nhà cho đến khi dư luận và chính
quyền tá hỏa về nội dung của những dòng chữ đó.
Nhiều
năm nay, thuật ngữ “phố Tàu” được dùng phổ biến để gọi tên những con phố tràn
ngập đèn lồng đỏ Trung Quốc. Đã có “phố Tàu” ở Hải Phòng, Vũng Tàu, Bình Dương,
Thái Bình, Nam Định... Từ Nam
ra Bắc và cho đến biên giới Hà Giang, Lào Cai..., những con phố sặc sỡ đèn vẫn
liên tục xuất hiện.
Ở
Hà Nội, phố Hàng Mã từng là con phố của những đồ thủ công trang trí truyền
thống giờ cũng tràn ngập những chiếc đèn lồng được nhập về từ Trung Quốc.
Lý
do đơn giản là lâu lắm chẳng còn ai làm đèn lồng truyền thống nữa. Những chiếc
đèn lồng thủ công hiếm hoi của người Việt xuất hiện lẻ tẻ trong các gian hàng
bán đồ chơi mỗi dịp Trung thu cũng không còn là niềm háo hức.
Dần
dần những chiếc đèn lồng Việt vắng bóng, người mua không đến, người làm cũng đã
chuyển sang nghề khác mất rồi.
Người
viết có những người bạn, già có, trẻ có, cứ mỗi rằm tháng giêng lại xách balô
về Hội An. Đối với họ, những chiếc đèn lồng truyền thống trong các con phố nhỏ,
giăng giăng dọc bờ sông Hoài luôn là lời hẹn mà không một ai muốn bỏ lỡ.
Những
chiếc đèn lồng truyền thống của Hội An từng đến Đức, đến Pháp, theo chân du
khách đến nhiều nơi trên thế giới nhưng lại rất khó ra Bắc vào Nam .
“Cái
khó nhất chính là giá thành một chiếc đèn lồng truyền thống làm từ tre, gỗ cao
hơn rất nhiều so với đèn lồng Trung Quốc. Nếu bán theo giá của đèn lồng Trung
Quốc thì không đủ tiền công. Cũng có một số đơn hàng mua về trang trí nhà cửa,
đền chùa nhưng không nhiều” - chị Lan (một người bán đèn lồng ở phố cổ Hội An)
cho biết.
Do
vậy, những người làm đèn lồng Hội An giữ nghề, yêu nghề gia truyền của mình chỉ
đủ để giữ cho Hội An trở thành một “ốc đảo” đèn lồng thuần Việt giữa những
tỉnh, thành phố tràn ngập đèn lồng ngoại nhập.
“Diêm
dúa hóa” không gian di tích, lễ hội và cả khu dân cư dường như đang là trào lưu
thịnh hành. Bên cạnh những cửa hàng, cửa hiệu cỡ to, cỡ nhỏ đua nhau đèn nhấp
nháy, bát nháo đủ màu xanh đỏ tím vàng là những chiếc đèn lồng cỡ lớn cũng sặc
sỡ không kém.
Ngoài
phố là vậy, còn Văn Miếu - Quốc Tử Giám xưa nay vẫn không thoát khỏi cảnh trang
trí kiểu tô màu. Và đèn lồng đỏ cũng được kết chùm một cách không cần thiết
“bao vây” Khuê Văn Các.
Nhưng
đèn lồng chỉ là một ví dụ trong vô số kiểu trang trí di tích hay đô thị theo
kiểu “diêm dúa hóa” này. Thực tế, nếu không có một quy định chung có tính thẩm
mỹ cho không gian đô thị thì sau đèn lồng sẽ còn những đồ trang trí khác thay
thế. Và chuyện đâu lại vào đó. Văn bản nhà nước lại tiếp tục đuổi theo hàng
loạt hiện tượng khác.
Cách
đây vài ngày, trong câu chuyện ký ức về Hà Nội, nhà sử học Dương Trung Quốc có
kể rằng: những chiếc màn chống nóng của người dân phố cổ Hà Nội những năm trước
1954 từng được làm rất nghiêm túc, bởi đó là bộ mặt của một gia đình chứ không
xanh đỏ tím vàng tùy hứng như bây giờ!
Nhưng
thời đó đã cách đây hơn nửa thế kỷ, thời này còn bao người quan tâm đến bộ mặt
của gia đình mình, của di tích hay lễ hội?
HÀ HƯƠNG
Theo: Tuoitre.vn
Đèn lồng Hội An - linh hồn
của đêm phố cổ
Ông Võ
Phùng, giám đốc Trung tâm Văn hóa - thể thao TP Hội An (Quảng Nam), cho hay
sản phẩm du lịch độc đáo của Hội An là đêm phố cổ vào tối 14 âm lịch hằng
tháng và phố đêm vào tối thứ bảy hằng tuần với ánh sáng lung linh tỏa ra từ
các ngọn đèn lồng treo trước các ngôi nhà cổ, dọc trục đường chính của phố cổ
Hội An. Những đêm phố cổ đó đã làm say lòng hàng triệu du khách trong và
ngoài nước. Nói không ngoa thì đèn lồng chính là linh hồn của đêm phố cổ và
cũng chính đêm phố cổ đã làm chiếc đèn lồng của Hội An thăng hoa.
Trước đây
người dân Hội An chỉ làm lồng đèn dự cuộc thi lồng đèn do chính quyền thành
phố phát động vào dịp Tết Trung thu, Tết Nguyên đán hằng năm hoặc làm lồng
đèn treo trước ngôi nhà của mình vào những đêm phố cổ, nhưng nay đã khác.
Những chiếc đèn lồng Hội An được làm bằng tre, gỗ và dán bằng lụa đã trở
thành sản phẩm có thương hiệu, được xuất khẩu đi các nước trên thế giới với
sản lượng mỗi năm hơn 1 triệu chiếc. Nghề làm đèn lồng Hội An phát triển đã
giải quyết cho thành phố hơn 3.000 lao động có việc làm và thu nhập ổn định.
Ông
Nguyễn Ba, hơn 70 tuổi - người sáng chế chiếc đèn lồng truyền thống của Hội
An thành đèn lồng xếp phổ biến hiện nay ở phố cổ và được sản xuất đại trà tại
nhiều cơ sở đèn lồng Hội An đã được phong danh hiệu nghệ nhân. Đèn lồng Hội
An - cũng đã được Cục Sở hữu trí tuệ cấp giấy chứng nhận sở hữu trí tuệ tập
thể từ năm 2.000.
K.EM
ghi
|
Chỉ nhắc nhở, thuyết phục
Theo
Thanh tra Bộ VH-TT&DL, bộ đã có văn bản yêu cầu các địa phương gỡ bỏ
những đèn lồng không rõ xuất xứ, có tiếng nước ngoài, không phù hợp với văn
hóa VN. Tuy nhiên, không thể cấm người dân mua bán và treo được vì đèn lồng
không nằm trong danh mục hàng hóa bị cấm. Do vậy chỉ có thể thuyết phục, nhắc
nhở người dân không sử dụng. Theo ông Vũ Xuân Thành (chánh thanh tra Bộ VH-TT&DL),
những địa phương treo nhiều đèn lồng như Ứng Hòa (Hà Nội),
Chiều
25-2 trao đổi với Tuổi Trẻ, ông Tô Văn Động (giám đốc Sở VH-TT&DL Hà Nội)
cho biết đã chỉ đạo các quận huyện, BQL di tích rà soát và gỡ bỏ các loại đèn
lồng không rõ nguồn gốc. Theo ông Động, riêng Văn Miếu sở đã chỉ đạo gỡ bỏ
các loại đèn lồng không phù hợp trước khi có văn bản của Bộ VH-TT&DL.
Tại Lào
Cai với điểm nóng là những phố đèn lồng ở
H.H.
|
Đèn lồng Việt nhiều mẫu mã
Ông Huỳnh
Văn Khánh - tổng giám đốc Công ty cổ phần Kỹ thuật mới, đơn vị chuyên sản
xuất đèn lồng - cho biết thời điểm này không phải là cao điểm của sản xuất
đèn lồng nên lượng hàng phân phối ra thị trường chỉ 2.000-3.000 sản phẩm/mẫu
mỗi ngày. Mặt hàng đèn lồng chủ yếu sản xuất theo thời vụ như lễ tết, Trung
thu, lễ Phật đản hay Noel. Hiện đơn vị này bắt đầu bước vào sản xuất các loại
đèn Phật đản, đèn Quốc tử giám... phục vụ lễ hội.
Theo ông
Khánh, đèn lồng Trung Quốc bán chạy và ổn định nhất là loại đèn lồng xếp dạng
tổ ong. Trong khi đèn lồng VN lại đa dạng về mẫu mã, hình thù từ con thú đến
trái cây, đèn ông sao, đồ chơi trẻ em... Các loại đèn lồng trong nước được
sản xuất khéo léo, mẫu mã thân thiện, chất liệu cũng đảm bảo sức khỏe nên dần
được người dân ưa chuộng hơn.
Tại
TP.HCM, hiện mặt hàng này được bày bán nhiều nhất tại khu vực đường Hải
Thượng Lãn Ông (Q.5), chợ Bình Tây (Q.6)... Nhiều chủ cửa hàng cho biết đèn
lồng hiện chỉ bán lai rai chứ không chạy. Bên cạnh đó, lượng hàng đi tỉnh
phục vụ lễ hội thời điểm này cũng tăng nhiều hơn trước.
D.TUẤN
|
Nhận xét