3798. 'Kính thưa' dây cà dây muống và 'phát biểu chờ cơm'
'Kính thưa' dây cà dây muống và 'phát biểu chờ
cơm'
(TVN)- Việc phát biểu thế
nào mới thực sự đáng quan tâm, chưa có quy định nào bắt buộc, cũng chưa có… báo
nước ngoài nào lên tiếng; còn chuyện “kính thưa” một người hay “kính thưa
chung” chốc lát rồi qua, chỉ là câu “cửa miệng” ban đầu.
"Kính thưa" bỗng dưng
nổi tiếng
Câu chuyện đơn giản hóa thủ
tục, “kính thưa” người cao nhất, còn lại “kính thưa chung” mở đầu các diễn văn,
báo cáo hay phát biểu thực ra đã rộ lên từ khá lâu. Thậm chí, Chính phủ đã có
Nghị định về nghi thức nhà nước, số 154/2004/ NĐ-CP, trong đó có cả quy định
chi tiết về việc “kính thưa” này.
Ban đầu nhiều nơi thực hiện
nghiêm túc theo đúng tinh thần văn bản, nhưng dần dà, vì nhiều lý do, mọi việc
trở lại như cũ và không còn ai nhắc nhở, thực hiện. Người trong cuộc, tức những
người làm công tác tổ chức hội nghị, hội thảo, các diễn giả, các đại biểu.., sẽ
bị chê trách, đánh giá nếu “kính thưa” thiếu hoặc sai tên tuổi, chức danh một
ai đó. Kể cả việc không ai nói ra, nhưng việc để thiếu sót cũng sẽ khiến diễn
giả lúng túng, khó nghĩ (?) về sau.
Người viết từng chứng kiến
buổi làm việc của một vị lãnh đạo khi về công tác địa phương cách đây không
lâu. Sau khi theo quy định “kính thưa” người cao nhất của tỉnh và “kính thưa
chung” mọi người, bất ngờ phát hiện ra thủ trưởng cũ vô cùng kính mến khiêm tốn
ngồi lắng nghe ở một góc hội trường, đồng chí đã “kính thưa” thêm một lần nữa,
đồng thời giới thiệu rõ cho mọi người biết, mời thủ trưởng cũ lên ngồi vị
trí trang trọng. Mọi người vỗ tay nhiệt liệt sau tình huống phát sinh được xử
lý hợp tình, hợp lý đó.
Gần đây, việc “kính thưa” dài
dòng lê thê được dư luận quan tâm trở lại, từ báo chí trong nước lên tiếng, rồi
đến báo chí nước ngoài làm nóng! (Coi chừng, ở ta dạo này hễ cái gì nước
ngoài lên tiếng là coi như có chuyện?).
Màn phát biểu, bắt tay, trao
quà, chụp ảnh… của ban tổ chức trong trận giao hữu bóng đá quốc tế giữa đội
tuyển Việt Nam và CLB Man City, dù đã được truyền thông rộng rãi từ trước đó,
nay trước bàn dân thiên hạ lại diễn ra cà kê, sốt ruột.
Diễn giả phát biểu bằng Tiếng
Việt, đội khách không được phiên dịch, không hiểu mô tê chi, truyền hình lại
“bắt” cận cảnh thủ môn Joe Hars vui vẻ nói chuyện với Công Vinh, nhiều cầu thủ
khác đứng không yên như bị… kiến cắn! Tóm lại, người nói cứ nói, khán giả không
quan tâm, ai cũng chỉ chờ bóng lăn.
Chuyện “kính thưa” lâu nay ít
người để ý bỗng trở nên nổi tiếng là vì thế!
"Phát biểu chờ cơm"
Nói cho cùng, trong cuộc sống
và làm việc, vài câu “kính thưa” trong một bài phát biểu không phải là câu
chuyện chính yếu được quan tâm nhất. Vấn đề là nội dung bài phát biểu có thực
sự đáp ứng, làm thỏa mãn người nghe hay không. Điều này bên trong mỗi người rất
khó biết, còn nhìn bề ngoài sẽ biểu hiện ban đầu bằng sự chăm chú lắng nghe,
tiếng vỗ tay hoặc rì rào tiếng nói chuyện đây đó, có người ngáp vặt hay buồn
ngủ, nhiều người ra ngoài uống nước, hút thuốc…
Cũng lại có câu chuyện...
Đoàn cán bộ đi công tác, tiện
thể ghé thăm và giao lưu ở một tỉnh nọ. Gặp gỡ vào cuối giờ làm việc nhưng để
đảm bảo sự tôn trọng và hiếu khách, chủ bố trí nội dung rất bài bản và chi
tiết. Đầy đủ việc “kính thưa” trưởng đoàn và “kính thưa chung”, kết thúc mỗi
câu là một tràng vỗ tay chào mừng, hưởng ứng.
Lại có bài phát biểu văn bản
suôn sẻ, chính xác đặc điểm tình hình địa phương, diện tích, dân số, bình quân
thu nhập, GDP, truyền thống, hiện tại, các chương trình kinh tế -xã hội, các
chỉ tiêu đạt được 6 tháng đầu năm, kế hoạch 6 tháng cuối năm…
Nói chung rất chi là… dài và
đói! Nhưng ai cũng buộc phải nở mày nở mặt khen điều nọ, cỗ vũ điều kia, nhất
là tấm tắc khen bản báo cáo toàn những con số biết nói càng nghe càng thấm!
Hồi bao cấp, kết thúc hội
nghị, đại biểu thường được mời liên hoan. Có những bữa, nội dung đã hết nhưng
…giờ cơm thì chưa tới, bèn phải thêm phát biểu, có người nói vui là “phát biểu
chờ cơm”. Vụ này rất hợp với những “cây” nói lê thê, dây cà ra dây muống, không
chạm vào việc gì cũng chẳng nói đụng tới ai.
Có đại biểu bước lên bục mang
theo cặp giấy thì người ở dưới thở phào mà rằng, yên tâm ngắn gọn, về sớm làm
việc khác đang chờ. Nhưng khốn nỗi, thỉnh thoảng diễn giả phải giải
thích, chứng minh, bình luận…thì chưa biết đến giờ nào kết thúc để nói lời cuối
“xin cảm ơn và chúc sức khỏe, chúc hội nghị thành công tốt đẹp!”.
Dường như diễn giả sợ rằng,
mọi người không hiểu sáng kiến, phát kiến của mình, nên cứ phải nói dài, nói
thêm, nói bổ sung cho kỳ được. Càng nói càng lan man, càng xa vợi, càng say sưa
thể hiện.
Trong những trường hợp này,
thiếu đi một người “cầm càng” có kinh nghiệm, thiếu đi một chiếc chuông rung
báo hết giờ là nguy cơ độc diễn, tự cho rằng “không ai hiểu, chỉ một mình tôi
hiểu” cứ thế nói tiếp, diễn tiếp, vang vang tiếp…
Việc đó mới thực sự đáng quan
tâm, không/chưa có quy định nào bắt buộc, cũng chưa có… báo nước ngoài nào lên
tiếng; còn chuyện “kính thưa” một người hay “kính thưa chung” chốc lát rồi qua,
chỉ là câu “cửa miệng” ban đầu.
Châu Phú/
Tvn
Nhận xét