HỆ LỤY CỦA MỘT DỰ ÁN THIẾU TẦM NHÌN VÀ KHÔNG TỈNH TÁO
- Nhận đường liên kết
- Ứng dụng khác
PNTB: Liệu những thất bại nhãn tiền của dự án Bô xít Tây nguyên đã đủ liều lượng để những người có trách nhiệm lấy đó làm bài học???
Hệ lụy của một dự án thiếu tầm nhìn và không tỉnh táo
Bauxite Việt
Ngày 18/2/2013, trang Bauxite
Việt Nam đăng tải bài “Có chút hy vọng mong manh nào cho alumina Tân
Rai” của nhà báo Lê Trung Thành – tác giả của phóng sự 6 kỳ mang tựa đề “Chuyện
chưa biết nhiều về Dự án bauxite Tây Nguyên” đăng trên BVN trong
tháng 11/2011.
Bài báo phân tích chân xác sự
suy thoái của ngành công nghiệp nhôm toàn cầu, giá nhôm giảm liên tục mấy năm
nay ảnh hưởng đến các tập đoàn sản xuất nhôm một thời lừng lẫy. Sản phẩm alumin
của Tập đoàn công nghiệp Than và Khoáng sản Việt Nam (VINACOMIN) ở Tổ hợp
bauxite Tân Rai chuẩn bị chào hàng ra thị trường thế giới ngay lập tức phải
hứng chịu thảm cảnh giá nhôm tuột dốc thê thảm. So sánh giá thành xuất xưởng
tại Tân Rai và giá chào bán cho Trung Quốc vàMalaysia, một tấn alumin sẽ bị lỗ
thấp nhất 40-50 USD.
Ngày hôm sau, ngày 19/2,
Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng làm việc với tỉnh Bình Thuận. Tại đây, ông chính thức
tuyên bố dừng Dự án xây dựng cảng Kê Gà – một mắt xích quan trọng của Dự án
bauxite Tây Nguyên do chính ông duyệt năm 2007 – vì xét thấy không có hiệu quả
kinh tế.
Và rất kịp thời, các báo Thanh
niên, Người
lao động, Dân trí, Pháp
luật TPHCM, Tuổi trẻ,…
cùng nhiều trang mạng đã có nhiều bài viết về những hệ lụy của việc dừng Dự án
cảng Kê Gà đồng thời phân tích những sai lầm nghiêm trọng của Chính phủ, của Bộ
Công thương, của Vinamin trong việc lập lấy được và triển khai lấy được Dự án
bauxite Tân Rai, Nhân Cơ.
Nhiều chuyên gia kinh tế như
Tiến sĩ Lê Đăng Doanh, Tiến sĩ Nguyễn Thanh Sơn, bà Phạm Chi Lan… đã nêu rõ
quan điểm của mình, đề nghị tạm dừng triển khai Dự án để giảm bớt thiệt hại vì
sẽ thua lỗ lớn nếu cứ cố tình tiếp tục “đâm lao phải theo lao”.
Ý kiến của các chuyên gia lần
này, không khác biệt với những kiến nghị của Đại tướng Võ Nguyên Giáp, của một
số cá nhân chuyên gia khai khoáng, và của hàng ngàn nhân sĩ, trí thức, nhiều
nhà khoa học, xã hội học, dân tộc học trong và ngoài nước cùng đông đảo các
tầng lớp nhân dân đã đồng ký tên vào các bản Kiến nghị tháng 4/2009
và các Thư ngỏ liên tiếp trong tháng 4,
tháng 5 (7/5/2009 và 17/5/2009)
do GS. Nguyễn Huệ Chi, nhà giáo Phạm Toàn và GSTS. Nguyễn Thế Hùng khởi xướng…
nhằm đánh động dư luận cả nước cũng như gửi tới các nhà lãnh đạo Đảng, Nhà
nước, Quốc hội để đưa ra một lời cảnh báo mạnh mẽ về nguy cơ thua thiệt vô cùng
lớn trên cả bốn phương diện: 1. An ninh quốc phòng; 2. Môi trường sinh thái; 3,
Nền văn hóa cổ Tây Nguyên; 4. Kinh tế, giúp cho những ai nắm giữ quyền lực
nhưng chưa đến nỗi mất tỉnh táo, hoặc bị thao túng bởi một thế lực bên ngoài
nào đó, kịp thời thức ngộ và tránh cho đất nước một sự trả giá nặng nề.
Kết quả thì sao? Những gì ông
Đoàn Văn Kiển phân bua, coi đây là một ván bạc 5 ăn 5 thua, và với tư cách “nhà
cái” thì cứ đánh cược tính mạng và tài sản nhân dân vào ván bạc cái đã, thôi ta
không cần nhắc lại làm gì. Nhưng lời lẽ gay gắt của người có tên Lê Dương
Quang trong một hội nghị sát trước kỳ họp Quốc vào tháng 5/2009, nói
xưng xưng rằng ý kiến phê phán của giới trí thức đối với Dự án bauxite Tây
Nguyên là “rất kém xây dựng, hoàn toàn dựa trên các thông tin sai lệch”, thậm
chí “dựng chuyện, trầm trọng hóa, thậm chí mang tính kích động và bị các tổ
chức phản động lợi dụng.”, thì hẳn không ai có thể quên.
Cũng không ai có thể quên được
cùng với mấy Kiến nghị nóng hổi nói trên, trang Bauxite Việt Nam đã
ra đời như một đòi hỏi chính đáng, tập hợp tiếng nói của những người nhiệt tâm
với đất nước, lên tiếng phản biện thẳng thắn, sát sườn đối với những bước đi có
thể nói là phiêu lưu của những người đứng đầu Đảng và Nhà nước lúc bấy giờ –
vừa tự động ký tắt với nhà cầm quyền Trung Quốc xúc tiến xây dựng nhanh các nhà
máy khai thác alumin ở Tân Rai và Nhân Cơ không đếm xỉa đến luật pháp quy định
ai mới là người có đủ tư cách để ký, lại vừa ngấm ngầm chia nhỏ dự án thành
từng gói nhỏ để khỏi phải đưa ra trình Quốc hội, cốt thực thi Dự án cho nhanh –
và cũng hết sức thẳng thắn khi lên tiếng nhắc nhở kịp thời những hành vi không
phù hợp đạo đức truyền thống, như thái độ bất nhất, coi thường lời can gián của
một bậc thầy như Đại tướng Võ Nguyên Giáp, khiến dân chúng không khỏi ngỡ
ngàng, ảnh hưởng rất bất lợi đến tâm lý và hành vi đạo lý trong xã hội… Sau mấy
tháng hoạt động hết mình như thế, cái giá phải trả mà người trong cuộc cũng như
công luận trong ngoài nước không thể nào tin, ấy là người điều hành trang Bauxite
Việt Nam đã bị công an thẩm vấn suốt 22 ngày liền, ngay sau cái Tết Âm
lịch năm 2010, mặc dù cuối cùng phải thừa nhận ông là một người yêu nước. Còn
chính trang mạng – tiếng nói yêu nước mà ông được anh em ủy nhiệm điều hành –
thì bị phong tỏa và đánh sập không phải một mà đến hai ba lần.
Bây giờ đây, khi một thảm họa
lớn về kinh tế nối tiếp vụ Vinashin và vụ Vinalines đang lởn vởn như mây đen ở
phía chân trời, không hiểu ông Lê Dương Quang có định nói lại một lời cho sòng
phẳng với dân chúng và trí thức, về lời phát biểu không thể định danh khác đi
là hung hăng của mình cách đây hơn 3 năm rưỡi hay không. Và những
cấp cao hơn ông ta nữa, liệu đã tính đến những lời xin lỗi trước Quốc hội về
“trách nhiệm chính trị” của mình hay không. Nhưng còn quan trọng hơn, và thiết
thực hơn, theo chúng tôi nghĩ, đó là những người chủ chốt đóng vai chủ trương,
chỉ đạo và điều hành Dự án bauxite ở Tây Nguyên cần sớm xem xét một cách cầu
thị không phải chỉ phương diện kinh tế đã và sẽ thua lỗ như thế nào của dự án
này, mà đồng bộ cả bốn mặt đã nêu trong các Kiến nghị phản biện Dự án bauxite
Tây Nguyên năm 2009, để thấy đất nước ta đã, đang và sẽ thiệt hại to lớn –
những thiệt hại không thể lường tính hết nguy cơ ghê gớm – đến thế nào.
Và cũng từ những hậu quả nhãn
tiền nhìn thấy từ những gì đã triển khai trong ba năm qua, việc kịp thời dừng
lại để tránh cho đất nước một vụ Vinashin trong ngành khai khoáng trong gang
tấc cố nhiên là cần kíp. Song cũng cần kíp không kém, có lẽ còn là ở chỗ, cần
đánh giá lại toàn diện quan điểm dùng người của các vị, khiến
các vị đang ngày càng trở nên cô lập. Các vị đã nhất mực nghi ngờ, cảnh giác một
cách thiếu căn cứ với trí thức, vô hình trung tự mình đẩy những người hết lòng
với dân với nước và muốn đem trí tuệ cống hiến cho đất nước, soi tìm cho đất
nước một con đường đúng, thành những người đối lập ảo với các
vị. Và không cần nói cũng rõ, là kết quả của chủ trương “cảnh giác chính trị”
lạ lùng ấy đã làm các vị đâm ra mất minh mẫn, vì chẳng còn mấy trí tuệ, nên
việc gì các vị tiến hành cũng… nói như dân gian, “đâm quàng vào bụi”, để lại
cho toàn dân những gánh nặng tày đình. Vụ bauxite chỉ mới là một dẫn chứng
thôi, còn bao nhiêu vụ khác cũng quan trọng ngang hoặc còn hơn vụ bauxite mà
trí thức đã từng cảnh báo, chẳng hạn: đừng nên mê muội trước kẻ thù truyền kiếp
là bọn Đại Hán Trung Cộng, vì một thứ không có thực hoặc đã bị chính chúng xóa
bỏ trong thực chất là chuyện “ý thức hệ”, chỉ đưa lại chút lợi cỏn con là duy
trì lợi ích của một nhúm nhỏ mà đánh mất đi quyền lợi to lớn muôn đời của Tổ
quốc, đẩy cả nước ta đến hiểm họa mất nền độc lập tối thiêng liêng mà tổ tiên
giữ được hàng ngàn năm nay; hoặc nữa, cũng đừng vì quyền lợi ích kỷ của một tổ
chức đang suy thoái trong thực tế mà khăng khăng tìm mọi xảo ngôn này khác để
quyết giữ lại bằng được những điều trong bản Hiến pháp vốn đã không còn phù hợp
với xu thế phát triển của cả dân tộc này, nó tất yếu sẽ gây ra những tấn kịch
không thể nói là tốt đẹp cho chính Đảng Cộng sản và cho cả dân tộc chúng ta.
Trên đây là những gì có thể
tạm gọi là bài học thiết thực mà chúng tôi chân thành gửi đến các vị, mong mỏi
các vị hãy nghiêm túc rút ra qua một cuộc thử nghiệm không thành công về kinh
tế khi các vị khăng khăng bỏ ngoài tai những lời can gián chân thành của trí
thức và quần chúng.
Cũng theo yêu cầu của nhiều
người gửi e-mail tới chúng tôi, để bạn đọc xa gần nhớ lại và tìm lại tài liệu
về quá trình phản biện dự án bauxite Tây Nguyên, từ nay, BVN sẽ
lần lượt đăng lại các bản Kiến nghị đã gửi đến các cấp có thẩm quyền cũng như
đã công bố trên các trang BVN phiên bản cũ – nay đã là những
trang mạng xấu số – trong năm 2009, cùng một số bài quan trọng khác trong hơn
ba năm rưỡi qua, đồng thời cũng sẽ hệ thống hóa những bài viết khác về bauxite
kể từ năm 2009 đến nay và làm đường link giúp quý bạn tìm đọc chúng, mà do dung
lượng trang mạng có hạn nên không thể đăng lại được.
BVN
Kiến nghị về quy hoạch và
các dự án khai thác Bauxite ở Việt
Xin trân trọng giới thiệu với quý vị bài viết của những người sáng lập trang Bauxit Việt Nam, một trang mạng ra đời xuất phát điểm từ việc can gián dự án bô xít Tây nguyên cách đây vài năm. Tất nhiên họ đã gặp rất nhiều khó khăn khi trang mạng bị đánh sập nhiều lần, Giáo sư Nguyễn Huệ Chi người đứng đầu trang mạng đã phải đối mặt với lực lương an ninh, bị thu ổ cứng máy tính...Nhưng trước sau họ vẫn chứng minh được mình là trong sạch...Dưới đây là bài viết của họ mà PN copy từ trang Tễu bkog.
Hệ lụy của một dự án thiếu tầm nhìn và không tỉnh táo
Bauxite Việt Nam
Ngày 18/2/2013, trang Bauxite
Việt Nam đăng tải bài “Có chút hy vọng mong manh nào cho alumina Tân
Rai” của nhà báo Lê Trung Thành – tác giả của phóng sự 6 kỳ mang tựa đề “Chuyện
chưa biết nhiều về Dự án bauxite Tây Nguyên” đăng trên BVN trong
tháng 11/2011.
Bài báo phân tích chân xác sự
suy thoái của ngành công nghiệp nhôm toàn cầu, giá nhôm giảm liên tục mấy năm
nay ảnh hưởng đến các tập đoàn sản xuất nhôm một thời lừng lẫy. Sản phẩm alumin
của Tập đoàn công nghiệp Than và Khoáng sản Việt Nam (VINACOMIN) ở Tổ hợp
bauxite Tân Rai chuẩn bị chào hàng ra thị trường thế giới ngay lập tức phải
hứng chịu thảm cảnh giá nhôm tuột dốc thê thảm. So sánh giá thành xuất xưởng
tại Tân Rai và giá chào bán cho Trung Quốc vàMalaysia, một tấn alumin sẽ bị lỗ
thấp nhất 40-50 USD.
Ngày hôm sau, ngày 19/2,
Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng làm việc với tỉnh Bình Thuận. Tại đây, ông chính thức
tuyên bố dừng Dự án xây dựng cảng Kê Gà – một mắt xích quan trọng của Dự án
bauxite Tây Nguyên do chính ông duyệt năm 2007 – vì xét thấy không có hiệu quả
kinh tế.
Và rất kịp thời, các báo Thanh
niên, Người
lao động, Dân trí, Pháp
luật TPHCM, Tuổi trẻ,…
cùng nhiều trang mạng đã có nhiều bài viết về những hệ lụy của việc dừng Dự án
cảng Kê Gà đồng thời phân tích những sai lầm nghiêm trọng của Chính phủ, của Bộ
Công thương, của Vinamin trong việc lập lấy được và triển khai lấy được Dự án
bauxite Tân Rai, Nhân Cơ.
Nhiều chuyên gia kinh tế như
Tiến sĩ Lê Đăng Doanh, Tiến sĩ Nguyễn Thanh Sơn, bà Phạm Chi Lan… đã nêu rõ
quan điểm của mình, đề nghị tạm dừng triển khai Dự án để giảm bớt thiệt hại vì
sẽ thua lỗ lớn nếu cứ cố tình tiếp tục “đâm lao phải theo lao”.
Ý kiến của các chuyên gia lần
này, không khác biệt với những kiến nghị của Đại tướng Võ Nguyên Giáp, của một
số cá nhân chuyên gia khai khoáng, và của hàng ngàn nhân sĩ, trí thức, nhiều
nhà khoa học, xã hội học, dân tộc học trong và ngoài nước cùng đông đảo các
tầng lớp nhân dân đã đồng ký tên vào các bản Kiến nghị tháng 4/2009
và các Thư ngỏ liên tiếp trong tháng 4,
tháng 5 (7/5/2009 và 17/5/2009)
do GS. Nguyễn Huệ Chi, nhà giáo Phạm Toàn và GSTS. Nguyễn Thế Hùng khởi xướng…
nhằm đánh động dư luận cả nước cũng như gửi tới các nhà lãnh đạo Đảng, Nhà
nước, Quốc hội để đưa ra một lời cảnh báo mạnh mẽ về nguy cơ thua thiệt vô cùng
lớn trên cả bốn phương diện: 1. An ninh quốc phòng; 2. Môi trường sinh thái; 3,
Nền văn hóa cổ Tây Nguyên; 4. Kinh tế, giúp cho những ai nắm giữ quyền lực
nhưng chưa đến nỗi mất tỉnh táo, hoặc bị thao túng bởi một thế lực bên ngoài
nào đó, kịp thời thức ngộ và tránh cho đất nước một sự trả giá nặng nề.
Kết quả thì sao? Những gì ông
Đoàn Văn Kiển phân bua, coi đây là một ván bạc 5 ăn 5 thua, và với tư cách “nhà
cái” thì cứ đánh cược tính mạng và tài sản nhân dân vào ván bạc cái đã, thôi ta
không cần nhắc lại làm gì. Nhưng lời lẽ gay gắt của người có tên Lê Dương
Quang trong một hội nghị sát trước kỳ họp Quốc vào tháng 5/2009, nói
xưng xưng rằng ý kiến phê phán của giới trí thức đối với Dự án bauxite Tây
Nguyên là “rất kém xây dựng, hoàn toàn dựa trên các thông tin sai lệch”, thậm
chí “dựng chuyện, trầm trọng hóa, thậm chí mang tính kích động và bị các tổ
chức phản động lợi dụng.”, thì hẳn không ai có thể quên.
Cũng không ai có thể quên được
cùng với mấy Kiến nghị nóng hổi nói trên, trang Bauxite Việt Nam đã
ra đời như một đòi hỏi chính đáng, tập hợp tiếng nói của những người nhiệt tâm
với đất nước, lên tiếng phản biện thẳng thắn, sát sườn đối với những bước đi có
thể nói là phiêu lưu của những người đứng đầu Đảng và Nhà nước lúc bấy giờ –
vừa tự động ký tắt với nhà cầm quyền Trung Quốc xúc tiến xây dựng nhanh các nhà
máy khai thác alumin ở Tân Rai và Nhân Cơ không đếm xỉa đến luật pháp quy định
ai mới là người có đủ tư cách để ký, lại vừa ngấm ngầm chia nhỏ dự án thành
từng gói nhỏ để khỏi phải đưa ra trình Quốc hội, cốt thực thi Dự án cho nhanh –
và cũng hết sức thẳng thắn khi lên tiếng nhắc nhở kịp thời những hành vi không
phù hợp đạo đức truyền thống, như thái độ bất nhất, coi thường lời can gián của
một bậc thầy như Đại tướng Võ Nguyên Giáp, khiến dân chúng không khỏi ngỡ
ngàng, ảnh hưởng rất bất lợi đến tâm lý và hành vi đạo lý trong xã hội… Sau mấy
tháng hoạt động hết mình như thế, cái giá phải trả mà người trong cuộc cũng như
công luận trong ngoài nước không thể nào tin, ấy là người điều hành trang Bauxite
Việt Nam đã bị công an thẩm vấn suốt 22 ngày liền, ngay sau cái Tết Âm
lịch năm 2010, mặc dù cuối cùng phải thừa nhận ông là một người yêu nước. Còn
chính trang mạng – tiếng nói yêu nước mà ông được anh em ủy nhiệm điều hành –
thì bị phong tỏa và đánh sập không phải một mà đến hai ba lần.
Bây giờ đây, khi một thảm họa
lớn về kinh tế nối tiếp vụ Vinashin và vụ Vinalines đang lởn vởn như mây đen ở
phía chân trời, không hiểu ông Lê Dương Quang có định nói lại một lời cho sòng
phẳng với dân chúng và trí thức, về lời phát biểu không thể định danh khác đi
là hung hăng của mình cách đây hơn 3 năm rưỡi hay không. Và những
cấp cao hơn ông ta nữa, liệu đã tính đến những lời xin lỗi trước Quốc hội về
“trách nhiệm chính trị” của mình hay không. Nhưng còn quan trọng hơn, và thiết
thực hơn, theo chúng tôi nghĩ, đó là những người chủ chốt đóng vai chủ trương,
chỉ đạo và điều hành Dự án bauxite ở Tây Nguyên cần sớm xem xét một cách cầu
thị không phải chỉ phương diện kinh tế đã và sẽ thua lỗ như thế nào của dự án
này, mà đồng bộ cả bốn mặt đã nêu trong các Kiến nghị phản biện Dự án bauxite
Tây Nguyên năm 2009, để thấy đất nước ta đã, đang và sẽ thiệt hại to lớn –
những thiệt hại không thể lường tính hết nguy cơ ghê gớm – đến thế nào.
Và cũng từ những hậu quả nhãn
tiền nhìn thấy từ những gì đã triển khai trong ba năm qua, việc kịp thời dừng
lại để tránh cho đất nước một vụ Vinashin trong ngành khai khoáng trong gang
tấc cố nhiên là cần kíp. Song cũng cần kíp không kém, có lẽ còn là ở chỗ, cần
đánh giá lại toàn diện quan điểm dùng người của các vị, khiến
các vị đang ngày càng trở nên cô lập. Các vị đã nhất mực nghi ngờ, cảnh giác một
cách thiếu căn cứ với trí thức, vô hình trung tự mình đẩy những người hết lòng
với dân với nước và muốn đem trí tuệ cống hiến cho đất nước, soi tìm cho đất
nước một con đường đúng, thành những người đối lập ảo với các
vị. Và không cần nói cũng rõ, là kết quả của chủ trương “cảnh giác chính trị”
lạ lùng ấy đã làm các vị đâm ra mất minh mẫn, vì chẳng còn mấy trí tuệ, nên
việc gì các vị tiến hành cũng… nói như dân gian, “đâm quàng vào bụi”, để lại
cho toàn dân những gánh nặng tày đình. Vụ bauxite chỉ mới là một dẫn chứng
thôi, còn bao nhiêu vụ khác cũng quan trọng ngang hoặc còn hơn vụ bauxite mà
trí thức đã từng cảnh báo, chẳng hạn: đừng nên mê muội trước kẻ thù truyền kiếp
là bọn Đại Hán Trung Cộng, vì một thứ không có thực hoặc đã bị chính chúng xóa
bỏ trong thực chất là chuyện “ý thức hệ”, chỉ đưa lại chút lợi cỏn con là duy
trì lợi ích của một nhúm nhỏ mà đánh mất đi quyền lợi to lớn muôn đời của Tổ
quốc, đẩy cả nước ta đến hiểm họa mất nền độc lập tối thiêng liêng mà tổ tiên
giữ được hàng ngàn năm nay; hoặc nữa, cũng đừng vì quyền lợi ích kỷ của một tổ
chức đang suy thoái trong thực tế mà khăng khăng tìm mọi xảo ngôn này khác để
quyết giữ lại bằng được những điều trong bản Hiến pháp vốn đã không còn phù hợp
với xu thế phát triển của cả dân tộc này, nó tất yếu sẽ gây ra những tấn kịch
không thể nói là tốt đẹp cho chính Đảng Cộng sản và cho cả dân tộc chúng ta.
Trên đây là những gì có thể
tạm gọi là bài học thiết thực mà chúng tôi chân thành gửi đến các vị, mong mỏi
các vị hãy nghiêm túc rút ra qua một cuộc thử nghiệm không thành công về kinh
tế khi các vị khăng khăng bỏ ngoài tai những lời can gián chân thành của trí
thức và quần chúng.
Cũng theo yêu cầu của nhiều
người gửi e-mail tới chúng tôi, để bạn đọc xa gần nhớ lại và tìm lại tài liệu
về quá trình phản biện dự án bauxite Tây Nguyên, từ nay, BVN sẽ
lần lượt đăng lại các bản Kiến nghị đã gửi đến các cấp có thẩm quyền cũng như
đã công bố trên các trang BVN phiên bản cũ – nay đã là những
trang mạng xấu số – trong năm 2009, cùng một số bài quan trọng khác trong hơn
ba năm rưỡi qua, đồng thời cũng sẽ hệ thống hóa những bài viết khác về bauxite
kể từ năm 2009 đến nay và làm đường link giúp quý bạn tìm đọc chúng, mà do dung
lượng trang mạng có hạn nên không thể đăng lại được.
BVN
PHỤ LỤC
Kiến nghị về quy hoạch và
các dự án khai thác Bauxite ở Việt Nam
– Ông
Nguyễn Minh Triết Chủ tịch nước CHXHCN Việt Nam
– Ông
Nguyễn Phú Trọng cùng toàn thể Quốc Hội nước CHXHCN Việt Nam
– Ông
Nguyễn Tấn Dũng cùng các thành viên Chính phủ nước CHXHCN Việt Nam
Chúng
tôi, những người Việt Nam
Thưa
quý cơ quan,
Dân
tộc Việt Nam
Trong
công cuộc xây dựng mới đất nước ta, trên nguyên tắc, không có sự đối lập về
quyền lợi giữa Nhà nước và nhân dân – nhân dân ta ở trong nước cũng như ở ngoài
nước, người giữ cương vị lãnh đạo cũng như người dân bình thường, ai ai cũng
muốn đất nước ngày càng giàu mạnh, ngày càng văn minh, cả dân tộc sẽ là một gia
đình lớn, vui tươi, ấm no, hạnh phúc.
Tiếc
rằng, trong vụ bauxite đang diễn ra, những con người trung thực của đất nước
bắt đầu thấy hẫng hụt, lý tưởng chung tay xây dựng đất nước gần như đang ít
nhiều suy giảm vì cách làm việc của cơ quan điều hành đất nước, một tình trạng
cần được phân tích ngắn gọn như dưới đây.
Thưa
quý cơ quan,
Việc
khai thác tài nguyên của đất nước, trong đó có tài nguyên bauxite, là việc làm
cần thiết, nhưng đó không thể là việc làm bằng mọi giá!
Công
việc chuẩn bị cho dự án bauxite đã được nhiều nhà khoa học chỉ ra những thiếu
sót toàn diện, mà chỉ riêng hai lá thư của Đại tướng Võ Nguyên Giáp cũng đủ cho
thấy những bất cập về chính trị, quốc phòng, môi trường, kinh tế, kỹ thuật, và
kiến nghị của Tiến sĩ Nguyễn Thanh Sơn, của Giáo sư Phạm Duy Hiển, và của các
nhà nghiên cứu độc lập khác ở trong nước như nhà văn Nguyên Ngọc, học giả
Nguyễn Trung, nhà báo Lê Phú Khải, nhà văn Phạm Đình Trọng, và ở ngoài nước như
Tiến sĩ Nguyễn Đức Hiệp chuyên gia về ô nhiễm môi sinh ở Úc, Kỹ sư tư vấn Đặng
Đình Cung chuyên gia về mỏ ở Pháp… là những bổ sung toàn diện mang tính chất
“kỹ thuật” cho hai lá thư tâm huyết của Đại tướng.
Tất
cả các kiến nghị đó đã chỉ ra những kẽ hở hoặc những sai phạm khó chấp nhận
trong chủ trương làm dự án bauxite này, mà chỉ ba điều sau cũng đủ để tất cả
những ai có lương tri phải suy nghĩ:
- Chủ
trương lập dự án được công khai hóa vào cuối năm 2008 sang đầu năm 2009, song
thực ra nó đã được “ký tắt” với người Trung Quốc từ nhiều năm về trước mà không
hề xin ý kiến nhân dân thông qua Quốc Hội do dân bầu ra; toàn bộ báo cáo tiền
khả thi chưa bao giờ được trình ra trước nhân dân và đại diện của nhân dân tức
Quốc Hội;
-
Người Trung Quốc đóng cửa các mỏ khai thác bauxite của họ để chuyển sang khai
thác ở Việt Nam, định trút gánh nặng ô nhiễm môi trường cho các thế hệ Việt Nam
hôm nay và nhiều đời mai sau – những hành động y hệt như họ đã và đang làm ở
châu Phi với sự giúp sức của những chế độ cai trị tham nhũng tại châu lục này,
và đang bị dư luận thế giới theo dõi chặt chẽ và hết sức công kích;
- Kỹ
thuật, công nghệ và nhân công khai thác dự định du nhập chủ yếu từ Trung Quốc,
một cường quốc mới nổi dậy với nền kinh tế đang giàu lên nhưng bên trong vẫn
chứa đựng không ít thực trạng bất khả tín, trong đó liên quan đến vấn đề khai
thác bauxite là sự “nổi tiếng” của Trung Quốc trên toàn thế giới hiện đại như
là một quốc gia gây ô nhiễm môi trường vào bậc nhất, chưa kể những “vấn nạn”
khác (chỉ mới trong tháng Ba vừa rồi Chính phủ nước Úc đã phải hủy bỏ một dự án
khai thác khoáng sản ở Nam Úc ký với Trung Quốc vì lý do quốc phòng).
Thưa
quý cơ quan,
Đất
nước là của chung của cả dân tộc, chứ không là của riêng của một nhóm người
nào, của một nhóm quyền lợi nào, hoặc một tổ chức nào dù tinh hoa đến đâu cũng
vậy.
Tất
cả những người có ý thức với dân tộc, với đất nước, xót xa trước những việc làm
không được kiểm soát chặt chẽ xoay quanh vụ bauxite, đều thấy cần thiết phải
lên tiếng.
Chúng
tôi kiến nghị:
1)
Phải đưa vấn đề dự án bauxite Tây Nguyên ra trước Quốc Hội và mọi chủ trương
liên quan phải được Quốc Hội quyết định;
2) Dự
án bauxite Tây Nguyên phải chính thức dừng ngay lại, có giám sát chặt chẽ cho
tới khi Quốc Hội xem xét toàn bộ báo cáo tiền khả thi và đưa ra những phê chuẩn
thích hợp. Kính mong Quốc Hội thấu suốt được tinh thần của đại đa số dân chúng
không muốn dự án này tiếp tục vì tất cả những hệ lụy nặng nề của nó;
3)
Những nghiên cứu tiền khả thi với vấn đề bauxite Tây Nguyên cần được dư luận
rộng rãi tham gia và theo dõi.
Thưa
quý cơ quan,
Những
người ký tên dưới bản kiến nghị này bày tỏ sự lo lắng khôn cùng trước phương
cách làm việc chưa thấu triệt và hoàn bị về nhiều mặt cho một dự án có tầm
chiến lược sống còn của đất nước như dự án bauxite.
Xin
quý cơ quan nhận ở đây lòng kính trọng của chúng tôi và rất mong được thông
hiểu cho nỗi trăn trở của chúng tôi cả ở trong nước lẫn ở ngoài nước.
Nhân
dịp này, chúng tôi cũng kêu gọi người Trung Hoa nhất là giới trí thức hãy ủng
hộ dân tộc Việt Nam, giúp cho môi trường sống của nước láng giềng phía Nam được
trong lành, giúp cho nhiều vấn đề còn dở dang giữa hai quốc gia được giải quyết
trong hòa bình và hữu nghị.
Việt Nam
Ký
tên
GS
Nguyễn Huệ Chi, Nhà văn Phạm Toàn và GSTS
Nguyễn Thế Hùng
Theo Tễu
blog
- Nhận đường liên kết
- Ứng dụng khác
Nhận xét