3628. Sen Vua
SEN VUA
PNTB
Có
phải lá Sen, mà nom như lá Súng?
Có
phải lá Súng hay Nón thúng quai thao?
Đứng
trên bờ nhìn xuống dưới ao
Mà
cứ ngỡ có một... Làng Quan họ!
Quả
là thiên nhiên có những điều kỳ lạ
Khiến
con người bỡ ngỡ
mãi không thôi... (ND)
Từ cầu Mỹ Thuận, đi theo tuyến quốc lộ 80 khoảng 18km là đến chợ Nha Mân. Bạn
rẽ trái, đi con đường ven sông đến cột mốc Km 10, quẹo phải qua 1 cây
cầu gỗ bắc qua sông, sau đó rẽ trái đi thêm khoảng 500m là đến cổng chùa
Phước Kiển.
Phước Kiển tự là ngôi chùa nhỏ được thành lập trước thời vua Thiệu Trị, tọa lạc tại xã Hòa Tân, huyện Châu Thành, tỉnh Đồng Tháp. Vào năm 1966, chùa bị dội bom làm sập hoàn toàn và để lại nhiều hố bom xung quanh. Kiến trúc chùa không có gì đặc sắc, nhưng trong chùa có một loài sen kỳ lạ và hiếm không chỉ ở Việt Nam mà cả các nước Đông Nam Á. Chùa có một ao sen vuông nhỏ phía trước (sen tròn, ao vuông tượng trưng cho trời và đất) và một ao sen khá to ở bên hông chùa. Sư cụ Thích Huệ Từ đã ngoài 70 tuổi, trụ trì chùa Phước Kiển kể cho nghe khá nhiều chuyện về chim hạc quý và rùa thiêng đã từng sống ở chùa một thời gian.
Loài sen kỳ lạ này xuất hiện trong ao sen có
nguồn gốc từ hố bom từ năm
1992, không biết rõ nguồn gốc từ đâu. Loài sen được nhiều người gọi bằng nhiều
cái tên khác nhau như: sen vua, sen nia, sen nong tằm,... bởi người dân ở đây
không biết tên thật của sen là gì. Một dạo, các nhà khoa học từ Cần Thơ lên
nghiên cứu định lấy giống sen sen quý về trồng ở khu di tích Cụ Phó bảng Nguyễn
Sinh Sắc tại thành phố Cao Lãnh và khu di tích Bác Tôn bên cù lao Mỹ Hòa Hưng -
thành phố Long Xuyên nhưng không được. Có lần còn mang theo cả đất, bùn, nước
ao nhưng sen vẫn không sống.
Năm 1998, ao sen bị khô cạn nước làm chết các loài sen, súng đang sống trong ao. Năm sau khi nước lên, sen lại mọc và nở
hoa. Loài sen vua ( lấy theo tên gọi của Sư trụ trì Thích Huệ Từ) có những
chiếc lá khổng lồ, to bằng cái nia, vành cong lên cả tấc tay trông rất đẹp mắt.
Nếu không tận mắt nhìn thấy, chắc sẽ có người hồ nghi rằng, bên dưới lá sen khổng
lồ kia, chắc có khung thép đỡ nên người mới đứng lên trên được. Điều đặc biệt
nhất là lá sen khổng lồ có thể chịu được sức nặng một người khoảng 70kg đứng
trên đó mà chỉ làm chao nhẹ mặt nước. Muốn đứng lên lá sen trước tiên phải đặt
một cái mâm thiếc mỏng lên lá sen, sau đó bước từ từ xuống ngay tâm lá sen thì
sen sẽ không chìm chứ không thể đứng không được vì lá sen rất giòn sẽ bị rách.
Thoạt nhìn, trông sen vua cũng na ná như hoa súng thường được phóng đại
lên hết cỡ. Đường kính lá sen vua có thể đạt hơn 2m, vào những ngày nước nổi,
sen được "uống nước" nhiều nên phát triển rất tốt, có thể đạt đường
kính khoảng 3m. Mép lá uốn cong lên khoảng 2cm, trông giống như một cái chậu
lớn. Mặt trên lá sen vua nhẵn bóng, màu lục nhạt. Mặt dưới màu đỏ tươi khi còn
non và đỏ sậm khi lá già với những đường gân to vững chắc và có rất nhiều gai
nhọn. Chính nhờ bộ gai nhọn như chiếc áo bảo vệ lá sen không bị các động vật
sống dưới nước tấn công.
Thật may mắn khi tôi đến chùa vào lúc có vài hoa sen đang nở. Hoa sen vua to và rất đẹp có 2 màu: trước 12giờ trưa có màu trắng, nở rộ khoảng 6 giờ sáng, sau 12 giờ trưa hoa sen đổi sang màu hồng và nở rộ vào khoảng 16 giờ, hoa sen vua chỉ nở trong thời gian khoảng 3 ngày thì tàn. Sau khi hoa tàn, gương sen rũ xuống, kết hạt trong nước. Hạt sen chỉ to bằng hạt đậu ván, nhưng mọc rất nhanh. Mùa xuân gieo hạt, sau 4 đến 6 tháng đã ra hoa. Hạt sen ăn ngon và cũng chứa nhiều chất dinh dưỡng. Bộ rễ của sen vua rất phát triển, nhưng không có ngó, nên sen vua không phát triển nhiều như súng.
Muốn nhân giống sen vua phải dùng đến hạt
sen. Qua quá trình tìm hiểu một số tư liệu, loài sen vua ở chùa Phước Kiển
thuộc loài sen Victoria Regia Lindl sinh sống nhiều ở khu vực sông Amazon thuộc
Nam Mỹ.
Nếu có dịp đến Đồng Tháp, bạn có thể ghé thăm chùa Phước Kiển để được tận mắt
chiêm ngưỡng nét đẹp kỳ diệu và hấp dẫn của loài sen vua. Hiện tại nguồn nước
trong ao sen đang bị ô nhiễm đang rất cần sự quan tâm, nghiên cứu để có thể bảo
tồn 1 loài sen quý của Việt Nam
Nhận xét