910.Kiến nghị chưa thông qua Dự thảo Hiến pháp 1992 sửa đổi
Diễn đàn Lý luận phát triển:
Kiến nghị chưa thông qua
Dự thảo Hiến pháp 1992 sửa đổi
Lời giới thiệu: Diễn
đàn Lý luận phát triển, hoạt động trong khuôn khổ của Viện Những vấn đề phát
triển (VIDS) trực thuộc Liên hiệp các Hội KH&KT Việt Nam
Thành viên của Diễn đàn này hầu hết là các cán bộ
trung, cao cấp của Đảng và Nhà nước như Trần Đình Hoan (đã mất), Đặng Quốc Bảo,
Đặng Hữu, Vũ Quốc Tuấn, Thang Văn Phúc, Đặng Hùng Võ, Lưu Bích Hồ, Bùi Đức Lại,
…
Diễn đàn họp thường kỳ mỗi tháng, thảo luận theo chủ đề
liên quan đến phát triển và bảo vệ đất nước. Sản phẩm của các cuộc thảo luận là
thông tin – tri thức cho mỗi thành viên sử dụng với tư cách cá nhân và thỉnh
thoảng làm kiến nghị chung chỉ gửi cho lãnh đạo ĐCSVN và Nhà nước, không công
bố rộng rãi. Lần này có lẽ là một ngoại lệ chăng?
________________________
CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT
Độc lâp – Tự do – Hạnh phúc
Kính gửi:
- BAN
CHẤP HÀNH TRUNG ƯƠNG ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM
- QUỐC HỘI NƯỚC CỘNG HÒA XHCN VIỆT NAM
- BAN CHỈ ĐẠO VÀ BAN BIÊN
TẬP SỬA ĐỔI HIẾN PHÁP NĂM 1992
DIỄN ĐÀN LÝ LUẬN PHÁT TRIỂN đã được thành lập hơn 3 năm.
Trước những vấn đề hệ trọng của đất nước, các thành viên của Diễn đàn tham gia
với tinh thần trách nhiệm, xây dựng và có những ý kiến đề xuất cụ
thể thông qua Viện Những vấn đề phát triển (VIDS).
Hơn 1 năm qua, chương trình sửa Hiến pháp
1992 đã là một trọng tâm trong sinh hoạt của
Diễn đàn với nhiều chuyên đề nhằm tìm hiểu quá trình phát triển của Hiến pháp
Việt Nam và đã góp nhiều ý kiến đề xuất sửa đổi – Diễn đàn đã tổ
chức đối thoại trực tiếp với các nhà khoa học (có cả một số thành viên trong
Ban biên tập). Qua đó đã khẳng định những giá trị có tính lịch sử và những giá
trị pháp lý của Hiến pháp Việt Nam . Việc sửa đổi Hiến pháp 1992
lần này là một mốc lịch sử vô cùng quan trọng. Có thể nói đây là bước bản lề
cho một giai đoạn phát triển mới của Việt Nam . Do đó, chúng tôi muốn bày tỏ
một lần nữa ý nguyện của DIỄN ĐÀN lên Trung ương một số ý kiến nhân dịp
TW họp có nội dung về Hiến pháp sửa đổi:
1.Về Lời nói đầu và những vấn đề chung: chúng tôi cho rằng
nên đặt Hiến pháp đúng tầm ở bộ luật cao nhất. Do đó
không chỉ giới hạn ở một khung lý luân chính trị của Đảng mà còn cần tiếp
thu tinh hoa nhân loại … đó cũng là tinh thần của Chủ tịch Hồ Chí
Minh thể hiện ngay trong Hiến pháp 1946.
2. Về Thể chế chính trị, chúng tôi cho rằng trong quá trình
phát triển và hội nhập, nền tảng và động lực phát triển không chỉ là liên minh
một số giai cấp mà phải là Khối Đại đoàn kết toàn dân tộc. Do đó Hiến pháp nên
nêu cao nguyên tắc bình đẳng - không nên thể hiện sự phân biệt thành
phần, giai cấp.
3. Về vấn đề Quyền con người và quyền công dân. Chúng ta
khẳng định mục tiêu: dân giầu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh, … khẳng
định các quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí, tiếp cận thông tin, …biểu tình,
…nhưng nếu vẫn diễn đạt với mô thức: “theo quy định của pháp
luật” thì mặc nhiên các quyền trên sẽ là không khả thi và bị hạn
chế.
4. Về quan điểm phát triển trong kinh tế, “sở
hữu toàn dân” là khái niệm chính trị, không tương thích với khái
niệm pháp lý của Hiến pháp bởi vì “sở hữu toàn dân” không xác
định ai là người có quyền thực sự - dẫn đến tình trạng rất lúng túng
trong quản lý như thời gian vừa qua. Không nên giữ
quan điểm cũ phân biệt thành phần chủ đạo hay không chủ đạo. Điều này triệt
tiêu động lực rất to lớn trong xã hội và khả năng hội nhập quốc tế toàn diện,
giảm khả năng huy động các nguồn lực phát triển trong và ngoài nước
5. Liên quan Luật Đất đai và các quy định trong dự thảo sửa
đổi Hiến pháp, những quan điểm gây tranh cãi như “thu hồi”, “thực hiện các dự
án phát triển kinh tế xã hội”… phải chăng nên cân nhắc , cần chặt chẽ hơn …phải
ở cấp nào, mức độ và có một tổ chức định giá độc lập… Trên thế giới,
việc thu hồi đất để phát triển, không phải chỉ có đền bù 1 lần bằng tiền là
xong như ở Việt Nam .
Bởi vì giá trị về đất đai là loại tài sản
đặc biệt – là tài nguyên , việc đền bù
phải bao gồm cả bồi thường tài sản và kèm theo đó là bồi
thường sinh kế. Ý nghĩa của tài sản đặc biệt ở chỗ là tài nguyên,
đất đai còn là tư liệu sản xuất – có ý nghĩa sinh kế lưu truyền cho các đời sau…
Tóm lại, quá trình sửa Hiến pháp vừa qua cho thấy nhận thức
về lý luận và thực tiễn phát triển được sâu sắc hơn: Nhận thức về quyền lực, về
quyền con người, quyền cơ bản của công dân và thể chế chính trị,
kinh tế thực thi các quyền ấy – đã đặt Đảng và Nhà nước ta đang đứng
trước thử thách rất lớn, tình hình kinh tế xã hội đứng trước những
khó khăn có tính chất sống còn, “quyền làm chủ của người dân ở nhiều nơi còn
bị vi phạm nghiêm trọng” (Báo cáo tổng kết … 20 năm đổi mới).
Hiến pháp là luật gốc, việc sửa đổi lần này nếu
không có gì mới chung quanh những vấn đề nêu trên sẽ là thất vọng lớn với dân –
NIỀM TIN, động lực phát triển không còn nữa thì sẽ rất
nguy. Sự tụt hậu trên nhiều lĩnh vực kéo dài, cộng với nhiều
điều căn bản của Hiến pháp không có gì đổi mới thì chúng tôi cho rằng nên lui
lại việc thông qua trong thời gian này. Với HIẾN
PHÁP: Thà chậm mà AN TOÀN còn hơn là vội vàng, cố gắng thông qua sẽ để lại
những hạn chế và hậu quả khó lường.
Hà Nội,
ngày 30 tháng 9 năm 2013
DIỄN ĐÀN LÝ LUẬN PHÁT TRIỂN
Ý kiến nhận xét góp ý xin gửi về địa chỉ: nguyenvikhai@gmail.com
hoặc vuduyphu36@gmail.com
Nguồn: Diễn Đàn XHDS
Nhận xét