703.Thăm nhà bạn, ngắm hoa quỳnh nở

Thăm nhà bạn, ngắm hoa quỳnh nở
PNTB

Hôm đi Liên hoan ảnh nghệ thuật ở Thái Nguyên, mình nhận được điện thoại của Nguyễn Anh Tuấn: “Em mới về Hà Nội. Ở nhà được ít ngày thăm mẹ và bà con cô bác”. “Mình đang dự Liên hoan ảnh nghệ thuật ở Thái Nguyên”. “Nếu anh không bận xuống em chơi, ăn Rằm tháng Bẩy”.

Cũng nhân có việc ở Hà Nội nên mình đến thăm nhà Tuấn ở Khu đô thị Nam Thăng Long.

Ngôi nhà của Tuấn cũng như những ngôi nhà khác trong khu đô thị này nhưng có nhiều cây xanh hơn. Trước cửa là cây lộc vừng tỏa bóng sum xuê. Phòng khách kê bộ phô tơi đã cũ. Trên tủ tường bày mấy thứ đơn giản mà sang trọng. Mình thích nhất là những bức tranh tĩnh vật của các họa sĩ Nga... Tuấn hoạt động trên lĩnh vực văn hóa ở Đại học Harvard nên ngoài mấy thứ văn hóa Tây, anh  đã ngấm trong mình nền văn hóa Việt. Trong dịp Rằm tháng Bẩy, ngày xóa tội vong linh, ngày đền ơn báo hiếu cha mẹ...trên bàn nước Tuấn bày đĩa Thị. Nhìn những quả thị nhớ đến cô Tấm trong cổ tích Tấm Cám, nhớ câu thần chú của Già Đa: “Thị rụng bị cho bà, bà để bà ngửi chứ bà không ăn”, nhớ đến chi tiết ngày giỗ cha, Tấm trèo hái cau và bị mẹ con Cám ám hại...

 Yến, vợ Tuấn như một phụ nữ nhà quê thực thụ. Cô rất đảm và chân chất. Không thể tưởng được một người đang "sống trong nhung lụa” ở Boston với chồng mà khi về Hà Nội, cô đốt chậu than khói mù mịt ở sân sau để nướng thịt bò đãi khách, mồ hôi chảy tong tong...Cái sân sau nhà Tuấn treo những giò phong lan nhưng đặc biệt lại có rất nhiều “chứng tích” nhà quê. Một cây mít nhỏ vẫn còn hai quả to, cái bàn ăn cơm cũ kỹ bằng gỗ, cái rá vo gạo đan bằng tre...Ngắm những thứ này khó mà hình dung nổi chủ nhân của nó là một nhà hoạt động văn hóa thế giới...

Bữa cơm cúng rằm có ít món ăn Tây: bít tết thịt bò, salat, rượu vang Pháp nhưng vẫn có món xôi nếp cổ truyền. Ngoài mình là khách, còn có ông bà Hiệu là cậu mợ của Tuấn và một anh bạn người Đức. Ông Hiệu là bác sĩ đã nghỉ hưu hơn chục năm. Thỉnh thoảng ông quay sang nói chuyện với anh bạn nước ngoài bằng tiếng Đức, Tuấn nghe không nói gì, còn mình thì như vịt nghe sấm.

Ăn xong, ra cái bàn nhỏ dưới gốc cây lộc vừng trước cửa nhà uống nước, thưởng hoa quỳnh nở. Hai cây quỳnh dưới hiên nhà đang chúm chím những bông hoa trắng sữa. Yến hỏi mọi người uống gì. Chị giới thiệu một loạt đồ uống, trong đó có nước vối. Mình chộp ngay lấy: Vối. Vâng, cái thứ nước uống đặc quê mùa ở Việt Nam và rất lành. Mọi người đều uống nước vối ngắm hoa quỳnh nở trong đêm rằm tháng Bẩy... Có lẽ đây là những phút tĩnh tâm nhất của con người nhưng nó cũng mang lại cho mình ấn tượng không phai.