Tường thuật trao kiến nghị sửa đổi Hiến pháp
TTX BA SÀM: TƯỜNG THUẬT TRAO KIẾN NGHỊ SỬA ĐỔI HIẾN PHÁP
Nguồn: Ba Sàm
Đoàn đại biểu của những người ký tên vào bản Kiến nghị về sửa
đổi Hiến pháp 1992 trao bản Kiến nghị cho đại diện Ủy ban sửa đổi Hiến pháp
Hồi 10h
sáng thứ Hai 4-2-2013, một đoàn đại biểu gồm 16 nhân sĩ trí thức, đại diện cho
72 người đầu tiên trực tiếp ký tên và hàng ngàn đồng bào đã tham gia ký tên vào
bản “Kiến nghị về sửa đổi Hiến pháp 1992”, đã đến Địa điểm tiếp nhận ý kiến đóng
góp của nhân dân tại 37 Hùng Vương, Hà Nội, để trao bản Kiến nghị cho Ủy ban.
Thành
phần Đoàn đại biểu gồm: Nguyễn Quang A, nguyên Viện trưởng Viện
IDS, Hà Nội; Phan Hồng Giang, TSKH ngành nghiên cứu văn học, Hà
Nội; Lê Công Giàu, nguyên Phó Bí thư thường trực Đoàn TNCS HCM –
TPHCM, TPHCM; Chu Hảo, nguyên Thứ trưởng Bộ KH & CN, Hà
Nội; Phạm Duy Hiển, nguyên Phó Viện trưởng Viện năng lượng nguyên
tử Việt Nam, Hà Nội; Vũ Đức Khiển, nguyên Chủ nhiệm Ủy ban Pháp
luật Quốc hội, Hà Nội (vắng mặt đột xuất); Tương Lai,
nguyên thành viên Ban nghiên cứu của Thủ tướng Chính phủ, Hà Nội; Phạm
Chi Lan, nguyên thành viên Ban nghiên cứu của Thủ tướng Chính phủ, Hà
Nội; Hồ Uy Liêm, nguyên Phó Chủ tịch Liên hiệp các Hội KH & KTVN,
Hà Nội; Nguyễn Đình Lộc, nguyên Bộ trưởng Bộ Tư pháp, Hà Nội (Trưởng
đoàn); Huỳnh Tấn Mẫm, nguyên Chủ tịch Tổng hội Sinh viên Sài
Gòn, TPHCM; Nguyên Ngọc, Nhà văn, Hội An; Hoàng Xuân Phú,
GS, Viện Toán học, Hà Nội; Nguyễn Minh Thuyết, nguyên Phó Chủ nhiệm
Ủy ban Văn hóa-Giáo dục & Thanh thiếu niên-Nhi đồng Quốc hội, Hà Nội; Nguyễn
Trung, nguyên thành viên Ban Nghiên cứu của Thủ tướng Chính phủ, Hà
Nội; Tô Nhuận Vỹ, Nhà văn, Huế.
Trước đó,
Đoàn đã thông báo mời một số báo chí tới tham dự, đưa tin.
Tiếp Đoàn
có ông Lê Minh Thông, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội, Phó Ban
Biên tập dự thảo sửa đổi, bổ sung Hiến pháp 1992 và một số cán bộ
trong Văn phòng Ủy ban sửa đổi Hiến pháp.
Phóng
viên các báo Thanh niên, Tuổi trẻ, VietnamNet đều có mặt.
Sau
đây là một số hình ảnh và nội dung phát biểu:
Nguyên Bộ trưởng Tư pháp Nguyễn Đình Lộc, Trưởng đoàn,
ký vào
văn bản gửi Ủy ban Dự thảo sửa đổi Hiến pháp 1992.
.Ông
Lê Minh Thông: Thay mặt cho Ban biên tập, chúng tôi nhiệt liệt chào mừng
các bác đến Văn phòng của Ủy ban sửa đổi Hiến pháp để thăm và trao đổi công
tác. Tôi xin giới thiệu tôi là Lê Minh Thông, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật
Quốc hội, Phó trưởng ban thường trực Ban biên tập Ủy ban sửa đổi Hiến pháp. Xin
được thay mặt Ban biên tập một lần nữa xin được kính chào các bác, chúc các bác
sức khỏe (vỗ tay). Và thay mặt Ban biên tập, chúng tôi xin được rất hân hạnh
lắng nghe ý kiến các bác. Làm việc với các bác hôm nay có tôi và các đồng chí
chuyên viên của Văn phòng Ủy ban sửa đổi Hiến pháp.
Ông
Chu Hảo:
Có lẽ anh Thông cho phép tôi được giới thiệu các thành viên trong đoàn (Nội
dung như ở trên). Sau đây chúng tôi xin được mời Trưởng đoàn của chúng tôi
phát biểu.
Ông
Nguyễn Đình Lộc: Thực ra tôi và các anh bên Quốc hội cũng rất là quen, vì tôi … (cười)
… Nhưng
có lẽ theo tôi là chúng ta nên bình thường hóa cái quan hệ này đi, xem đây là
một sinh hoạt rất bình thường, sinh hoạt dân chủ. Nhưng mà dù sao thì tôi cũng
phải có vài lời cho rõ:
Kính gửi
Ủy Ban Dự thảo sửa đổi Hiến pháp 1992. Chúng tôi những công dân có tên trong
danh sách 16 người kèm theo đại diện cho 72 người đã trực tiếp ký tên vào “Kiến
nghị sửa đổi Hiến pháp 1992” và hàng ngàn người khác đã tham gia ký tên tiếp.
Hôm nay đến địa điểm tiếp nhận ý kiến đóng góp của nhân dân tại 37 Hùng Vương
để trao Bản Kiến nghị cho quý Ủy Ban.
Việc
chuẩn bị cho Bản kiến nghị đã được thực hiện một cách công phu lấy ý kiến nhiều
chuyên gia pháp luật, các vị nhân sĩ nguyên là lãnh đạo Quốc hội, Đảng, Chính
phủ, các nhân sĩ tri thức đã từng tham gia nghiên cứu, đóng góp nhiều ý kiến
sâu sắc để sửa lỗi Hiến pháp trong những năm qua. 72 người đã đi đến nhất trí
về ký tên ban đầu vào Bản Kiến nghị thể hiện ý thức trách nhiệm của mình đối
với vận nước. Ngày 22 tháng 01 năm 2013, chúng tôi đã chính thức công bố toàn
văn Bản Kiến nghị và Dự thảo trên trang mạng boxit để lấy ý kiến đóng góp của
mọi người dân khắp trong và ngoài nước. Có hơn 2000 chữ ký nhất trí với nội
dung Bản Kiến nghị, ngoài ra còn rất nhiều ý kiến đóng góp chân tình, có giá
trị của người dân. Với mong muốn đem trí tuệ của mình, kiến thức tập thể, ý
nguyện đông đảo người dân tới người có trách nhiệm nhất góp phần cho Bản Hiến
pháp mới thực sự của dân, do dân, vì dân, những người tham gia xây dựng Bản
Kiến nghị thống nhất cử một số đại diện đảm bảo Kiến nghị này trực tiếp gửi tới
Ủy Ban Dự thảo sửa đổi Hiến pháp. Ngoài bản Kiến nghị này, có tài liệu tham
khảo là Bản Dự thảo Hiến pháp năm 2013 làm rõ các nội dung rất mới mẻ trong đó.
Cũng để tăng cường hơn nữa ý kiến đóng góp của người dân, mong Ủy ban Dự thảo
cho công bố với báo chí tóm tắt tinh thần Bản Kiến nghị này của chúng tôi. Đấy
là tôi nói vắn tắt. (Ông Nguyễn Đình Lộc trao bản Kiến nghị cho ông Lê Minh
Thông. Vỗ tay).
Ông Lê
Minh Thông: Trước hết là thay mặt cho Ban biên tập, tôi xin được nhận Bản Kiến
nghị của các bác. Và trách nhiệm của Ban biên tập là chúng tôi sẽ báo cáo với
Ủy ban sửa đổi Hiến pháp về Kiến nghị của các bác, còn việc lắng nghe cái ý
kiến kiến nghị như thế nào thì thuộc thẩm quyền của Ủy ban Sửa đổi Hiến pháp.
Trách nhiệm của chúng tôi sẽ chuyển đến tận tay các đồng chí trong Ủy ban Sửa
đổi Hiến pháp. Xin được cám ơn các bác! Các bác còn có ý kiến gì nữa không ạ?
Ông Nguyễn Đình Lộc: Tôi thì … tôi nghĩ
những buổi như thế này thì cũng nên là ngồi lâu lâu tí chăng? Chúng ta tạo cái
sinh hoạt dân chủ trong … của đất nước. Nên xem đây là sinh hoạt dân chủ, vì
chúng tôi với tất cả thành tâm mà đến đây, không có một ý đồ nào khác. Và chắc
các anh tiếp chúng tôi cũng vì … đây là những người thành tâm đến với chúng ta.
Nhưng mà … là sự ban đầu. Mọi sư ban đầu bao giờ cũng có cái bỡ ngỡ của
nó. Nhưng mà ,trước lạ sau quen, tôi nghĩ rằng dần dần rồi chúng ta tạo ra cái
không khí dân chủ, để mọi tiếng nói dân chủ đều có thể bọc bạch ra được.
Cho nên tôi nghĩ là … anh Trung xem có ý kiến gì thêm nói thêm nữa ? …
Ông
Nguyễn Trung: Trước hết tôi rất hoan nghênh việc đồng chí đã đại diện cho Ủy
ban sửa đổi Hiến pháp tiếp chúng tôi và tiếp nhận chính thức Bản Kiến nghị của
chúng tôi và đồng thời tiếp nhận luôn cả cái Hiến pháp mẫu để tham khảo.
Cho tôi
xin nói một vài suy nghĩ thế này. Hiến pháp là một việc cực kỳ hệ trọng, quyết
định vận mệnh của một quốc gia, nó lại là một văn bản thiêng liêng nhất, tối
cao nhất đối với cả nước. Cho nên tôi nghĩ rằng cái việc lần này tiến hành sửa
đổi Hiến pháp là một cái sinh hoạt chính trị cực kỳ quan trọng của đất nước.
Xin cho phép tôi nói thế này, một cách rất thẳng thắn: hiện nay phải nói rằng
dư luận trong nước đã rất sôi nổi xung quanh vấn đề này. Rất không may là tự
nhiên nó hình thành ra hai cái loại, xưa nay vẫn có một cái danh từ tôi không
biết ai đặt cho, một bên là dư luận của báo chí “lề phải”, một bên là dư luận
của báo chí “lề trái”. Tôi nghĩ rằng là cái sự phân chia như vậy nó rất không
nên và tôi nghĩ rằng về phía nhà nước là những người đang trực tiếp được dân ủy
nhiệm tiến hành những cái việc như thế này nên làm sao có một cái thống nhất
hay là một cái trao đổi giữa các báo chí, giữa các luồng dư luận khác nhau để
mà đừng có cái chuyện lề trái, lề phải nữa. Lề trái hay lề phải, nhưng mà vấn
đề Hiến pháp là Hiến pháp của cả nước. Cho nên việc đầu tiên tôi xin đề nghị
nên có một cái cách gì đó làm sao để mà có một cái thực sự một cái diễn đàn của
nhân dân bàn về những vấn đề vận mệnh của đất nước. Đó là ý kiến thứ nhất.
Ý kiến thứ
hai tôi cũng thấy rằng, tiếc rằng cho đến nay tất cả những báo chí chính thống
của chúng ta hầu như là đứng ngoài cuộc. Và thậm chí là có những cái gì mà đưa
lên thì lại đưa lên một chiều thôi. Còn rất nhiều cái ý kiến khác thì tôi thấy
rằng là hầu như là vắng bóng, tôi nghĩ rằng là bây giờ nên giao nhiệm vụ cho
các báo chí chính thống đang được nhà nước ủy nhiệm vai trò báo chí làm sao
cũng phải sưu tầm những cái tiếng nói xây dựng chung quanh cái chuyện sửa đổi
Hiến pháp này để thực sự nó trở thành một vấn đề thảo luận, chứ đừng để cho cái
việc xây dựng Hiến pháp nó chỉ là một bên nói, một bên không nghe hoặc ngược
lại. Thì như thế là nó không thể nào hình thành được một cái diễn đàn mà nhất
là vấn đề xây dựng Hiến pháp bây giờ lại là vấn đề hết sức hệ trọng đối với đất
nước.
Ý thứ ba
cho phép tôi nói thế này, sự thực ra tình hình đất nước của chúng ta hiện nay
đang có rất nhiều vấn đề vừa là những cái thách thức cực kỳ lớn, rất nguy hiểm
nhưng mà đồng thời cũng là những cơ hội rất lớn. Cho nên tôi nghĩ rằng, việc
sửa đổi Hiến pháp lần này hoặc là cái việc viết lại, viết Hiến pháp mới nó là
cái cơ hội vô cùng lớn. Có thể từ cái chỗ này chúng ta tạo ra được một cái sức
mạnh của dân tộc, cái ý chí của dân tộc để mà giải quyết những các thách thức
đất nước bây giờ đang phải đối mặt cũng như là để giải quyết những các nhiệm vụ
bây giờ đất nước phải làm.
Cho nên
bây giờ chúng tôi rất thiết tha đề nghị với Ủy ban Sửa đổi Hiến pháp quan tâm
đến chuyện này và lưu ý đến những các đề nghị của chúng tôi. Nhất là chúng tôi
thiết tha đề nghị nên có một diễn đàn công khai, cởi mở. Một cái diễn đàn này
mà tôi nghĩ rằng là hoàn toàn trong tầm tay tổ chức chứ không phải là có vấn đề
gì trừ phi là chúng ta sợ cái sự thảo luận công khai thì chúng ta không dám
làm. Còn nếu chúng ta thật sự vì quan tâm đến vận mệnh của đất nước, thực sự là
vì muốn cần phát huy cái ý chí của nhân dân, thực sự cần một cái sự đồng tâm
nhất trí rất cao độ, nó gần như là một cái dạng Diên Hồng mới cho một thời điểm
vô cùng quan trọng của đất nước, thì tôi đề nghị một cái diễn đàn như vậy. Dân
tộc này hoàn toàn đủ trưởng thành để mà có một cái diễn đàn như vậy. Tôi không
nghĩ rằng chúng ta làm được một cái diễn đàn như thế, những cái người nào xấu,
những cái người nào mà muốn lật đổ cái đất nước Việt Nam này có thể có chân trong cái
diễn đàn đó được. Đấy là một cái đề nghị rất thiết tha của chúng tôi. Xin hết.
Ông Lê
Công Giàu:
Tôi xin có ý kiến! Mấy hôm nay trong TP HCM cũng có một số cuộc họp, Câu lạc bộ
Hưu trí, rồi vân vân … Một số anh em ngồi lại với nhau cũng có trao đổi về vấn
đề sửa đổi Hiến pháp. Có một điều mà anh em đề nghị tôi rất là cấp bách đó là
vấn đề kéo dài thời gian góp ý. Vì hiện nay quy định là 3 tháng mà “tháng giêng
là tháng ăn chơi”, hết một tháng rồi. Mà ngay cái việc triển khai xuống cho đến
tận tay người dân đến giờ này vẫn chưa có nhiều cái thông tin. Ngay Bản Dự thảo
thì cũng chỉ mới đưa xuống một vài nơi. Cho nên tôi đề nghị cái này là … cái
này là rất cấp bách: đề nghị gia hạn thời gian cho góp ý Hiến pháp, mà chúng
tôi đề nghị, trong cái bản đề nghị chung này chúng tôi cũng đã có rồi đấy, rất
nhiều anh em nhắc đi nhắc lại là nếu có dịp thì anh phải nói đề nghị Ủy ban
Soạn thảo Hiến pháp rồi trình ra cho cấp có thẩm quyền kéo dài cái này ra 1 năm
thì mới đủ thời gian để anh em và dân chúng góp ý. Chứ đâu phải Hiến pháp là ai
cũng có thể móc từ bụng ra nói được ngay mà phải trao đổi thảo luận và phải có
thời gian để mà suy nghĩ, nghiên cứu. Thì tôi xin đề nghị là nhấn mạnh cái điểm
thời gian là 3 tháng, mà trừ tháng tết là còn có 2 tháng rất là gấp. Không thể
nào là một cái Hiến pháp mà có thể 5 năm, 10 năm, 20 năm nữa mới thay đổi mà
lại chỉ có thể làm trong 2 tháng thì có lẽ đối với chúng ta ai cũng thấy cái
điều đó nó quá cấp bách, rất là khó thực hiện. Và nếu như thế là sẽ làm qua
loa, làm cho nó có hình thức thôi chứ không thể nào nó có chiều sâu được. Tôi
xin hết.
Ông Phạm
Duy Hiển:
Tôi xin có một ý kiến, ngắn thôi. Chúng tôi ở đây cũng nhiều lần là cũng được
các ban của Quốc hội mời đến để mà tham vấn về chuyện này chuyện khác, lần này
thì không được mời nhưng mà chúng tôi tự động có cái ý kiến gửi. Tôi chỉ rất
mong là làm thế nào những ý kiến này được phản hồi, mà tốt nhất là được phản
hồi trong một cái cuộc ngồi lại giữa những người Sửa đổi Hiến pháp và những
người lãnh đạo Quốc hội cùng đối thoại với chúng tôi để xem chúng tôi sai ở chỗ
nào. Rất mong!
Ông
Nguyễn Đình Lộc: Tôi xin phát biểu thêm một ý kiến. Hôm nay chúng ta nói đến Hiến
pháp mà Hiến pháp thì chúng ta biết được về mặt lý luận chúng ta xác định rõ,
mà ngay Tư sản cũng đã xác định rõ là luật cơ bản. Vừa rồi tôi cũng đột nhiên
được đọc một tác phẩm về Mác, chính ông Mác cũng nói: Hiến pháp là luật cơ bản
… Cái chữ “cơ bản” của ông ấy rõ lắm. Nhưng mà hiểu như thế nào được đầy đủ các
từ đó, rồi tính đến cái việc vận dụng vào xã hội ta như thế nào? Thì có một điều
mà tôi băn khoăn như thế này:
Thật ra,
nhân dân đã quan tâm đến Hiến pháp chưa? Bao nhiêu người quan tâm? Người nông
dân ai nghĩ đến Hiến pháp? Cho nên làm thế nào những cái dịp như chúng ta tổ
chức lấy ý kiến hiện nay phải là một cái cơ hội để làm thế nào để tuyên truyền
thật rộng rãi đến những kiến thức rất là cơ bản nhưng cũng là tối thiểu có thể
đến được đối với người nông dân. Không thì người dân vẫn cứ dửng dưng mà mình
thấy hơi lo, hơi lo là vì cơ bản như thế mà mình xem thường thì tức là tai họa
rồi. Thật ra đấy là một sự lãng phí rất lớn trong quá trình phát triển cái nền
văn bản pháp luật, nền văn bản Hiến pháp. Đấy là một sự lãng phí rất lớn. Nhưng
mà vì tình hình nó như thế cho nên chúng ta có vẻ như là chấp nhận nó và xem đó
như là một việc bình thường trong sinh hoạt của chúng ta. Cho nên rõ ràng đó là
một tai họa. Vì vậy những dịp như chúng ta đang thực hiện hiện nay, thì phải
thấy rằng đây là một thời cơ, cơ hội rất lớn cho chúng ta và các cơ quan có
trách nhiệm, mà tôi nghĩ rằng là chính Quốc hội của chúng ta chứ không phải ai
khác, phải là cơ quan đi đầu trong việc như vậy. Vì vậy tôi thấy rằng là nếu mà
Quốc hội chúng ta lại lặng lẽ như thế này như hiện nay ý thì thực ra cũng là
đáng tiếc. Nên như thế là một sự lãng phí rất lớn vì loài người đã đi đến cái
Hiến pháp hàng 2, 3 thế kỷ nay rồi. Thế mà bây giờ chúng ta cứ lẽo đẽo chạy
theo mà chạy không kịp chứ không phải chạy đuổi. Thường thường anh đi sau phải
nhanh hơn anh đi trước thì thực tế bây giờ chúng ta lại lẽo đẽo đi sau. Và vì
vậy mà cái kiến thức Hiến pháp rất cơ bản đó, hết sức thiêng liêng đó, hết sức
quý giá đó, hết sức giá trị đó lại thật ra treo lơ lửng, ai cũng nhìn thấy được
nhưng không ai thấy nó phải làm gì cả.
Cho nên tôi
nghĩ rằng là không biết làm thế nào đây, phải chăng vừa rồi như anh Trung nêu ý
kiến, phải chăng là phải biến những cái dịp này tổ chức nhiều hội thảo và tìm
ra những cái ý kiến nó mạnh mẽ đối với nhau, để tìm ra cái… Và tôi nghĩ rằng
anh em phải nói rằng là phía Nam mạnh hơn ở chỗ này, vì miền Bắc chúng ta có
một thời gian dài là theo Hiến pháp Sô viết, mà Hiến pháp Sô viết là Hiến pháp
Stalin, mà Hiến pháp Stalin, Hiến pháp Lênin là nói chuyên chính thôi. Bây giờ
thì không khí khác hẳn. Nói đến Hiến pháp thì không thể nói đến chuyên chính.
Đương nhiên đó là công cụ quan trọng nhưng mà nó chủ yếu không phải để chuyên
chính, để mà thay đổi xã hội, để mà phát triển xã hội. Nhưng mà bây giờ ý kiến
ấy chúng ta nói được với nhau, thuyết phục không đơn giản. Cho nên … không biết
là … Có anh Thông chủ trì thế này là may quá, cho nên nêu vấn đề này để rồi làm
thế nào để tri thức Hiến pháp, văn hóa Hiến pháp nó lan rộng trong nhân
dân như là làn sóng. Tôi nghĩ là rằng là một thuận lợi rất cơ bản, nếu bỏ qua
là một sự lãng phí, đáng trách và đáng phê phán.
Ông
Tương Lai: Tôi thì cũng có dịp theo dõi và biết được anh Thông cũng đã
có phát biểu trên diễn đàn Quốc hội, trên báo chí. Thế nó có một cái tình cờ
thế này, ở trong đoàn hôm nay đi là có 3 người, trước hết là có anh Lộc, nguyên
Bộ trưởng Tư pháp, trưởng Ủy ban mà do Quốc hội và Bộ Khoa học công nghệ thành
lập gọi là Ủy ban … gì nhỉ … duyệt về thảo luận Hiến pháp do anh Lộc làm trưởng
ban (ông Lộc: cũ rồi) và anh Vũ Đức Khiển và tôi cũng có dịp
được tham gia vào trong … Tôi nghĩ cách đây cũng 5 năm rồi anh Lộc ạ, và hôm ấy
ông Lộc có một cái kết luận tôi nhớ mãi sau đó ông Nguyễn Khánh cũng là thành
viên của Ban ấy cũng nhấn mạnh là các anh lưu ý ý anh Lộc là cái đề tài mà Bộ
Khoa học công nghệ trao hồi ấy cho cái viện của anh Đường, sau này là anh Thảo
phụ trách đấy, là lập một cái đề tài cấp nhà nước về sửa đổi Hiến pháp. Mà
phải thành đề tài cấp nhà nước và làm trong mấy năm, một cái chi phí khá lớn,
cái số tiền bỏ ra khá lớn nhưng mà vấn đề là làm thế nào để qua cái này nâng
cao hiểu biết về pháp luật, về dân trí. Bởi vì muốn nói thực thi dân chủ mà
dân, trình độ dân không am hiểu về luật pháp, không có tinh thần thượng tôn
luật pháp thì rất khó để mà thực thi dân chủ.
Từ bấy
đến nay thì vô hình chung hôm nay cả 3 thành viên đó có mặt trong đoàn đến đây
để mà đưa cái kiến nghị ra. Thì chúng tôi nghĩ như thế này, tại sao chúng tôi
làm cái việc kiến nghị sửa đổi Hiến pháp và trong một thời gian vắn tập trung
cao độ trí tuệ của một nhóm người. Bên cạnh cái kiến nghị là đưa ra một cái dự
thảo Hiến pháp mới dựa trên những cái thành tựu mà như là anh Lộc đã trình bày,
vượt qua cái thời kỳ, cái tư duy của Stalinit, Maoit về chuyên chính vô sản. Và
đã gọi là chuyên chính vô sản thì không thể có một cái Hiến pháp là công cụ của
dân để mà kiểm soát nhà nước.
Thực chất
Hiến pháp là Bộ luật cơ bản để mà ai kiểm soát ai, là dân kiểm sát cái quyền
lực, để dân trao quyền mà không bị mất quyền. Đó là cái bi kịch lớn nhất của
loài người từ xưa đến nay mà đến bây giờ vẫn chưa vượt qua được. Nhưng mà dù
sao những thành tựu của văn minh nó cũng đã bước những cái bước tiến để nó đạt
tới cái chỗ là dân qua công cụ của pháp luật mà trước hết là qua Hiến pháp –
cái đạo luật cơ bản mà anh Nguyễn Đình Lộc vừa nói để mà kiểm soát quyền lực
của nhà nước, để nhà nước không phải muốn làm gì thì làm mà nhà nước chỉ làm
được những cái việc mà luật pháp cho phép, còn dân thì được làm tất cả những
việc gì mà luật pháp không cấm. Và như vậy thì không thể có khái niệm về chuyên
chính vô sản được, cho nên cái đó phải loại trừ ra khỏi đời sống tinh thần của
đất nước thì mới có thể bàn tới chuyện Hiến pháp. Chừng nào còn giữ cái tư duy
ấy, chừng ấy không thể có Hiến pháp và mọi cái sự sửa đổi vụn vặt đều trở nên
vô nghĩa. Cái tinh thần ấy chính là tinh thần chúng tôi đưa ra trong Kiến nghị
về sửa đổi Hiến pháp. Và đó cũng là tinh thần mà trí tuệ dồn vào để đưa ra như
là một tài liệu tham khảo về Hiến pháp sắp tới của một nước Việt Nam dân chủ.
Chúng ta đã
bao nhiêu núi xương sông máu đổ ra để giành được độc lập, nhưng mà có độc lập
mà không có tự do, không có dân chủ, không có hạnh phúc thì độc lập không có ý
nghĩa gì. Điều này thì nó trở thành câu nói cửa miệng của mọi người rồi. Nhưng
mà trên thực tế chúng ta mới có độc lập nhưng mà chúng ta chưa có dân chủ, chưa
có tự do. Trên thực tế cho đến hiện nay là nông dân, bà con Dương Nội vẫn đang
ngồi biểu tình và trên những cái video mà phi chính thức đó, ngoài luồng đó thì
vẫn thấy là dân… Mặc dầu là trong những cái diễn văn thì chưa bao giờ những cái
từ “vì dân”, “phục vụ dân”, “gần dân” nó lại nhiều như bây giờ. Và dân nói là
gần dân, phục vụ dân và đừng thụi dân như người ta đang thụi dân trên, ngay cả
vấn đề đối với bà con Dương Nội, bà con Văn Giang. Cho nên cái Hiến pháp này
tôi đề nghị, nhân ở đây thì đề nghị là các vị ở trong cái … tiếp nhận ý kiến
sửa đổi Hiến pháp làm sao để lắng nghe cho được cái tiếng nói của dân. Và trong
tiếng nói của dân thì có tiếng nói của cái nhóm trí thức mà chúng tôi đã kiến
nghị, thì chúng tôi xin có ý kiến thêm là như vậy.
Ông Nguyễn
Đình Lộc:
Thôi như thế có lẽ cũng là … Mở đầu tôi nghĩ cũng là tốt rồi. Mong có thể được
gặp lại. Và thay mặt cho các đồng chí anh em ở đây xin được cám ơn đồng chí
Thông và tất cả anh em ở Ủy ban đã giành thời gian ưu tiên cho chúng tôi trong
những ngày bận rộn này của các anh để tiếp chúng tôi, tuy cũng không được dài
lắm nhưng cũng đậm đà rồi đấy. Tin xin chia tay, cám ơn.
Ông Lê
Minh Thông: Một lần nữa tôi xin thay mặt cho Ban biên tập chúng tôi xin cám ơn
các bác đã bố trí thời gian đến trực tiếp gặp Ban biên tập và chúng tôi sẽ
chuyển Kiến nghị của các bác đến các cơ quan có thẩm quyền để xem xét các Kiến
nghị của các bác. Tết Nguyên đán sắp tới, xin thay mặt Ban biên tập chúc sức
khỏe các bác, chúc cho một Năm mới các bác và gia đình dồi dào sức khỏe và đón
Mùa Xuân hết sức an lành. Xin tạm biệt các bác. (Vỗ tay).
Ông Nguyễn Đình Lộc bắt tay ông Lê Minh Thông
Hàng
thứ nhất, từ trái: Hồ Uy Liêm, Nguyễn Trung, Phạm Chi Lan, Nguyên Ngọc,
Nguyễn Đình Lộc, Huỳnh Tấn Mẫm, Tương Lai, Nguyễn Minh Thuyết, Tô Nhuận Vỹ.
Hàng
thứ hai, từ trái: Lê Công Giàu, Chu Hảo, Nguyễn Quang A, Phạm Duy Hiển, Hoàng
Xuân Phú, Phan Hồng Giang. (Ảnh: Lê Kiên).
Nhận xét