3450. Để dân không còn phải “quan tài diễu phố”
Để dân không còn phải “quan tài diễu phố”
Ảnh: Gia đình ông Nguyễn Văn Sửu đưa quan tài của ông tới các trụ sở công quyền ở TP. Móng Cái. |
Chính
quyền cần kiểm điểm lại cách thức làm việc và thi hành công vụ, cũng như tiếp
đón dân và giải quyết oan sai để tránh tiếp diễn các bức xúc của dân như các vụ
“quan tài diễu phố” vẫn xảy ra trong thời gian gần đây, theo một nhà quan sát
từ trong nước.
Việc
các cấp thừa hành công vụ mắc sai phạm trong quá trình làm việc có thể xảy ra,
nhưng sai tới đâu, nếu có, cần được điều tra, xử lý tới đó và không “lẩn tránh
đối thoại”, trao đổi thậm chí “xin lỗi” dân có thể là các cách làm ổn hơn là
dùng sức mạnh và “đóng cửa” hay “lẩn tránh” đối thoại, vẫn theo ý kiến này.
Trao
đổi với BBC hôm 19/10/2014, nhân việc tại thành phố Móng Cái, tỉnh Quảng Ninh
vừa diễn ra một vụ “quan tài diễu phố” của dân khiếu nại về việc một nghi can
bị cơ quan công an giam giữ đã tử vong với lý do “thắt cổ tự tử” bất bình
thường, kỹ sư Nguyễn Lân Thắng nói:
"Tôi
nghĩ chính quyền cần phải kiểm điệm lại sâu sắc cách thức làm việc. Bởi vì
chính quyền nào cũng thế thôi, không có chuyện này thì chuyện kia, ngay cả ở
các nước tư bản, thì bộ phận thừa hành công vụ người ta làm sai là chuyện hết
sức bình thường.
"Nhưng
mà ai sai, ở đâu sai, ngành nào sai, chỗ nào sai thì họ xử lý rất là quyết liệt
và công bằng, cần phải có công lý thì những sự việc này mới tránh được."
Về cách
thức công an và chính quyền thành phố Móng Cái vừa xử lý trong vụ gia đình ông
Nguyễn Văn Sửu, 41 tuổi, người bị chết trong đồn công an trong lúc bị tam giam
và điều tra, đã mang quan tài của ông tới các trụ sở công an, công quyền của
thành phố, kỹ sư Lân Thắng nói tiếp:
"Tôi
nghĩ rằng việc dù có xảy ra trong đồn công an lỗi của ai cũng không phải là lỗi
của cả ngành công an, mà là lỗi của người thừa hành công vụ.
"Thế
thì những người có trách nhiệm ở trong sự việc này, nếu như họ có một sự quyết
đoán và sự nhận trách nhiệm về mình, mà họ xử lý rốt ráo sai phạm của cấp dưới
và không bao che, thì tôi nghĩ sự việc sẽ nhẹ nhàng hơn rất nhiều."
“Không
chính danh?”
Truyền thông mạng đưa tin cảnh sát dùng xe lớn bịt lối vào cửa các trụ sở công quyền ở Móng Cái. |
Cũng
hôm Chủ Nhật, Tiến sỹ Phạm Chí Dũng, Chủ tịch Hội nhà báo Độc lập của Việt Nam,
đưa ra bình luận với BBC.
Ông
nói: "Vấn đề những cái chết xảy ra ở trong đồn công an xảy ra cho tới giờ
thỉnh thoảng vẫn xảy ra ở một số nơi, ngay sau khi dư luận và công luận quốc tế
và trong nước đã lên án đối với ngành công an để xảy ra những cái chết như vậy.
"Và
nếu chúng ta thống kê, có thể thấy từ năm 2012 tới nay, đã có ít nhất ba chục
trường hợp bị chết ở trong đồn công an vì nhiều lý do khác nhau, mà trong đó
cũng khá nhiều trường hợp đã treo cổ tự tử, giống như trường hợp ở Móng Cái.
"Và
đó là lý do mà người dân đặc biệt nghi ngờ thái độ, hành vi và sự trung thực
của ngành công an, do đó ngành công an không thể có lý do nào để giải biện
những việc này ngoài việc họ phải dỡ ngay những chiếc xe ra khỏi cổng đồn của
họ và họ phải đứng ra giải thích cho dân chúng nghe.
"Nhưng
tôi hoài nghi là ngành công an có được tính chính danh đó và họ cũng chưa thấm
nhuần được Công ước chống tra tấn là như thế nào".
Bình
luận về cách thức ứng xử của công an và chính quyền của thành phố Móng Cái, khi
sử dụng nhiều xe tải, xe công trình lớn chặn ngang cổng, cửa vào các trụ sở của
công an, chính quyền và trên đường mà quan tài diễu phố đi qua, Tiến sỹ Phạm
Chí Dũng nói:
"Hành
vi của ngành công an, tôi cho là không có lửa thì không có khói, bản thân ngành
công an họ đã có những dấu hiệu có lẽ là có những điều sai trái, cho nên họ cảm
thấy là họ phải ngăn chặn.
"Và
việc đó cũng theo thói quen của họ thôi, khi họ ngăn chặn dân oan đất đai, hay
đình công, hay người dân tộc thiểu số, thì đối với những trường hợp như thế
này, họ cũng dùng xe tiêu trường, tiêu trọng để họ ngăn chặn và điều đó cho
thấy công an không chính danh".
“Không
ai từ chức”
Gia đình cho rằng nạn nhân không thể tự tử bằng
“thắt cổ
khi trần nhà thấp hơn chiều cao” của ông.
So sánh
cách thức xử lý các vụ việc được cho là “oan sai' làm người dân bức xúc với
công an và chính quyền giữa Việt Nam và một số quốc gia ở phương Tây, trong đó
có châu Âu, nhà báo Phạm Chí Dũng nói thêm:
"Tôi
biết rằng ở các nước châu Âu, khi xảy ra một trường hợp như vậy thì vài chục
ngàn người biểu tình, người ta xuống đường rất đông, và ngành tư pháp, Bộ trưởng
Bộ Công an phải đứng ra xin lỗi và thậm chí phải từ chức về chuyện đó.
"Nhưng
ở Việt Nam
cũng xảy ra ba, bốn chục trường hợp rồi, nhưng không có một ai từ chức cả, cũng
không có ai đứng ra nhận lỗi.
"Làm
mãi thì vụ 5 công an Phú Yên dùng nhục hình với bị can mới được đưa ra tòa xét
xử, nhưng cho tới giờ vụ này vẫn chưa đi tới đâu".
Tường
trình vệ vụ quan tài diễu phố mới nhất vừa xảy ra ở Móng Cái, tỉnh Quảng Ninh,
một số báo chí chính thống đã sử dụng một số cụm từ như "hiếu kỳ" để
phản ánh người dân theo dõi hoăc tham gia vụ phản đối, hay dùng từ 'can phạm'
để nói về những nạn nhân được cho là mới chỉ là 'nghi can' khi thiệt mạng trong
lúc bị giam giữ.
Bình
luận về các cách thức sử dụng ngôn từ này trên các tờ báo và truyền thông nhà
nước, kỹ sư Nguyễn Lân Thắng nói:
"Từ
trước đến nay, rất nhiều bài báo ở trong nước đã sử dụng không ổn từ ngữ để chỉ
người, sự việc liên quan đến các vụ án này, mà nhất là không sử dụng từ nghi
can, bởi vì người ta có vào đồn công an, người ta có bị điều tra, thì người ta
vẫn chưa có kết luận của tòa án về tội của họ, thì không thể nào dũng những từ
ngữ nặng nề để gọi họ được".
“Sẽ
xử lý nghiêm?”
Truyền thông mạng VN phản ánh việc đông đảo
công an dùng các xe lớn, nhỏ chặn đám diễu quan tài.
|
Nhiều
tổ chức giám sát nhân quyền, dân chủ ở quốc tế và khu vực đã nhiều lần yêu cầu
chính quyền Việt Nam chấm dứt các hành vi lạm dụng bạo lực, bạo hành, ngăn chặm
và xâm phạm các quyền cơ bản của người dân.
Trong
đó có việc nhiều tổ chức đã yêu cầu chính quyền Việt Nam
tôn trọng công ước quốc tế về chống tra tấn, sử dụng nhục hình và ngược đãi mà
chính quyền Việt Nam
đã ký.
Mới
đây, ngày 16/9/2014, Tổ chức theo dõi nhân quyền Human Rights Watch lần đầu
tiên ra phúc trình về tình hình bạo lực của công an Việt Nam đối với những
người bị giam giữ dưới tiêu đề “Công (bất) an: Những cái chết trong trại giam
và sự bạo hành của công an Việt Nam”.
Chính
quyền Việt Nam
đã ngay lập tức lên tiếng phản bác báo cáo này, gọi đó là “những luận điệu sai
trái” của tổ chức quốc tế nói trên.
Bộ
Ngoại giao Nam khẳng định nhà nước Việt Nam “cam kết chống lại” mọi hành vi tra
tấn, nhục hình, và đối xử tàn bạo trong điều tra, xét xử, điều “được thể hiện
rõ” qua việc ký kết Công ước Liên hiệp quốc về Chống Tra tấn từ tháng 11 năm
ngoái.
Phó
phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao Việt Nam , bà Trần Thị Bích Vân, nhấn mạnh:
"Một
khi có hành vi tra tấn hay nhục hình thì sẽ bị xử lý nghiêm theo pháp luật Việt
Nam ".
Nhận xét