3921. Trào lưu “vãi gạo lên trời xanh”
Pháo hoa tỉnh nghèo, công trình ngàn tỉ và ‘thư ngỏ’
Có tỉnh xin hỗ trợ hàng ngàn tấn gạo, Tết vẫn phải bắn pháo hoa. Ảnh: Lê Trường/ NLĐ |
PNTB: Còn tiền thì chẳng ăn de
Hết sạch ăn dè nó cũng không ra (Ca dao)
Ở khía cạnh nào đó,
những công trình ngàn tỉ lãng phí cũng không khác mấy với trào lưu “vãi gạo”
lên trời xanh.
Không phải đến lúc “trong nhà cạn tiền”
chúng ta mới nghĩ đến “ăn dè, tiết kiệm”. Từ nhiều năm nay, các chuyên gia kinh
tế, đại biểu Quốc hội và cử tri cả nước đã lên tiếng về tình trạng chi tiêu
lãng phí trong hệ thống các cơ quan sử dụng ngân sách.
“Vãi gạo” lên trời xanh
Đó là cách ví von của một nhà báo về hiện tượng
các địa phương đua nhau bắn pháo hoa chào năm mới. Còn nhớ cách đây độ chục
năm, bắn pháo hoa đêm giao thừa chỉ có ở các thành phố lớn như Hà Nội, TP. Hồ
Chí Minh… nhưng gần đây có vẻ phong trào “vãi gạo” lên trời xanh đã lan sang
nhiều tỉnh có tỉ lệ hộ nghèo, đói cao.
Việt Nam đã bước qua năm 2015 với nhiều
thành tựu đáng tự hào, GDP tăng trưởng 6,7% trong bối cảnh kinh tế toàn cầu
phục hồi chậm. Nhưng chừng đó là chưa đủ để chúng ta có thể yên tâm hưởng thụ
mà “quên” mất hàng triệu hộ nghèo đang thiếu cái ăn ngày Tết, nhiều trẻ em vùng
cao co ro tím tái khi đợt lạnh lịch sử tràn về.
Phải nói là “hưởng thụ” bởi bắn pháo hoa
là thú chơi khá tốn kém, trong vòng ít phút có thể “đốt cháy” hàng tỉ đồng. Dĩ
nhiên bao nhiêu tấn gạo cũng theo đó rơi ra ngoài cái nồi trống không của nhiều
gia đình.
Để “né” ngân sách, nhiều địa phương đã
xã hội hóa thú chơi này. Tuy nhiên, “xã hội hóa” trong không ít trường hợp chỉ
đóng vai trò là một uyển ngữ nhằm mục đích né tránh bản chất vấn đề là sự “nhắc
nhở” các doanh nghiệp, các mạnh thường quân phải “biết điều” hơn! Phải chăng
trong số 0,72 đồng bôi trơn trong 1 đồng lãi của doanh nghiệp theo
một khảo sát gần đây của VCCI có một phần núp bóng “xã hội hóa”? Suy cho cùng
xã hội hóa cũng là huy động sức dân.
Phát biểu tại hội thảo cuối tháng 1, ông
Trương Đình Tuyển, cố vấn cao cấp về hội nhập của Chính phủ bày tỏ lo ngại:
“Động lực của nền kinh tế trong năm nay chủ yếu là doanh nghiệp nước ngoài chứ
không phải doanh nghiệp tư nhân trong nước. Động lực của nền kinh tế năm 2016
cũng vẫn như vậy. Song vấn đề là để phát triển bền vững không thể là khu vực
FDI”.
Những công trình ngàn tỉ
Thời gian vừa qua “hội chứng” tượng đài,
trung tâm hành chính ngàn tỉ đua nhau nở rộ trong bối cảnh nợ công mấp mé đạt
trần, báo chí bắt đầu lần mò đi tìm nguyên nhân. Trong sự khó khăn, bối rối ấy
người ta lại nhìn thấy một vấn đề còn dài dòng lê thê hơn cả… sợi dây kinh
nghiệm, đó là lãng phí.
Có những công trình lãng phí lên tới cả
chục ngàn tỉ đồng, số tiền đó có thể xây được cả trăm ngôi trường mẫu giáo,
hàng chục trường tiểu học, hàng ngàn cây cầu dân sinh.
Hãy nhìn những hình ảnh này (có vô thiên lủng mà PNTB chỉ cần một cú nhấp chuột đã thấy đầy trên mạng) ở miền núi và nông thôn hiện nay. Liệu chúng ta có vui được khi xem mấy phút pháo hoa, sung sướng khi đến xen tượng đài hay tự hào vì quan chức của mình được ngồi trong những tòa ốc sang trọng như cung điện?
Trên đây là những bức ảnh không cần chú thích |
Ở khía cạnh nào đó, những công trình
ngàn tỉ lãng phí cũng không khác mấy với trào lưu “vãi gạo” lên trời xanh. Cái
cốt yếu người dân cần là có việc làm, được ăn no, mặc ấm, được chăm sóc y tế
khi ốm đau…, chứ đâu phải ngắm tượng đài hoành tráng, pháo hoa tưng bừng.
Ấy thế mà, cứ sau mỗi lần thiên tai dịch
họa, các tỉnh đều mong chờ vào kho gạo của Nhà nước. Thế mà, những ngày cận Tết
lại có những cơ quan Nhà nước không ngần ngại thảo thư ngỏ gửi đến các doanh
nghiệp, mạnh thường quân. Nội dung thư nào là “tất cả vì những hoàn cảnh khó
khăn”, nào là “chung tay cùng Nhà nước chăm lo cho người nghèo”… Nhưng tối 30
Tết bao nhiêu nơi trên dải đất hình chữ S vẫn rợp pháo hoa?
Cứ cho rằng nhiều địa phương đủ sức xây
những công trình ngàn tỉ và bắn pháo hoa đón năm mới, nhưng thử hỏi cái “đủ
sức” đó có phải rút ra từ sức vóc người dân hay không. Và trong sự khó khăn
chung của cả nước địa phương không có trách nhiệm chia sẻ với đồng bào mình hay
sao?
Trước mắt chúng ta còn vô vàn những khó
khăn. Mức tăng trưởng tuy khá cao nhưng chưa thực sự bền vững. Đời sống nhân
dân tuy đã được nâng lên, song nhiều nơi vẫn còn rất nghèo khó. Năm 2016 tuy
đang mở ra nhiều triển vọng nhưng ngược lại cũng đầy thách thức. Nếu không được
“mạnh tay” xử lý, tình trạng tham nhũng, lãng phí vẫn sẽ tiếp tục là mối đe dọa
sự tồn vong của đất nước.
Trương Khắc Trà/
Tuần Việt Nam
Nhận xét