5020. Lễ hội và sự xấu xí của không ít người Việt
Lễ hội và sự xấu xí của không ít người Việt
Hàng ngàn người tranh cướp lộc ở lễ khai hội chùa Hương 2017. (Ảnh cắt từ clip của Vtc14) |
PNTB: Đốt vàng mã, cướp lộc đầu năm, “chặt chém” trong lễ hội …chỉ là vài nét phản văn hóa nằm trong sự xuống cấp tệ hại của văn hóa xứ mình ngày nay. Nhân những việc đó rộ lên làm tối tăm thêm bức tranh đất nước vốn không có gì sáng sủa, tác giả Xuân Dương đã viết về mấy “chấm đen” ấy gắn với lễ hội vẫn mọc ra như nấm, có cớ sản sinh thêm những hành vi xấu xí.
Lễ hội và sự xấu xí của không ít người Việt
(GDVN) - Hy vọng người ta đến chùa với tấm lòng thanh
tịnh chứ không phải với tâm thế của người sẵn sàng cướp lộc.
Vov.vn ngày 30/1/2017 cho biết: “Theo thống kê chưa đầy đủ, mỗi
năm cả nước đốt hơn 40.000 tấn vàng mã, tiêu tốn hàng trăm tỷ đồng”.
Riêng tại
thủ đô Hà Nội, báo VnExpress.net ngày 25/8/2015 viết: “Có đến 50 ngàn tấn vàng mã được người dân thủ
đô đốt mỗi năm, tương đương với 400 tỷ đồng”. [1]
Con số mà báo chí nêu lên tuy có chút khập
khiễng song nó cho thấy một sự lãng phí ghê gớm trong một đất nước mà không ít
người, không ít địa phương ngày Tết vẫn cần gạo cứu đói.
Bốn, năm vạn tấn vàng mã, tức là bốn, năm
vạn tấn giấy, tre nứa bị đốt, tro, bụi, khói bay vào môi trường và hậu quả là
chính con cháu chúng ta gánh chịu.
Tiền
đốt vàng mã là tiền dân, không phải tiền nhà nước, phải chăng vì thế chính
quyền không thấy xót?
Không
bắn pháo hoa xuân Đinh Dậu, Hà Nội tiết kiệm được 10 tỷ đồng,
con số ấy được báo chí, ti vi hết lời khen ngợi, nếu so với 400 tỷ vàng mã thì
10 tỷ chỉ là “muỗi”.
Giống như đứa trẻ
cướp bánh mì tí nữa bị tù còn “đứa lớn” bỏ túi hàng tỷ tiền ngân sách thì không
ai nhắc đến.
Nói về vàng
mã, ngoài những thứ như nón, quần, áo, tiền vàng… được làm bằng giấy
“sạch”, các loại khác chủ yếu làm bằng giấy đã qua sử dụng (in một mặt).
Đem những thứ đã
qua sử dụng mà lại chưa chắc đã sạch dâng cho tiền nhân có phải là hợp đạo lý,
có phải là tấm lòng hiếu thảo của con cái đối với đấng sinh thành?
Đốt vàng mã là tín
ngưỡng dân gian, không phải là giáo điều nhà Phật.
Hơn nửa thế kỷ
trước, Hòa thượng Tố Liên, một bậc danh tăng đã viết thế này:
“Nếu không tìm thấy tục đốt vàng mã do Phật giáo hay Nho giao
truyền dạy, một lần nữa bần tăng thiết tha yêu cầu các ngài bỏ tục vàng mã đi,
lại sẽ khuyến hóa mọi người bỏ tục đốt vàng mã đi, vì tục đốt vàng mã là do
Vương Dũ và Vương Luân đầu độc dân Trung Quốc làm cho dân Việt Nam chúng ta
cũng bị hại lây”. [2]
Hàng ngàn người tranh cướp lộc
ở lễ khai hội chùa Hương 2017. (Ảnh cắt từ clip của Vtc14)
Trong
một video clip trên kênh Vtc14HD, một vị sư ở chùa Hương đứng trên cao ném lộc
xuống cho người hành hương tranh cướp.
Đốt
vàng mã và cướp lộc đầu năm chỉ là hai trong rất nhiều hiện tượng năm nào cũng
xảy ra và năm nào cũng gây phản cảm trong dư luận xã hội.
Sự phản
cảm không chỉ đến từ những người tranh nhau cướp “lộc” mà còn đến từ chính
người phát lộc.
Thiết nghĩ các cơ quan chức năng và lãnh
đạo Phật giáo chùa Hương không phải là “nên” mà là “phải” rút kinh nghiệm, phải
chấm dứt hành động “phát lộc” theo kiểu bề trên bố thí đó.
Vì sao hành động tranh cướp (lộc) xấu xí
đó vẫn cứ tiếp diễn ở đa số lễ hội, từ đền Trần đến chùa Hương, từ hội làng đến
hội tầm cỡ quốc gia?
Liệu con cháu ở nhà nhìn thấy cảnh người
mẹ, người cô của mình xông đến trước mặt nhà sư, miệng mở hết cỡ kêu gào có cảm
thấy tự hào?
Liệu có phải một bộ phận người Việt hôm
nay cho rằng những thứ tranh cướp (hoặc chặt chém) với chính đồng bào của mình
mới là thứ quý, mới mang lại cho họ “phúc, lộc, thọ”?
Hỏi thế vì ngày Tết, ăn bát bún hoặc phở ở
Hà Nội, có người bị “chém” với giá 100.000 đồng, nghe đồn tại Hà Nam còn có giá
tới 200.000 đồng, giá trông giữ xe máy lên tới 20.000 đồng một xe.
Thói xấu ấy có phải là bản chất vốn có của
một bộ phận dân cư hay nó sinh ra trong một xã hội mà nền tảng đạo đức xuống
cấp nghiêm trọng?
Trong một xã hội mà “một bộ phận không
nhỏ” quan chức xem vơ vét công quỹ là lẽ sống, đến mức có vị tướng đã phải thốt
lên:
“Làm cán bộ mấy năm mà trong nhà
có vài ba trăm tỉ đồng, thậm chí cả ngàn tỷ thì lấy ở đâu ra nếu không tham
nhũng?”.
Khi quan tham ở đâu cũng gặp mà đòi hỏi
dân không tham thì thật là khó, vậy nên trước khi trách dân, có nên trách người
nêu gương xấu cho dân học tập?
Bên cạnh việc tranh cướp, chặt chém, cứ
mỗi dịp Tết đến lại rộ lên chuyện “vác rá đi xin”.
Năm 2016, Nghệ An thu ngân sách hơn 10.300
tỉ đồng, thế nhưng tỉnh này vẫn xin trung ương trợ cấp 1.700 tấn gạo - trị giá
khoảng hơn 20 tỷ - số tiền này là quá nhỏ so với nguồn thu hằng năm của tỉnh
nhưng “của chùa” tội gì mà không xin?
So với chuyện tranh cướp lộc chùa, chuyện
một số địa phương đến hẹn lại… đi xin cũng là một mảng tối trong bức tranh toàn
cảnh mùa xuân.
Chắc chắn sẽ có những người tham gia cướp
lộc cảm thấy xấu hổ, cảm thấy đã tự hạ thấp phẩm giá chính mình song những người
năm nào cũng “xin gạo cho dân” có cảm thấy lòng tự trọng bị tổn thương?
Có ai cho rằng phấn đấu không phải đi xin
chính là một nét văn hóa mà con người văn minh cần phải hướng tới?
Ngày xuân người Việt thường chúc nhau điều
tốt lành, cũng có người chúc nhau gặp nhiều may mắn.
Hy vọng sẽ
không xuất hiện trên mặt báo những hình ảnh xấu xí trong các lễ hội đầu xuân,
hy vọng người ta đến chùa với tấm lòng thanh tịnh chứ không phải với tâm thế
của người sẵn sàng cướp lộc.
Tài liệu tham khảo:
Xuân Dương (GDVN)
Nhận xét