Đào Liễu

Đào liễu (Hát chèo)

Đào liễu một mình vừa là tên bài, phản ánh nội dung của một khúc ca chèo, vừa đồng thời là tên làn điệu chèo. Nói tắt là làn điệu Đào liễu. Một bài hát chèo đầu tiên ra đời thì người ta lấy nội dung của bài đó, thường là câu đầu của bài hát làm tên của làn điệu. Vì thế Đào liễu một mình là một bài chèo cổ, kinh điển. Bài này dựa trên nguyên văn của một đoạn thơ lục bát như sau: 

Đi đâu Đào liễu một mình 

Hai vai gánh nặng nhật trình đường xa 

Áo sồng em để trong nhà 

Ba vuông nhiễu tím phất phơ đội đầu 

Yếm điều (đào) em hãy còn màu 

Răng đen, da trắng, mái đầu còn xanh 

Ở vậy làm sao cho đành 

Sao không kiếm chốn (để) thế tình mỉa mai 

Chữ rằng: "Xuân bất tái lai". 

Phải chép nguyên văn ra như vậy mới hiểu được đầy đủ ý nghĩa của bài hát. Đào liễu là một làn điệu chèo trữ tình. Đọc đoạn thơ lên ta thấy rất rõ một người con trai đang tiếc cho một người con gái còn son, xinh đẹp, dịu dàng nhưng chưa chịu lấy chồng. Lời khuyên là không thể ở vậy, cần có nơi, có chốn bởi người con gái chỉ có thì, sách dạy rằng: "xuân bất tái lai"...

Làn điệu chèo cổ Đào liễu 

- Người hát: Ngọc Dương